Στo πλαίσιo της εκδήλωσης SAS ANALYTICS DAY 2018, είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε έναν ξεχωριστό άνθρωπο της τεχνολογίας, που διεκδικεί τον τίτλο του πρώτου cyborg αλλά και του υπερασπιστή της εξέλιξης του ανθρώπου προς το επόμενο στάδιο. Ο Neil Harbisson είναι κάποιος που δεν περνά απαρατήρητος, τόσο για την εμφάνιση όσο και για τις πεποιθήσεις του.

Γεννημένος με αχρωματοψία ο Neil Harbisson έχει εμφυτεύσει στο ινιακό του οστό μια προσθετική συσκευή – το eyeborg – το οποίο του επιτρέπει να «βλέπει» όλο το χρωματικό φάσμα, ακόμα και περιοχές που δεν είναι ορατές από τον ανθρώπινο μάτι (όπως το υπέρυθρο και υπεριώδες φάσμα). Το eyeborg, αποτελεί ένα πρόσθετο αισθητήριο για τον Neil και όχι κάτι «ξένο» για το σώμα του όπως λέει. Διαθέτει στην άκρη του μια κάμερα που καταγράφει τα χρώματα και τα μετατρέπει σε ακουστικές δονήσεις μέσα στο κεφάλι του, αξιοποιώντας γι’ αυτό το σκοπό ένα ενσωματωμένο chip. Επιπλέον, του επιτρέπει να συνδέεται στο Internet, αλλά και να λαμβάνει χρώματα από άλλους αισθητήρες ή ακόμα και δορυφόρους. Το αρχικό “eyeborg” σχεδιάστηκε το 2004 από τον ειδικό σε θέματα cybernetics Adam Montandon, ενώ αναβαθμίστηκε στην πάροδο του χρόνου. «Κάθε χρώμα διαθέτει μια συχνότητα και αυτή αντηχεί μέσα στο κεφάλι μου ως ήχος, επιτρέποντάς να αντιληφθώ ένα πολύ ευρύ χρωματικό φάσμα» αναφέρει ο Neil.

Ιnternet as a Sense
Ο Neil έχει δώσει την άδεια σε πέντε φίλους του, έναν σε κάθε ήπειρο, να του στέλνουν χρώματα, εικόνες, βίντεο ή ήχους απευθείας στο κεφάλι του, μέσω του κινητού τους τηλεφώνου. «Έτσι μπορούν να μου αναμεταδίδουν εικόνες από τη ζωή τους ακόμα και όταν κοιμάμαι, χρωματίζοντας τα όνειρά μου». Ο Neil συνδέεται, επίσης, με το Internet, κάτι που του επιτρέπει να «βλέπει» χρώματα από όλα τα μέρη του κόσμου. «Μπορώ ακόμα να συνδεθώ σε δορυφόρους και να λαμβάνω χρώματα, σήματα και δεδομένα από το διάστημα, χωρίς να χρειάζεται να είμαι εκεί. Πρόκειται για μια διαφορετική πτυχή αξιοποίησης του Internet, κάτι που ενδεχομένως, θα το δούμε πιο συχνά στο μέλλον. Κάτι που θα μας επιτρέψει να κάνουμε τις αισθήσεις εσωτερικό τμήμα του σώματός μας, στέλνοντάς τις πολύ μακριά μας» επισημαίνει. Ο Neil θεωρεί την κεραία ως μια φυσική προέκταση του σώματός του, ως ένα νέο αισθητήριο όργανο, που μπορεί να εξελίξει τα χρώματα σε μνήμες ή ακόμα και σε αισθήματα.

Δεν θεωρεί, επίσης, ότι η ελευθερία που δίνει σε κάποιους να μοιράζονται τις αισθήσεις του μαζί τους, μπορεί να οδηγήσει σε χειραγώγηση του μυαλού του. Δεν ανησυχεί ούτε για το hacking αν και το έχει υποστεί μια φορά, θεωρώντας το ως μια αναπάντεχη και ενδιαφέρουσα εμπειρία που του έσπασε τη μονοτονία, δεχόμενος χρώματα από κάποιο άγνωστο.

Self-design
Ο Neil οραματίζεται ένα μέλλον όπου ο καθένας θα μπορεί να «σχεδιάσει» τον εαυτό όπως θέλει, χωρίς να υπάρχει αρνητική αντιμετώπιση από την κοινωνία. «Όταν η κοινωνία μας αρχίσει να κατανοεί ότι είναι ηθικό να ‘σχεδιάζεις’ τον εαυτό σου, τότε σίγουρα θα δούμε περισσότερους να το κάνουν, αποκτώντας νέες αισθήσεις και επεμβαίνοντας λιγότερο στον πλανήτη. Αυτό που κάνουμε ως είδος είναι να αλλοιώνουμε τον πλανήτη και να επεμβαίνουμε σε αυτόν για να νιώθουμε πιο άνετα σε αυτόν. Αντί, λοιπόν, να βρίσκουμε τρόπους ώστε να ελέγχουμε εμείς οι ίδιοι τη θερμοκρασία μας όταν κάνει κρύο ή ζέστη και να προσαρμοζόμαστε στις συνθήκες του πλανήτη, προτιμάμε να προσαρμόζουμε τον πλανήτη σε εμάς».

Στo πλαίσιo αυτά προτείνει, για παράδειγμα, αντί να χρησιμοποιούμε τεχνητό φως για να βλέπουμε το βράδυ, να αποκτήσουμε ένα είδος νυχτερινής όρασης. Θεωρεί ότι αυτό είναι πιο ηθικό και είναι κάτι που η κοινωνία, όπως εκτιμά, θα αρχίσει σιγά-σιγά να συζητά και να κατανοεί. Και αυτό σημαίνει γι’ αυτόν εξέλιξη: «Αν γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω, θα δούμε ότι είχαμε αισθήσεις που σήμερα τις έχουμε χάσει. Κάποτε ήμασταν βακτήρια στον Ωκεανό, κατόπιν βγήκαμε στην ξηρά, ανεβήκαμε στα δέντρα και συνεχίσαμε να αλλάζουμε στην πάροδο των χρόνων. Σε όλη αυτή την πορεία χάσαμε δυνατότητες και αισθήσεις γιατί προτιμήσαμε να προσαρμόσουμε τον πλανήτη σε εμάς και όχι τους εαυτούς μας σε αυτόν».

Απαντώντας στις επικριτές των cyborgs, ο Neil θεωρεί ότι δεν είναι αφύσικο να επανακτάς αισθήσεις που έχει χάσει ή να προσθέτεις αισθήσεις που έχουν άλλα είδη. «Αφύσικο είναι να έρχεσαι σε σύγκρουση με τη φύση και να αλλάζεις τον πλανήτη. Είμαστε το μόνο είδος που το κάνει αυτό, τα υπόλοιπα είδη επιβιώνουν χωρίς να επεμβαίνουν σε αυτόν». O Νeil θεωρεί ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή αναγέννησης του ανθρώπινου είδους και υποστηρίζεται, από όσους θέλουν τη μετάβασή τους στο στάδιο των cyborgs.


Transpecies diversity
Ο Neil αποτελεί συνιδρυτή του Cyborg Foundation,ενός διεθνή οργανισμού που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των cyborgs και όλους όσους θέλουν να βιώσουν μια εμπειρία αντίστοιχη με τη δική του. Το 2017 συμμετείχε, επίσης, στην ίδρυση του Transpecies Society, ενός συνδέσμου που δίνει φωνή σε κόσμο με μη ξεκάθαρη ανθρώπινη ταυτότητα και αυξάνει την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για τις προκλήσεις που συναντούν, υποστηρίζοντας τη ελευθερία του self-design υπό την μορφή μιας κοινότητας που συμβάλει στην ανάπτυξη νέων αισθήσεων και οργάνων.

«Αν ανατρέξετε στη θεωρία της εξέλιξης θα αντιληφθείτε ότι δεν ήμαστε πάντα άνθρωποι. Είμαστε, ως εκ τούτου, transpecies». Η αξιοποίηση της τεχνολογίας θα βοηθήσει, όπως πιστεύει, στο να αποφασίσουμε τι θέλουμε να είμαστε ως είδος, «να αποφασίσουμε τι όργανα και αισθήσεις θα θέλαμε να έχουμε». Και όταν φθάσει αυτή η στιγμή, τότε θα είναι εφικτό να «κληρονομούμε τις νέες αισθήσεις και όργανα γενετικά στα παιδιά μας». Αυτό δεν είναι πολύ μακριά, είναι κάτι που μπορεί να γίνει πραγματικότητα στο μέλλον, «δημιουργώντας ένα διαφορετικό diversity από αυτό που ξέραμε ως τώρα – του γένους και της φυλής – ήτοι το transpecies diversity». Στο μέλλον πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής σε όσους θέλουν να προσθέσουν νέα όργανα ή αισθήσεις, πιστεύει ο Neil, αλλά και να τους επιτρέπεται να κάνουν παιδιά.

Ο κίνδυνος δεν βρίσκεται στα cyborgs
«Οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από την έλευση της εποχής των cyborgs δεν διαφέρουν από τους τωρινούς. Ήδη σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον με τους πολέμους, όπως κάναμε πάντα. Το να παραμείνει κανείς άνθρωπος με τη σημερινή έννοια δεν μας σώζει από αυτούς τους κινδύνους, οπότε γιατί να φοβόμαστε να γίνουμε κάτι άλλο;».

Ο Neil φέρνει ως απόδειξη των λεγόμενών του το γεγονός ότι αντιμετωπίζουμε τα άλλα είδη πολύ άσχημα: «Είμαστε ένα είδος που σκοτώνουμε τα άλλα είδη, που τα φοράμε στα ρούχα μας, που τα τρώμε, είμαστε πολύ σκληροί απέναντί τους…». Και νιώθει έκπληξη γιατί τόσο πολλοί άνθρωποι ανησυχούν ότι θα τους μεταχειριστούν με το ίδιο τρόπο όπως αυτοί φέρονται στα άλλα είδη. «Θα έλεγα να κοιτάξουμε πρώτα τους εαυτούς μας στον καθρέπτη πριν αρχίσουμε να κριτικάρουμε ζητήματα, όπως είναι, για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη. Πολλοί φοβούνται την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά πολλά από τα είδη του πλανήτη μας φοβούνται εμάς».

Revealed Reality
«Το μέλλον δεν θα είναι μηχανικό και ρομποτικό, όπως πιστεύαμε παλιότερα, αλλά οργανικό. Θα μπορούμε να επεμβαίνουμε στο DNA μας, να ενσωματώνουμε μέταλλα και chips στο σώμα μας, να αλλάζουμε το υλικό από το οποίο είμαστε πλασμένοι. Τα cyborgs που θα δούμε στο τέλος του αιώνα μας, θα διαθέτουν ένα πολυοργανικό χαρακτήρα» εκτιμά ο Neil. Άλλωστε οι εξελίξεις που έχουν συντελεστεί στη γενετική τα τελευταία χρόνια είναι σημαντικές, ενώ έπονται και άλλες. «Το να συνενώνεσαι με την τεχνολογία, δεν σημαίνει ότι γίνεσαι μηχανή, αλλά ότι έρχεσαι πιο κοντά στην πραγματικότητα, στη φύση, στα άλλα είδη. Μπορώ να δω χρώματα που δεν μου το επέτρεπαν οι προηγούμενες αισθήσεις μου και νιώθω πιο κοντά στα άλλα είδη του πλανήτη μας. Και πιο κοντά στο σύμπαν, καθώς αντιλαμβάνομαι χρώματα από αυτό». Πιστεύει ότι αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία για να έρθουμε πιο κοντά στην πραγματικότητα. Όχι στην εικονική (Virtual Reality) ή στην επαυξημένη (Augmented Reality), αλλά στη Revealed Reality όπως την κατονομάζει, μια πραγματικότητα που θα μας αποκαλύψει πράγματα που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τώρα.

Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Νeil είναι η αποδοχή του από τους άλλους. «Μερικές φορές νιώθω την ανάγκη να κρυφτώ όταν περπατώ στους δρόμους, καθώς η κεραία είναι ορατή και οι αντιδράσεις των γύρω μου μπορεί να γίνουν πολύ ενοχλητικές». Μερικές φορές αυτό γίνεται ανυπόφορο, αλλά πλέον αποτελεί μια κατάσταση την οποία ο Neil την έχει συνηθίσει, από τις 22 Μαρτίου 2004, όταν και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά έξω με την εμφυτευμένη κεραία. «Από τότε έχω βιώσει ένα σωρό αντιδράσεις κάθε είδους και αυτό αποτελεί το πιο δύσκολο πράγμα που καλούμαι να αντιμετωπίσω στην καθημερινότητά μου».