To advanced machine learning έρχεται να εισάγει ένα εντελώς νέο σκεπτικό στην αγορά, πολύ πιο εξελιγμένο, “ευφυές” όσο και αποτελεσματικό, καθώς είναι σε θέση να “διαβάσει” δεδομένα με καινοτόμους τρόπους, ξεκινώντας ταυτόχρονα την παραγωγή μοντέλων πρόβλεψης.

Πέρα από την… πανταχού παρούσα πραγματικότητα του digital disruption, υπάρχουν συνολικά πέντε βασικές αρχές με βάση τις οποίες οι επιχειρήσεις είναι σε θέση να βοηθηθούν να βρουν πραγματική αξία στις επιμέρους λύσεις Industry 4.0.

Εδώ και πολλά χρόνια, οι επιχειρήσεις έχουν αναζητήσει επισταμένως μέσω του lean, να βρουν αρχές στις οποίες μπορούν να βασίσουν την παραγωγική τους λειτουργία, καθώς επίσης και να βελτιώσουν την συνολική τους αποδοτικότητα. Τέτοιες, οι οποίες θα κάνουν πραγματικότητα ότι υπόσχονται.

Ωστόσο, σήμερα -πλέον- που οι lean μέθοδοι βρίσκονται ριζωμένες βαθιά στο DNA πολλών επιχειρήσεων, τα παραδοσιακά lean εργαλεία δείχνουν να χάνουν μέρος της δυναμικής τους. Η ίδια η επιτυχία αυτών των προσεγγίσεων σημαίνει ότι οι περαιτέρω βελτιώσεις καθίστανται ολοένα και πιο οριακές όσο και σκληρές για να επιτευχθούν. Ταυτόχρονα, προκειμένου να παραμένει μια επιχείρηση κερδοφόρα όσο και ανταγωνιστική στο σημερινό έντονο παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον απαιτεί διαρκή βελτίωση σε μια σειρά από επιμέρους τομείς, όπως λ.χ. αυτούς της παραγωγικότητας, της ποιότητας, της ευελιξίας και των ποικίλων επιπέδων εξυπηρέτησης. Μάλιστα, η συγκεκριμένη πίεση δεν πρόκειται να σταματήσει ποτέ…

Δίχως αμφιβολία, οι επιχειρήσεις βασίζονται στην πολλάκις εκπεφρασμένη παραδοχή πως το Industry 4.0 σύντομα θα επιφέρει σαρωτικές αλλαγές στις βιομηχανίες παγκοσμίως. Δεν λείπουν εκείνοι που πιστεύουν πως θα αποδειχτεί λιγότερο μια επανάσταση από μια πολύτιμη (όσο και ευπρόσδεκτη) εξέλιξη, καθιστώντας δυνατή την αύξηση της παραγωγικότητας της επόμενης ημέρας και θα αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις που έχουν αναπτυχθεί στο περιβάλλον παραγωγής για περισσότερο από έναν αιώνα.

Οι αποδεδειγμένες αρχές του lean, όπως λ.χ. η μείωση των αποβλήτων με τη μορφή των χαλασμένων μηχανών ή δραστηριοτήτων μη προστιθέμενης αξίας, θα εξακολουθήσουν να παραμείνουν θεμελιώδεις. Ταυτόχρονα, οι εξελίξεις στη συλλογή δεδομένων, οι αισθητήρες, η ρομποτική και η αυτοματοποίηση, οι νέες τεχνολογίες (συμπεριλαμβανομένης της τρισδιάστατης εκτύπωσης), καθώς επίσης και η αυξημένη υπολογιστική ισχύ αναμένεται να επιτρέψουν την προηγμένη ανάλυση, προσδίδοντας νέες δυνατότητες στις παραδοσιακές μεθόδους.

Οι επιχειρήσεις και οργανισμοί θα χρησιμοποιήσουν αυτές τις ανανεωμένες μεθόδους lean προκειμένου να εφαρμόσουν έναν καινούριο τρόπο εργασίας για τρεις διαστάσεις που έχουν αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως κεντρικές: Τεχνικά συστήματα (διαδικασίες και εργαλεία), συστήματα διαχείρισης (οργάνωση και διαχείριση απόδοσης) και συστήματα ανθρώπων (ικανότητες, νοοτροπία και συμπεριφορά). Επιπροσθέτως, μια νέα διάσταση που αφορά τα δεδομένα, την πληροφορική και τη συνδεσιμότητα θα προκύψει ως ακόμη ένας βασικός οδηγός αξίας.

Με άλλα λόγια, το Industry 4.0 μπορεί να γίνει κατανοητό ως ένα ψηφιακά ενεργοποιημένο lean. Για παράδειγμα, οι εταιρείες έχουν βελτιστοποιήσει μακροπρόθεσμα την απόδοση, την ενέργεια και τη διακίνηση, βελτιώνοντας τη διαδικασία διεύθυνσης. Σήμερα, η ύπαρξη νέων αισθητήρων, περισσότερων δεδομένων, καθώς επίσης και προηγμένων αναλυτικών στοιχείων μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και να εντοπίσουν εξελιγμένα μέτρα βελτίωσης, με αποτέλεσμα ακόμη πιο “έξυπνες” λύσεις και νέα κέρδη παραγωγικότητας.

Αυτές οι προσδοκίες μπορούν να συμπληρωθούν με ψηφιακή διαφάνεια που σχετίζεται και αφορά στην απόδοση. Αναλογιστείτε, για παράδειγμα, την περίπτωση της διαχείρισης της απόδοσης σε μια παραγωγική εγκατάσταση. Σε ένα τυπικό εργοστάσιο σήμερα, η διαχείριση απόδοσης συμβαίνει λίγο πολύ μετά το γεγονός, όταν η απόδοση ελέγχεται στο τέλος της βάρδιας. Σε έναν ψηφιακό κόσμο, οι αποκλίσεις απόδοσης μπορούν να παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο και να απευθύνονται αμέσως. Ωστόσο, η εφαρμογή των πρόσφατα προσδιορισμένων μέτρων απαιτεί οργανωτικό μετασχηματισμό – νέους τρόπους εργασίας, νέες προσεγγίσεις στη διαχείριση των επιδόσεων και νέες δυνατότητες. Όλες αυτές οι αλλαγές θα ενισχύσουν την πορεία προς την πραγματική επανάσταση: τη δημιουργία αυτό-βελτιούμενων περιουσιακών στοιχείων που δεν απαιτούν παρεμβάσεις του χειριστή.

4+1 αρχές για τη δημιουργία αξίας
Σήμερα, στο διεθνές στερέωμα έχουν ξεχωρίσει 5 συνολικά αρχές οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν τις ίδιες τις επιχειρήσεις να μετατρέψουν με επιτυχία και αποδοτικότητα τις λύσεις Industry 4.0 σε πραγματική αξία, αλλά και σημείο επίδρασης.

  • Πηγή της επόμενης ημέρας των κερδών σε επίπεδο παραγωγικότητας

Καθώς η πίεση του κόστους σε όλες τις βιομηχανίες αυξάνεται διαρκώς, οι επιχειρήσεις δείχνουν να αντιμετωπίζουν την ανάγκη βελτίωσης της παραγωγικότητας κατά δύο έως τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες σταθερά και σε ετήσια βάση! Σύμφωνα με εκτιμήσεις, που ωστόσο βασίζονται στα αποτελέσματα πολυάριθμων μελετών, οι εξελίξεις σε ότι αφορά στην εν γένει ψηφιακή διάσταση εξαντλούν τη δυνατότητα δημιουργίας μιας ισοδύναμης αξίας με βελτιώσεις που κυμαίνονται μεταξύ 15 έως και 20%.

Αυτό το άλμα παραγωγικότητας δεν θα προέλθει από την εφαρμογή μιας ενιαίας ή μονοσήμαντης λύσης. Προκειμένου να καταφέρουν να παράγουν σημαντικό αντίκτυπο, οι εταιρείες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν όλα τα στοιχεία του κέρδους και των ζημιών εφαρμόζοντας ταυτόχρονα ένα ευρύ φάσμα λύσεων σε κλίμακα. Για παράδειγμα, η μείωση του συνολικού χρόνου διακοπής λειτουργίας του ευρύτερου μηχανικού εξοπλισμού κατά 30 με 50% – η επιτυχημένη πρόβλεψη συντήρησης είτε η απομακρυσμένη παρακολούθηση αναμένεται να ενδυναμώσει σε σημαντικό βαθμό την αξιοποίηση του ενεργητικού.

Η αποτελεσματικότητα του εργατικού δυναμικού αποτελεί έναν ακόμη τομέα που εμπεριέχει ιδιαίτερα μεγάλες δυνατότητες. Η διαχείριση ψηφιακών επιδόσεων σε συνδυασμό με την προηγμένη ρομποτική και τα οχήματα αυτόνομης οδήγησης μπορούν να αυτοματοποιήσουν περαιτέρω τη χειρωνακτική εργασία (για παράδειγμα, στη συλλογή και τη μεταφορά εντός των εγκαταστάσεων), έχοντας τη δυνατότητα να βελτιώσει συνολικά την παραγωγικότητα της εργασίας κατά 40 έως 50% επιπλέον!


Η προηγμένη ανάλυση των λεπτομερών δεδομένων σχετικά με τις διαδικασίες επεξεργασίας, που δημιουργούνται σε πραγματικό χρόνο, εκτιμάται πως θα αποδειχτούν ως θεμελιώδης για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτίων των ανεπαρκειών της διαδικασίας και των προβλημάτων με την ποιότητα. Αυτά, πλέον, θα υλοποιούνται ταχύτερα και με σαφώς πιο αποτελεσματικό τρόπο. Επιπροσθέτως, οι διαδικασίες πρόβλεψης που βασίζονται σε big data μπορούν ήδη από σήμερα να μειώσουν δραστικά τα αποθέματα και να βελτιώσουν τα υφιστάμενα επίπεδα των υπηρεσιών.

  • Ευρύτερο ζήτημα της επιχείρησης και όχι αποκλειστικά του ΙΤ τμήματος

Η τεχνολογία IT μπορεί να κάνει πραγματικότητα την υλοποίηση και εφαρμογή του Industry 4.0, εντούτοις όμως δεν πρέπει να καθοδηγεί την όλη διαδικασία. Οι εταιρείες τείνουν να ξεκινούν εξετάζοντας τον τρόπο εφαρμογής των νέων προσεγγίσεων στα συστήματα πληροφορικής τους. Θα πρέπει να επικεντρωθούν στον τρόπο με τον οποίο θα ασκούν τις δραστηριότητές τους στο μέλλον, εξετάζοντας τις αλλαγές από την άποψη της αλυσίδας αξίας και της συνολικής προσέγγισης σε επίπεδο επιχειρηματικής υπόθεσης. Για παράδειγμα, μια παγκόσμια εταιρεία αθλητικών ειδών εργάζεται για να φέρει την κατασκευή παπουτσιών πιο κοντά στον πελάτη. Η εν λόγω κίνηση αλλάζει τον παραδοσιακό -μακρύ- κύκλο παραγωγής σε χώρες χαμηλού κόστους και την επακόλουθη διαδικασία αποστολής στα καταστήματα. Καθώς τα ρομπότ γίνονται φθηνότερα, ταχύτερα και πιο ευέλικτα, η κατασκευή προϊόντων όπως λ.χ. τα παπούτσια και τα ρούχα μπορεί να βρίσκεται ένα βήμα μακριά από τους πελάτες. Με λίγα λόγια, ο χρόνος για την αγορά και την παράδοση, το κόστος μεταφοράς και η εστίαση στους πελάτες (με βάση την εξατομίκευση) βελτιώνονται δραστικά όταν αξιοποιούν τις νέες ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιοποίηση.

  • Τα υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη οφείλουν να βρίσκονται στο… τιμόνι

Ελάχιστες -μόλις- εταιρείες υιοθετούν μια δομημένη προσέγγιση για την εφαρμογή των μοχλών του Industry 4.0. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη κορυφαίας εταιρείας συμβούλων, μόλις το 16% διαθέτει σαφή στρατηγική, ενώ το 24% έχει αναλάβει σαφείς ευθύνες όσον αφορά τις προσπάθειες του Industry 4.0. Ακόμη και ιδιαίτερα ξεχωριστές εταιρείες τείνουν να κάνουν ένα από τα δύο λάθη: είτε αναθέτουν την ευθύνη του Industry 4.0 σε μια λειτουργία του προσωπικού δίχως όμως αυτοί να απολαμβάνουν μια άμεση εξουσία εκτέλεσης, είτε θέτουν την απαιτούμενη υπευθυνότητα πολύ χαμηλά στην ιεραρχία διαχείρισης.

Και στις δύο περιπτώσεις, τίθεται σε κίνδυνο η συνειδητοποίηση του εύρους και του αντίκτυπου των δυνατοτήτων. Τελικά, η συμμετοχή στο “ταξίδι” του Industry 4.0 μεταφράζεται σε ανάληψη του σχετικού κινδύνου και ρίσκου. Υπό αυτό το πρίσμα, τα κορυφαία διοικητικά στελέχη πρέπει να πάρουν τα ηνία της όλης διαδικασίας, εφαρμόζοντας μια προγραμματική προσέγγιση ώστε να οδηγήσουν με ταχύτητα και αποτελεσματικά στην τελική αξία. Το εν λόγω υψηλό επίπεδο ιεράρχησης συμβάλλει στον προσδιορισμό της επιτυχίας του μετασχηματισμού του Industry 4.0, ακριβώς όπως έκανε και για το lean.

  • Άνθρωποι και τεχνολογία αποδεικνύονται αρκούντως κρίσιμες

Σε τεχνολογικές λύσεις, όπως λ.χ. εκείνες που περιλαμβάνουν ρομπότ ή αλγόριθμους προηγμένης ανάλυσης, είναι εύκολο να υπάρχει πρόσβαση και να εγκατασταθούν. Στην πραγματικότητα, τέτοια εργαλεία -σε πλείστες περιπτώσεις- θεωρούνται ήδη ως commodities. Παρόλα αυτά, χρειάζεται ένας συνδυασμός τεχνολογίας και της αντίστοιχης γνώσης του τομέα (για παράδειγμα, σε αλυσίδες αξίας, συντήρηση ή μοντελοποίηση διαδικασιών) για την παραγωγή ενεργειών που αποδίδουν αξία.

Επιπλέον, η εφαρμογή αυτών των ενεργειών απαιτεί συνήθως επανασχεδιασμένες διαδικασίες εργασίας και νέες δυνατότητες, οι οποίες με τη σειρά τους προϋποθέτουν οργανωτικό μετασχηματισμό. Οι διοικητικοί ηγέτες των επιχειρήσεων οφείλουν να εκπονήσουν μια στρατηγική εκ των προτέρων ώστε να “κτίσουν” ή αγοράσουν τις ικανότητες που θα χρειαστούν ή να συνεργαστούν με οργανισμούς που μπορούν να τις προσφέρουν.

  • Απαιτείται ολιστικό σκεπτικό μετασχηματισμού

Οι επιχειρήσεις που ξεκινούν το… ταξίδι τους προς το Industry 4.0, μπορούν να ακολουθήσουν μια σειρά από εξειδικευμένα βήματα. Συγκεκριμένα:

  • Αξιολογήστε την ευκαιρία με τη “διάγνωση” του Industry 4.0, προσδιορίστε τις απαιτούμενες δυνατότητες και αναπτύξτε μια στρατηγική “οικοδόμησης, συνεργασίας, αγορών” για την απόκτηση τους.
  • Λανσάρετε συγκεκριμένα σημεία αναφοράς-“πιλότους” και εκμεταλλευτείτε τη διαδικασία της μάθησης ενόσω υλοποιείτε. Μην ξοδέψετε χρόνο αναλύοντας τα πάντα εκ των προτέρων.
  • Υποστηρίξτε προσπάθειες μέσω της δημιουργίας νέων συνόλων και συμπεριφορών -για παράδειγμα, εξηγώντας γιατί απαιτείται αλλαγή και δημιουργώντας ενθουσιασμό αντί για φόβο.

Οι επιτυχείς lean μετασχηματισμοί δεν επικεντρώνονται αποκλειστικά στη βελτίωση της διαδικασίας συντήρησης, αλλά εξετάζουν το χώρο παραγωγής ως σύνολο. Η πορεία προς το Industry 4.0 απαιτεί την ύπαρξη μιας ευρείας προσέγγισης. Σε αυτή την περίπτωση, οι εταιρείες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, να εφαρμόσουν πλήρη δέσμη μοχλών ή λύσεων και να έχουν σαφές σχέδιο για την κλιμάκωση νέων προσεγγίσεων σε ολόκληρο το δίκτυό τους.

Ποια στοιχεία οδηγούν στην επιτυχία;
Εκτός, όμως, από τις προαναφερθείσες πέντε προτεραιότητες, οι σύγχρονες επιχειρήσεις που αναζητούν να πετύχουν στην πράξη το επόμενο επίπεδο του lean, οφείλουν να έχουν κατά νου ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές:

  • Ξεκάθαρες προτεραιότητες, μικρά όσο και προσεκτικά βήματα. Αντί να σπαταλούν χρόνο σε εκτενείς αναλύσεις και προγραμματισμούς, χρήσιμο θα ήταν να ξεκινήσουν με τα απαιτούμενα (ψηφιακά) βήματα που παρέχουν τον μεγαλύτερο βαθμό επίδρασης στην περίπτωσή τους, κάνοντας πραγματικότητα την εξελικτική διαδικασία μάθησης, η οποία εμπλουτίζεται ενόσω εξελίσσεται.
  • Δυνατότητες. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ανυπομονούν να επιταχύνουν την ανάπτυξή τους υιοθετώντας και εφαρμόζοντας ψηφιακές τεχνολογίες, αλλά την ίδια στιγμή αισθάνονται απροετοίμαστοι για την αλλαγή. Αυτή η ανησυχία είναι σίγουρα δικαιολογημένη, καθώς η ψηφιακή διάσταση προϋποθέτει την ύπαρξη νέων δυνατοτήτων. Οι εταιρείες μπορούν, ωστόσο, να στραφούν σε εξειδικευμένα κέντρα δυνατοτήτων ή να αξιοποιήσουν κατάλληλα το υφιστάμενο λογισμικό ή ακόμη και παρόχους λύσεων.
  • Συναίσθημα και συμπεριφορές. Η εμπειρία κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών έχει αποδείξει ότι ένας μετασχηματισμός πετυχαίνει ή αποτυγχάνει λόγω της κουλτούρας, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών της διοικητικής ομάδας και των εργαζομένων. Για αυτό το λόγο, η ψηφιακή νοοτροπία πρέπει να διαπεράσει ολόκληρο τον οργανισμό, με ανθρώπους που υιοθετούν ψηφιακές lean προσεγγίσεις και εργαλεία, όπως ακριβώς συνέβαινε και με τους αναλογικούς… προγόνους τους.