Καθώς το τελευταίο χρονικό διάστημα το WiGig έχει πιστοποιηθεί και υπόσχεται ταχύτητες gigabit, εντείνεται το ερώτημα σχετικά με το βαθμό της ασφάλειάς του. Πόσο, μάλλον, ενόψει της επερχόμενης εισόδου του 5G στο διεθνές στερέωμα.

Με το πέρασμα του χρόνου, στην αγορά των επικοινωνιών οι κινητές με τις Wi-Fi τεχνολογίες έχουν αρχίσει να αξιοποιεί βασικά χαρακτηριστικά η μια της άλλης. Για παράδειγμα, η κινητή τηλεφωνία χρησιμοποιεί μεγαλύτερα μεγέθη καναλιών, μικρότερα cells, καθώς επίσης χαμηλότερου κόστους hardware και co-opting τεχνικές από το Wi-Fi, όπως λ.χ. τις MIMO. Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί πως την ίδια στιγμή τα πράγματα κινούνται και προς την άλλη κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, το Wi-Fi δείχνει να επιλέγει το σύστημα ψηφιακής διαμόρφωσης OFDMA (Orthogonal Frequency-Division Multiple Access), μια πολλαπλών χρηστών έκδοση του δημοφιλούς Orthogonal Frequency-Division Multiplexing (OFDM), το οποίο χρησιμοποιούσε μέχρι σήμερα. Κατ’ αυτό τον τρόπο επιλέγει να αξιοποιήσει αυτό-βελτιστοποιούμενα δίκτυα και την προηγμένη διαχείριση του φάσματος. Μάλιστα, η πιστοποίηση WiGig 802.11ad στα κύματα millimeter, με την ταυτόχρονη μετεξέλιξη του LTE θα τα φέρει ακόμη πιο κοντά. Σημειώνεται πως το WiGig “υπόσχεται” ταχύτητες Gigabit ακόμη και σε κοντινές αποστάσεις απλά και μόνο μέσω της σύνδεσής του στην μπάντα των 60GHz. Αμφότερα βρίσκονται στο φάσμα κύματος millimetre για τα μεγάλα και εξαιρετικού μεγέθους ευρείας ζώνης καναλιών, τα οποία και χρησιμοποιούν beamforming, ενώ η επόμενη έκδοση του WiGig θα χρησιμοποιεί επίσης OFDM ή OFDMA. Ενδεχομένως και ευρύ MIMO.

Νέες δυνατότητες – Αυξημένη δυναμική!
Σε αυτή την παράμετρο προβάλει και το στοιχείο που διαφοροποιούνται. Κι αυτό, καθώς το cellular LTE και το “new radio” (NR) 5G έχουν σαφώς πιο υψηλές δυνατότητες και μια περισσότερο εκλεπτυσμένη αρχιτεκτονική. Σήμερα, το Wi-Fi απέχει παρασάγγας από τον βαθμό εξέλιξής του σε σχέση με ότι αναζητούμε να κάνουμε στο NR. Παρόλα αυτά, κάθε τεχνολογία αναμένεται να διαθέτει το μερίδιο που θα της αναλογεί, καταλαμβάνοντας τον απαιτούμενο χώρο. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία η ζήτηση για πάσης φύσεως δεδομένα μόνο ανοδική θα συνεχίσει να είναι. Αποτελεί κοινά αποδεκτό γεγονός πως μόλις οι χρήστες πάρουν μια… γεύση από τις δυνατότητες που μπορούν να απολαύσουν μέσω των δεδομένων, αυτομάτως θέλουν ολοένα και περισσότερα. Εκτιμάται πως ενώ οι εν λόγω τεχνολογίες θα είναι συμπληρωματικές και θα απευθύνονται σε συγκεκριμένες, εσωτερικού χώρου εφαρμογές, το Wi-Fi θα εξακολουθήσει να παραμένει ως κύρια επιλογή τεχνολογίας πρόσβασης. Συμπερασματικά, καμία από τις προαναφερθείσες τεχνολογίες δεν θα είναι σε θέση να επιβιώσει δίχως την ύπαρξη της άλλης. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί πως η παρουσία του Wi-Fi στη διεθνή αγορά μόνο ως αμελητέα δεν μπορεί να θεωρηθεί. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία “μεταφέρει” κάτι παραπάνω από το 50% της συνολικής κίνησης των IP δεδομένων. Μέγεθος, το οποίο υπερβαίνει το αντίστοιχο των ενσύρματων και των φορητών δικτύων. Συγκεκριμένα, το Wi-Fi μεταφέρει περίπου 10 φορές περισσότερη κίνηση δεδομένων σε σχέση με τα φορητά δίκτυα. Μόνο ως υπερβολή δεν μπορεί να ειπωθεί πως η αγορά των κινητών επικοινωνιών οφείλει ένα σημαντικό μέρος της επιτυχίας της στο Wi-Fi: Από την κάλυψη κάθε επιμέρους ζητήματος που αφορά στους παρόχους (λ.χ. κάλυψη στις “τρύπες” που υπάρχουν στην απόδοση του δικτύου, εναπόθεση δεδομένων από μη ανώριμες m-τεχνολογίες κ.ά.) μέχρι και την διαχείριση και προώθηση του πλήθους των εφαρμογών. Αναμφίβολα, το αδειοδοτημένο φάσμα δεν θα ήταν από μόνο του σε θέση να καλύψει και διασφαλίσει το σύνολό των ανωτέρω. Την ίδια στιγμή, η… ακόρεστη ζήτηση για δεδομένα δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί και υποστηριχτεί.

“Οχυρωμένη” τεχνολογία
Αποτελεί κοινό τόπο πως το Wi-Fi έχει καταφέρει να πετύχει πολλούς στόχους, έχοντας διανύσει σημαντική απόσταση και πορεία για μια τεχνολογία η οποία ξεκίνησε ως… αντικατάστασης ενσύρματων συνδέσεων. Την ίδια στιγμή, εκτός από την άμεση εφαρμογή και υιοθέτησή του σε οικιακές εφαρμογές και χρήσεις, έχει περιχαρακωθεί από τους παρόχους διασύνδεσης ως μια αξιόπιστη όσο και λειτουργική επιλογή για πυκνές εφαρμογές σε πολυσύχναστους δημόσιους χώρους, καθώς επίσης και για μια ζωτικής σημασίας πηγή για τους παρόχους φορητών υπηρεσιών οι οποίοι αναζητούν έναν τρόπο να απαλλαγούν από την κίνηση των δεδομένων. Δίχως αμφιβολία, κάθε καινούριο πρωτόκολλο Wi-Fi έχει συμβάλει στην διασφάλιση ακόμη ταχύτερων ρυθμών δεδομένων, που επιτρέπει την διαρκή κίνηση. Βέβαια, από ένα σημείο και έπειτα, αυτό δεν φτάνει. Ήδη νέες τεχνικές, όπως λ.χ. τα MIMO και beamforming, έχουν πολλαπλασιάσει την χωρητικότητα των radio ζεύξεων, ενισχύοντας ταυτόχρονα τους ρυθμούς των δεδομένων.

Παρόλα αυτά, η ύπαρξη ακόμη περισσότερου φάσματος κρίνεται ως προαπαιτούμενο. Κάτι, που ως ένα βαθμό έχει γίνει πραγματικότητα χάρη στο 802.11ac που λειτουργεί στην μπάντα των 5GHz. Υπογραμμίζεται, απλώς, πως το Wave 1 802.11ac χρησιμοποιεί κανάλια μέχρι 80 MHz, ενώ το Wave 2 μέχρι 160 MHz. Σε αντίθεση, τα 802.11b, 802.11g και 802.11n στην μπάντα των 2.4GHz είναι περιορισμένα σε κανάλια των 20 MHz, ενώ το 802.11n στην αντίστοιχη μπάντα των 5GHz περιορίζεται στα 40 MHz. Κι όμως, υπάρχει πένα ζήτημα. Ποιο είναι αυτό; Όσο μεγαλώνουν τα μεγέθη των καναλιών, ολοένα και μειώνεται η διαθεσιμότητα όσων είναι ελεύθερα δίχως interference. Σε αυτό το σημείο, η παρουσία του WiGig κρίνεται ως καταλυτική. Κι αυτό, καθώς το beamforming αξιοποιεί το φάσμα κύματος millimetre. Η μπάντα των 60GHz μπορεί να υποστηρίξει κανάλια WiGig της τάξεως των 2GHz. Κάτι που… μεταφράζεται σε 25 φορές την χωρητικότητα του Wave 1 802.11ac. Αποτέλεσμα; Πολλαπλά κανάλια εύρους 2GHz να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα!

Τελευταία, το Wi-Fi Alliance έχει ξεκινήσει να πιστοποιεί προϊόντα WiGig προκειμένου να διασφαλίσει την διαλειτουργικότητα κατά μήκος διαφορετικών κατασκευαστών. Μάλιστα, ήδη το WiGig μαζί με ορισμένες εκδόσεις του Wi-Fi σε 5GHz, προσφέρουν συνδεσιμότητα πολλαπλών Gigabit.

Εφαρμογές ευρείας χρήσης
Θα πρέπει να υπογραμμιστεί πως το Wi-Fi Alliance έχει σημειώσει συγκεκριμένες περιπτώσεις χρήσεις (λ.χ. ασύρματο docking, εικονική πραγματικότητα, υψηλής ευκρίνειας δικτύωση) για το WiGig. Πρόκειται δε για ένα ισχυρό συμπλήρωμα στο “παραδοσιακό” Wi-Fi. Κατ’ αυτό τον τρόπο θεωρείται πως θα διασφαλιστεί μια ακόμη καλύτερη εμπειρία, λαμβάνοντας υπόψη τις δεσμεύσεις και τους περιορισμούς που έχει κάθε συσκευή στην οποία και λειτουργούν. Την ίδια στιγμή, πολλοί δεν αποκλείουν την πιθανότητα ορισμένες άλλες να αναδυθούν, στηριζόμενες στις προηγμένες τεχνολογίες κεραιών που με τη σειρά τους θα επιτρέψουν την καθιέρωση όσο και διατήρηση ακόμη πιο εύρωστων και αξιόπιστων συνδέσεων στο φάσμα υψηλής συχνότητας που χρησιμοποιείται από τον WiGig.

Συνδυαζόμενο με τα 802.11ac και 802.11ax, τα οποία με τη σειρά τους υποδιαιρούν περαιτέρω τα σήματα, το WiGig θα ενισχύσει για τους παρόχους την διαδικασία εναπόθεσης δεδομένων, επιτρέποντάς τους να παρέχουν ακόμη μεγαλύτερη χωρητικότητα δίχως να απαιτείται η αγορά πρόσθετου φάσματος. Μάλιστα, παράγοντες της αγοράς ισχυρίζονται πως η συγκεκριμένη τάση αναμένεται να συνεχιστεί και με το WiGig, ιδιαίτερα από τη στιγμή κατά την οποία η αγορά θα υιοθετεί την χρήση ολοένα και πιο μικρών cells σε δίκτυα LTE.

Από την άλλη πλευρά, η βιομηχανία του Wi-Fi οφείλει να εργαστεί προκειμένου να δομήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική, καταρτίζοντας έναν εκτενή οδικό χάρτη για το IoT.

Σχέσεις… ανοχής και συμβίωσης
Σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμόδιων παραγόντων της τηλεπικοινωνιακής αγοράς, το Wi-Fi αναμένεται να εμφανιστεί ανθεκτικό στις “παραδοσιακές” τοπικές ρυθμίσεις του, που κινούνται πέριξ του σπιτιού και του γραφείου, καθώς τα υψηλότερα δικαιώματα πληρωμών συνδέονται με συσκευές LTE. Την ίδια στιγμή, η πορεία του οφείλει να είναι περισσότερο ξεκάθαρη, καθώς η… εισβολή του 5G με την πολυπλοκότητα που το συνοδεύει εκτιμάται πως θα “στείλει” στα ύψη τα royalties των chipset, ακόμη και για τις πλέον απλές IoT συσκευές. Οπότε, η… αποκωδικοποίηση είναι απλή: Στην περίπτωση κατά την οποία το 5G θεωρείται ως ιδανικό για χρήση σε ένα μικρό, ιδιωτικό δίκτυο ενός μη-αδειοδοτημένου φάσματος, μπορεί να μην υπάρχει μηνιαία αμοιβή ή αντίστοιχη με βάση την χρήση των δεδομένων που καλείται να πληρώσει, ωστόσο την ίδια στιγμή υπάρχουν chips υψηλότερου κόστους και αυξημένων royalties.

Οι ειδήμονες του κλάδου των telcos θεωρούν πως πάντοτε θα υπάρχει χώρος για το Wi-Fi. Οπότε, αρκετοί αναρωτιούνται με ποιο τρόπο θα συνεργαστεί και λειτουργήσει με το Wi-Fi. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως αυτές οι τεχνολογίες δεν είναι απλά και μόνο συμπληρωματικές, αλλά ολοένα και αυξανόμενα συμβατές. Σε αυτό το πλαίσιο, το 5G αναμένεται να εμπεριέχει τόσο το 4G/ LTE όσο και το Wi-Fi radio, καθώς επίσης και τα νεότερης γενιάς και λογικής NB-IoT και 5GNR. Κι αυτό, με βάση τις απαιτήσεις που υπάρχουν αναφορικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες. Όσο για τα ετερογενή δίκτυα, θεωρείται περισσότερο πιθανό πως θα “παντρέψουν” διαφορετικές radio τεχνολογίες, ενοποιώντας αδειοδοτημένα και μη ποικίλα πρωτόκολλα. Την εμφάνισή τους αναμένεται να κάνουν ιδιαίτερα localized τεχνολογίες WiGig, που απαρτίζονται από ευρείας κάλυψης τεχνολογίες Wi-Fi, από επόμενης γενιάς δίκτυα LTE και 5G με το σύνολο των δυνατοτήτων τους. Μάλιστα, η βιομηχανία του Wi-Fi δείχνει να συναινεί. Ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο παίζει το πόση συνολική χωρητικότητα μπορεί να εξασφαλίσει ένα δίκτυο. Ένα ακόμη ζητούμενο αναφορικά με το 5G αφορά στην διασφάλιση του κατά το δυνατόν υψηλότερου βαθμού συνεργασίας μεταξύ των πολλαπλής διαστρωμάτωσης τεχνολογίες.

Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία καμία εξ’ αυτών δεν είναι σε θέση να φέρει εις πέρας κάθε πιθανή (και μη) περίπτωση και σενάριο. Αντιθέτως, θα πρέπει να αναδειχτούν τα ισχυρά σημεία κάθε μιας, και να ταιριάξουν παρέχοντας μια συνεκτική λύση.