Τα προγράμματα collection έχουν σχεδιαστεί έχοντας ως στόχο να εξομοιώσουν τη διαδικασία συλλογής οφειλών και εκκαθάρισης χρέους. Αυτά τα προγράμματα χρησιμοποιούνται εν γένει από τα λογιστήρια, ενώ γενικά, ένεκα της εξειδικευμένης φύσης συλλογής των απλήρωτων λογαριασμών, τα συναντά κανείς κατά κόρον σε εισπρακτικές εταιρείες.

Η επιλογή του σωστού collection software είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μπορεί να αυξήσει σημαντικά τις δυνατότητες και την παραγωγικότητα είσπραξης των χρεών, μέσω της αποτελεσματικής αυτοματοποίησης και διαχείρισης δεδομένων. Το collection software σχεδιάζεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να παρέχει στο τμήμα είσπραξης όλα εκείνα τα εργαλεία που απαιτούνται, για να «τρέξει» μια αποτελεσματική και καλά οργανωμένη διαδικασία.

Είναι, δε, πολύ σημαντικό, ώστε να επιτευχθούν οι εισπρακτικοί στόχοι. Στην αγορά υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία προγραμμάτων συλλογής οφειλών. Η πρόκληση είναι να επιλέξει κανείς αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες του. Είναι πολύ σημαντικό οι ανάγκες να καθοριστούν επακριβώς πριν αναζητηθεί η σωστή λύση collection software.

Η επιθυμητή τακτική
Το πρόβλημα των καθυστερημένων πληρωμών απασχολεί όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς κάθε μεγέθους. Το πρόβλημα διαχειρίζεται, δε, δυσκολότερα στις μικρές εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν ένα μικρό προσωπικό για να «τρέξει» τις καθημερινές επιχειρηματικές εργασίες. Οι μεγάλες εταιρείες διαθέτουν, μεν , επαρκές προσωπικό για να εργαστεί με τη συλλογή οφειλών, αλλά η προσπάθεια που απαιτείται πρέπει να είναι κατάλληλα συντονισμένη, ώστε να αποφευχθεί η παραπανήσια εργασία και η παράβλεψη ζωτικής σημασίας πελατών. Αυτές οι δυσκολίες εξηγούν την ανάγκη χρήσης ειδικών προγραμμάτων που βοηθούν στη συγκέντρωση των οφειλών.

Τα προγράμματα αυτού του είδους σχεδιάζονται, δοκιμάζονται και εφαρμόζονται από εταιρείες με εμπειρία στη συλλογή καθυστερημένων πληρωμών. Μια εταιρεία που έχει εμπειρία σε αυτό το θέμα αντιλαμβάνεται ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι νόμοι που μπορούν να εφαρμοστούν στις πρακτικές συλλογές, ενώ το πρόγραμμα collection πρέπει να αναπτυχθεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να βοηθήσει τους χρήστες του να συμμορφώνονται με το νόμο. Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα πρέπει να είναι παραγωγικό, αλλά και να βοηθά αποτελεσματικό στη συγκέντρωση χρημάτων από τους πελάτες. Ωστόσο, ένα collection software δεν αποτελεί μια λύση «όλα σε ένα» για κάθε περίπτωση.

Οι επιχειρήσεις διαφορετικού μεγέθους έχουν διαφορετικές ανάγκες. Και οι εταιρείες από διαφορετικές περιοχές δραστηριοτήτων θα χρειαστούν ανομοιογενείς τύπους πληροφοριών. Για παράδειγμα, μια τράπεζα ή ένα πιστωτικό ίδρυμα θα χρειαστεί να συλλέξει πληροφορίες από τον τρέχον ισοζύγιο των πελατών τους, τις μηνιαίες πληρωμές και τις μη εκπληρωμένες πληρωμές για ένα συγκεκριμένο λογαριασμό. Από την άλλη, ένα δικηγορικό γραφείο ή μια τεχνική εταιρεία που δέχονται περιστασιακά πληρωμές, θα χρειαστούν διαφορετικές πληροφορίες για τους πελάτες τους.

Το πρόγραμμα collection πρέπει ως εκ τούτου να είναι αρκετά ευέλικτο, ώστε να καλύψει τις ανάγκες εταιρειών διαφορετικού τομέα δραστηριοτήτων. Ενα καλό λογισμικό συγκέντρωσης οφειλών θα πρέπει να προσφέρει ένα συστηματικό τρόπο συλλογής χρημάτων από τους πελάτες. Κάποιοι οφειλέτες απλά χρειάζονται μερικές υπενθυμίσεις που θα τους ενημερώνουν για την καθυστέρηση των πληρωμών τους. Αλλοι οφειλέτες ίσως έχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και χρειάζονται να κάνουν ρυθμίσεις, ώστε να μπορέσουν να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους με έναν ικανοποιητικό τρόπο.

Ανεξάρτητα από όλα αυτά, το πρόγραμμα πρέπει να παρέχει ένα συστηματικό τρόπο καταγραφής όλων των προσπαθειών που γίνονται για να επιτευχθεί επικοινωνία με έναν οφειλέτη, ώστε αυτός να πληρώσει το χρέος του. Απαξ και εξαντληθούν όλες οι προσπάθειες και το χρέος παραμένει, ο λογαριασμός πρέπει να προωθηθεί σε μια δικηγορική εταιρεία για να αναλάβει τη σχετική νομική δράση. Οι προσπάθειες που έγιναν και καταγράφηκαν αποτελούν τεκμήρια για τους δικηγόρους και το δικαστήριο.

Οπως γίνεται συνήθως, το λογισμικό collection υλοποιείται σε διάφορες διαμορφώσεις. Μερικά συστήματα αποτελούν απλά μια βάση δεδομένων, όπου μπορούν να καταγραφούν και να αποθηκευτούν σημειώσεις. Αλλα high end software διαθέτουν ένα auto dialer με δυνατότητα φωνητικής εγγραφής. Αυτά τα συστήματα μπορούν να διεκπεραιώσουν έναν αριθμό κλήσεων προς οφειλέτες σε σύντομο χρονικό διάστημα και να βοηθήσουν ένα μεγάλο οργανισμό να ανακτήσει γρήγορα χρήματα από τους οφειλέτες του.


Kριτήρια επιλογής
Οι διάφορες προτάσεις λογισμικού συλλογής οφειλών που κυκλοφορούν στην αγορά διαθέτουν μια μεγάλη ποικιλία λειτουργιών. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι οι εξής:
• H δυνατότητα δημιουργίας αναφορών αποτελεί συχνά υψηλή προτεραιότητα για τα εισπρακτικά τμήματα. Κάποιες λύσεις περιορίζονται σε στάνταρ αναφορές, ενώ οι πιο καινοτόμες λύσεις δίνουν στο εισπρακτικό τμήμα την ευελιξία να δημιουργήσει εκείνη την αναφορά που χρειάζεται, όποτε την χρειάζεται.
• Με τόσες πολλές νομικές ρυθμίσεις, οι λύσεις collections πρέπει να ενσωματώνουν λειτουργίες ή κατευθυντήριες γραμμές που θα βοηθάνε το εισπρακτικό τμήμα να τηρεί αυτές τις ρυθμίσεις.
• Αρκετά προγράμματα collection επιτρέπουν στο εισπρακτικό τμήμα να σαρώνει πληροφορίες λογαριασμών (μισθώσεις, υπογραφές κ.λπ.) και να τις επισυνάπτει απευθείας στο λογαριασμό. Πιο σοφιστικέ προγράμματα επιτρέπουν την άμεση επισύναψη αρχείων, σχετιζόμενων με τον εκάστοτε λογαριασμό.
• Η επεξεργασία πληρωμών συχνά ενσωματώνεται στα προγράμματα collection. Μια σημαντική λειτουργία επεξεργασίας πληρωμών είναι η δυνατότητα το να επιτρέπεται στους οφειλέτες να κάνουν μια πληρωμή μέσω της πρόσβασης σε ένα ειδικό site.
• Σημαντικές για μια λύση collection είναι οι λειτουργίες dialing. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτές οι λειτουργίες ενσωματώνονται στη λύση, σε κάποιες άλλες υπάρχει ένα interface επικοινωνίας με ένα εξωτερικό πρόγραμμα dialing. Oι αυτοματοποιημένες λειτουργίες dialing αποτελούν ένα μεγάλο πλεονέκτημα για το εισπρακτικό τμήμα, επιτρέποντας στους συλλέκτες να επικεντρωθούν στη συνομιλία με τους οφειλέτες, παρά να προβούν στην επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία κλήσης τηλεφωνικών αριθμών, για να λαμβάνουν σήμα απασχολημένης γραμμής, μη απαντήσεις, τηλεφωνητές και σπάνια «ζωντανή» συνομιλία με τον οφειλέτη.

Επιπλέον, όταν επιλέγει κανείς μια λύση collection software, θα πρέπει να λάβει υπόψη του και τις ικανότητες αυτών που θα το χειριστούν, αλλά και πόσο εντατικά θα χρησιμοποιηθεί το πρόγραμμα. Εκείνοι που είναι λιγότεροι οικείοι με τη συλλογή οφειλών ίσως να θέλουν ένα απλό πρόγραμμα, με ευκολονόητες λειτουργίες – όπως στα λογιστήρια, όπου η συλλογή οφειλών αποτελεί ένα μέρος μόνο της συνολικής δουλειάς.

Αντίθετα, οι εισπρακτικές εταιρίες, όπου η συγκέντρωση οφειλών αποτελεί το κύριο μέλημά τους, μπορούν να θεωρούν ότι τέτοιου είδους συστήματα τούς περιορίζουν και ίσως χρειαστεί να κοιτάξουν για μια πιο περιεκτική λύση, με περισσότερες λειτουργίες. Δεν πρέπει να ξεχνά, επίσης, κανείς ότι οι λειτουργίες παρακολούθησης αναφοράς και διαχείρισης ενδέχεται να είναι κρίσιμες για το εισπρακτικό τμήμα. Ως εκ τούτου είναι καλό να διασφαλιστεί ότι το σύστημα collection που επιλέγεται παρουσιάζει την πληροφορία με έναν τρόπο που είναι χρήσιμος και ευκολονόητος.

Ενα καλό πρόγραμμα collection μπορεί να ανανεώνει και να συντονίζει την πληροφορία από πολλά αρχεία, εύκολα και γρήγορα, ώστε η σχετική πληροφορία να μπορεί να αναζητηθεί άμεσα όποτε χρειαστεί. Αλλά και η τεχνική υποστήριξη ίσως είναι σημαντική, ειδικά όταν το σύστημα εγκαθίσταται για πρώτη φορά, ή ακολουθεί άλλες αλλαγές που έγιναν στην υποδομή IT. Κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν διαθέτουν πρόσθετο προσωπικό για το IT. Tα συστήματα hosted, όπου το πρόγραμμα συλλογής οφειλών είναι προσβάσιμο online αντί μιας μηνιαίας συνδρομής, αξίζει, επίσης, να τα έχει κανείς υπόψη του.

Χωρίς να χρειάζεται να φροντίζει κανείς για αναβαθμίσεις, αγορές πακέτων λογισμικού και συντήρηση, ένα σύστημα hosted αποτελεί μια ελκυστική εναλλακτική λύση για μερικές εταιρείες. Οπως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν επαρκές εξειδικευμένο προσωπικό στο IT.  Τέλος, η τιμή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, αλλά δεν είναι σωστό να αποτελεί πρωτεύοντα παράγοντα επιλογής. Συνήθως, τα φθηνά πακέτα δεν αποδίδουν όπως πρέπει. Καλύτερα είναι να προτιμά κανείς εκείνα τα προγράμματα που καλύπτουν τις εισπρακτικές ανάγκες της εταιρείας και στη συνέχεια να συγκρίνει τις τιμές μεταξύ τους.

Και φυσικά να σκεφτεί δύο φορές πριν προβεί στην αγορά πανάκριβων εφαρμογών με πολλές εντυπωσιακές έξτρα λειτουργίες, τις οποίες ενδεχομένως να μην χρειάζεται. Γι’ αυτό απαιτείται μια καλή έρευνα αγοράς και διαπραγμάτευση με διάφορους vendors, ώστε να επιλεγεί η βέλτιστη λύση στην καλύτερη τιμή.

Πρακτικές είσπραξης 
Η συλλογή οφειλών αποτελεί μια δύσκολη υπόθεση. Η μείωση κόστους, η αύξηση της αποτελεσματικότητας και η βελτιστοποίηση των εισπράξεων μπορούν να επιτευχθούν αν ακολουθηθεί η σωστή στρατηγική. Σε αυτό μπορούν να συμβάλουν τα ακόλουθα:
Εντοπισμός «άφαντων» οφειλετών.
H εύρεση οφειλετών που ήταν αδύνατη η επικοινωνία μαζί τους και η ανανέωση της βάσης δεδομένων με τα πιο πρόσφατα στοιχεία επικοινωνίας μπορεί να φέρει αποτελέσματα στην είσπραξη οφειλών από αυτούς.
Προτεραιότητες.
Η ανάπτυξη μιας περισσότερο εστιασμένης στρατηγικής συλλογής οφειλών, βάζοντας προτεραιότητα στους λογαριασμούς που έχουν τις υψηλότερες πιθανότητες πληρωμών, μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη εισροή εσόδων.
Παρακολούθηση απλήρωτου χρέους.
Οι πελάτες που αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους κάποια στιγμή, μπορεί κάποια άλλη στιγμή να έχουν τη δυνατότητα αποπληρωμής των οφειλών τους. Η σωστή παρακολούθηση των οφειλετών και η συνεχής ενημέρωσή και εξέταση για την ικανότητα τους να πληρώσουν φέρνει θετικά αποτελέσματα.
Collections Management System.
Η αποτελεσματική χρήση ενός συστήματος διαχείρισης συλλογής των οφειλών – που υποστηρίζει όλους τους τύπους των χρεών των πελατών (υποθήκες, πιστωτικές κάρτες, δάνεια, υπεραναλήψεις) -μπορεί να αυτοματοποιήσει την όλη διαδικασία και επιτρέπει στα εισπρακτικά τμήματα να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους.


netweek: Ως Διεύθυνση Πληροφορικής, ποιους μηχανισμούς χρησιμοποιείτε για να ελέγξετε την πορεία των πληρωμών, αλλά και για να παρακολουθείτε την εξέλιξη των οφειλών;
Παρίτσα Νιάρου:
Ως Διεύθυνση Πληροφορικής αναπτύξαμε και ενσωματώσαμε στο σύστημα πελατών μας λογισμικό για την πορεία των πληρωμών και την παρακολούθηση των οφειλών, τόσο των ιδιωτών όσο και των Δήμων και του Δημοσίου. Με τον τρόπο αυτό είμαστε σε θέση σε ημερήσια- μηνιαία- ετήσια βάση να βλέπουμε τις χρεώσεις, αλλά και την εξέλιξη τόσο των πληρωμών όσο και των οφειλών. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούμε να έχουμε συγκριτικά στοιχεία με αντίστοιχες περιόδους προηγούμενου ή προηγούμενων χρόνων.

Επιπλέον, σε τακτά χρονικά διαστήματα, στέλνουμε επιστολές σε πελάτες-ιδιώτες που έχουν οφειλές και τους ενημερώνουμε ότι θα προβούμε σε διακοπή της παροχής τους. Ως αποτέλεσμα αυτής της καμπάνιας παρατηρήθηκε βελτίωση της ροής εσόδων κατά 8% περίπου. Αν οι πελάτες δεν ανταποκριθούν, ενώ έχουμε προβεί σε διακοπή της παροχής τους, και πριν προβούμε σε άλλες διαδικασίες (αναγκαστική είσπραξη κ.λπ) στέλνουμε ξανά επιστολές όπου τους καλούμε να διευθετήσουν την οφειλή τους. Διευκρινίζω ότι πάντα υπάρχει η δυνατότητα εξόφλησης μέσω διακανονισμού. Ως αποτέλεσμα των επιστολών αυτών έχουμε μια βελτίωση των εσόδων κατά 3%. Η ΕΥΔΑΠ, έχοντας έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, προσπαθεί να παρέχει κάθε δυνατότητα στον πελάτη να εξοφλήσει την οφειλή του πριν προβεί σε κάθε άλλο νόμιμο μέσο.

Οπως ανέφερα, έχουμε ενσωματώσει στο «Σύστημα Διαχείρισης Πελατών» μας το λογισμικό συλλογής οφειλών, με αποτέλεσμα την άμεση και έγκυρη ενημέρωσή του με τις πληροφορίες που αφορούν πελάτες. Την ενσωμάτωση αυτή τη χειριστήκαμε εμείς, ως Διεύθυνση Πληροφορικής, και ως αποτέλεσμά της η ΕΥΔΑΠ εξοικονόμησε 65.000€ ετησίως από συντηρήσεις που πλήρωνε παλιότερα.

netweek: Τι δυνατότητες προσφέρετε στους πελάτες του οργανισμού για να πληρώσουν ηλεκτρονικά τις οφειλές τους, μειώνοντας παράλληλα τα σχετικά κόστη εκτύπωσης;
Παρίτσα Νιάρου:
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δώσει μεγάλη βαρύτητα στην ηλεκτρονική εξυπηρέτηση του πελάτη. Ο πελάτης μπαίνοντας στην ιστοσελίδα της ΕΥΔΑΠ έχει τη δυνατότητα να δει τον τελευταίο του λογαριασμό και, αν επιθυμεί, να επιλέξει την τράπεζα όπου θέλει να κάνει την ηλεκτρονική πληρωμή. Εμείς, αυτόματα τον συνδέουμε με το ασφαλές περιβάλλον της τράπεζας όπου προβαίνει στην πληρωμή. Με τη διαδικασία αυτή ο πελάτης μπορεί να πληρώσει μέχρι και 20 μέρες μετά τη λήξη του λογαριασμού.

Επιπλέον, έχουμε έρθει σε συμφωνία με τις τράπεζες για την εξόφληση λογαριασμών είτε με πάγιες εντολές, είτε στα ταμεία τους ή στα μηχανήματα αυτόματων πληρωμών που έχουν εγκαταστήσει μέσα στα καταστήματά τους. Τέτοια μηχανήματα εγκαταστήσαμε και εμείς στα Περιφερειακά μας Κέντρα, οπότε ο πελάτης μπορεί να αποφύγει την ουρά και να εξοφλήσει το λογαριασμό του κατευθείαν σε αυτά. Σύντομα ελπίζουμε να έχουμε και άλλα σημεία στα οποία ο πελάτης θα μπορεί να εξοφλήσει τον λογαριασμό του. Στο site μας, εκτός από την εξόφληση του λογαριασμού, ο πελάτης μπορεί να βρει πολλές χρήσιμες πληροφορίες και να εξυπηρετηθεί χωρίς να έλθει στα γραφεία μας.

Για παράδειγμα, μπορεί να αλλάξει τα στοιχεία της παροχής του, να δηλώσει διεύθυνση στην οποία θέλει να αποστέλλεται ο λογαριασμός κ.λπ. Επιπλέον, μπορεί να εγγραφεί ως χρήστης γεγονός που του δίνει πρόσθετα πλεονεκτήματα, όπως να δει τις καταναλώσεις του, προηγούμενες οφειλές και το σημαντικότερο, κατά τη γνώμη μου, να ζητήσει να ενημερώνεται είτε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (mail) είτε με μήνυμα στο κινητό του (sms) όταν ο λογαριασμός του εκδίδεται ή όταν διαπιστωθεί αυξημένη κατανάλωση ή όταν δεν εκτελεστεί η πάγια εντολή εξόφλησης του λογαριασμού του από την τράπεζά του.

Η τελευταία δυνατότητα υλοποιήθηκε πρόσφατα. Σύντομα στο site μας θα υπάρχει η δυνατότητα ο πελάτης να μας δίνει ένα όνομα επικοινωνίας καθώς και τηλέφωνο ή/και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου(mail) και να λαβαίνει τις παραπάνω ενημερώσεις εύκολα και γρήγορα. Δυστυχώς, για το μεγαλύτερο μέρος των πελατών μας δεν έχουμε τρόπο επικοινωνίας (τηλέφωνο, mail) με αποτέλεσμα ενώ έχουμε τη υποδομή να μην μπορούμε να τον εξυπηρετούμε όπως θα θέλαμε. Για τις υπηρεσίες μας αυτές και στην κατηγορία «Αξιοποίηση της Τεχνολογίας προς όφελος του πελάτη» πήραμε το 2011 πρώτο βραβείο από το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ.

netweek: Πόσο αποτελεσματική πιστεύετε ότι είναι η λύση collection software που χρησιμοποιεί ο οργανισμός;
Παρίτσα Νιάρου:
Η λύση στην οποία καταλήξαμε είναι ικανοποιητική και μπορέσαμε έτσι να ξεπεράσουμε προβλήματα που είχαμε για άμεση ενημέρωση. Χαρακτηριστικό, όμως, των εφαρμογών είναι η δυναμικότητα και η δυνατότητα επέκτασης, οπότε είμαστε ανοικτοί σε απαιτήσεις των χρηστών μας για αλλαγές τις οποίες υλοποιούμε μόνοι μας, άμεσα και χωρίς κόστος για την εταιρεία.