Πόσο καλά και αξιόπιστα είναι τα ελληνικά data centers; Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά τη λειτουργία τους και ποιες είναι οι προοπτικές εξέλιξής τους;

Πανίσχυρα, κάποια αδηφάγα σε ισχύ και κάποια άλλα περισσότερο «πράσινα», τα data centers στην Ελλάδα επιτελούν ένα σημαντικό ρόλο, υποστηρίζοντας πολλές ελληνικές επιχειρήσεις και παρόχους υπηρεσιών cloud. Επιχειρώντας να καταγράψουμε την κατάσταση και το επίπεδο των σημαντικότερων data centers που λειτουργούν στη χώρα μας, αποφασίσαμε να κάνουμε μια διεξοδική δημοσιογραφική έρευνα.

Με αυτό τον τρόπο επιχειρούμε να αποτυπώσουμε την κατάσταση των data centers στη χώρα μας, να χαρτογραφήσουμε το επίπεδο τους σε σχέση με τα διεθνή data centers, να αναδείξουμε τις καινοτομίες και να καταγράψουμε τα πλάνα επέκτασής τους. Τα αποτελέσματα, όπως μπορείτε να δείτε και εσείς παρακάτω, είναι αρκετά ενδιαφέροντα, ενώ βασίστηκαν στο feedback που πήραμε από εταιρείες και οργανισμούς που διαχειρίζονται τα σημαντικότερα data centers στη χώρα μας, όπως είναι η Eθνική Τράπεζα, η Forthnet, η hol, η Intracom, η Lamda Helix, η Lancom, η MedNautilus, η Τράπεζα Πειραιώς και η Uni Systems.

Διασπορά Τα περισσότερα από τα data centers σύμφωνα με την έρευνά μας βρίσκονται στην Αθήνα (74%), μετά ακολουθεί η Θεσσαλονίκη (17%) και έπεται η επαρχία (9%). Βέβαια, αυτά τα νούμερα δίνονται με κάθε επιφύλαξη καθώς κάποιες εταιρείες-οργανισμοί (μικρό ποσοστό) δεν δημοσιοποιούν στοιχεία για τη θέση των data centers τους, αναφέροντας απλά ότι βρίσκονται κάπου στην Ελλάδα.

Εκτός από τα κύρια data centers, αρκετές εταιρείες χρησιμοποιούν εφεδρικά (ειδικά οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί), όπως και μικρά data centers (τα οποία δεν τα συμπεριλάβουμε στα προαναφερθέντα ποσοστά), διασκορπισμένα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος.

Πιστοποιήσεις και καινοτομίες
Οι πιστοποιήσεις είναι σημαντικές για την αξιοπιστία και την ομαλή λειτουργία ενός data center, κάτι το οποίο εξηγεί γιατί αρκετά από τα data centers στη χώρα μας έχουν πιστοποιηθεί γι’ αυτό. Οι πιο διαδεδομένες πιστοποιήσεις είναι οι ISO 9001 (για όλες τις υπηρεσίες που αφορούν σχεδιασμό, υλοποίηση, στέγαση, διαχείριση, λειτουργία και υποστήριξη μηχανογραφικών κέντρων) και ISO 27001 (για το σύστημα Διαχείρισης της Ασφάλειας των Πληροφοριών), αλλά και οι προδιαγραφές κατά Tier 4, ενώ σε χρηματοπιστωτικό οργανισμό συναντήσαμε την πιστοποίηση ISO 20000-1.

Γενικά το επίπεδο των data centers στην Ελλάδα, όπως φαίνεται και από τις πιστοποιήσεις που έχουν πάρει, είναι πολύ καλό, το ποσοστό διαθεσιμότητας είναι υψηλό, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά έχουν πάρει σημαντικές διεθνείς και εγχώριες διακρίσεις. Τέλος, ειδικά τα νέα data centers, μπορεί να μην έχουν ολοκληρώσει ακόμα τη φάση πιστοποίησης, ωστόσο, πρόκειται για μια διαδικασία που στα περισσότερα από αυτά βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα.

Ανάμεσα στις καινοτομίες που χαρακτηρίζουν τα ελληνικά data centers -σας τις παραθέτουμε συγκεντρωτικά και κάποιες αυτές αφορούν data centers μόνο μιας εταιρείας ή οργανισμού – είναι οι εξής:

  • Χρησιμοποίηση εφεδρικού συστήματος ψύξης για πλήρη προστασία του εξοπλισμού στην περίπτωση που τα υπόλοιπα μέσα αποτύχουν.
  • Δομημένη καλωδίωση για άμεση εγκατάσταση νέου εξοπλισμού και την ελαχιστοποίηση προβλημάτων.
  • Infrastructure management system για πλήρη έλεγχο της υποδομής
  • High Density – Blade Ready υποδομές με δυνατότητες ψύξης δεκάδων KW/Rack.
  • 100% virtualized υποδομή για την αποκλειστική παροχή υπηρεσιών cloud.
  • Ταυτόχρονη λειτουργία clusters σε υποδομές VMware ESXi και Microsoft Hyper-V. Αυτό εξασφαλίζει την κάλυψη όλων, σχεδόν, των απαιτήσεων της αγοράς, γύρω από αυτές τις δύο κυρίαρχες παγκοσμίως τεχνολογίες για το cloud.
  • Συνδυασμός ιδιόκτητου δικτύου (αστικό, υπεραστικό και διεθνές) και υπηρεσίες public cloud ως μέρος του συνόλου των υπηρεσιών
  • Διαχωρισμός των ψυχρών και θερμών περιοχών με τη χρήση κλειστών διαδρόμων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η κατανάλωση ενέργειας και να βελτιώνονται τα ενεργειακά χαρακτηριστικά του Data Center.
  • «Περιβάλλον επιμερισμένης ευθύνης» ανάμεσα στην εταιρεία παροχής υπηρεσιών DC και τους πελάτες της για όλες τις φιλοξενούμενες υπηρεσίες, έχοντας ως στόχο την απελευθέρωση του πελάτη από διαδικασίες ρουτίνας και την απόλυτη ανεξαρτησία του από εξωτερικούς παράγοντες (που φθάνουν μέχρι την ύπαρξη ηλεκτροπαραγωγών ζευγών, με δυνατότητα αυτόνομης λειτουργίας για μεγάλο χρονικό διάστημα).

Μέτρα προστασίας
Τα μέτρα προστασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την ομαλή λειτουργία και την αξιοπιστία ενός data center κι έτσι έχει αρκετά ενδιαφέρον να δούμε τι συμβαίνει σε αυτό τον τομέα. Από ότι φάνηκε στην έρευνά μας, οι εταιρείες φροντίζουν για τη διαφύλαξη τόσο των δεδομένων και της δικτυακής προστασίας, όσο και του εξοπλισμού των πελατών. Εχουν ληφθεί ειδικά μέτρα για την προστασία των κτιρίων – ώστε να μην επηρεάζονται από παρεμβολές, να είναι αντισεισμικά, να προφυλάσσονται από φυσικές καταστροφές, να υπάρχει συνεχή παροχή ρεύματος και ελεγχόμενη πρόσβαση, αλλά και να προσφέρεται μια 24×7 υποστήριξη στους πελάτες.

Συνήθης είναι η ύπαρξη συστήματος κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης (CCTV) για την πλήρη κάλυψη και παρακολούθηση της εγκατάστασης σε συνδυασμό με εξειδικευμένο σύστημα επόπτευσης χώρου, όπως και η φύλαξη των χώρων σε 24ωρη βάση (κάτι που μπορεί να γίνεται και με εξειδικευμένες εταιρείες φύλαξης). Η πρόσβαση στο χώρο γίνεται, επίσης, με αυστηρό έλεγχο, ενώ οι εταιρείες φροντίζουν να διασφαλίζουν τη αδιάλειπτη λειτουργία των data centers τους με διάφορους τρόπους (γεννήτρια πετρελαίου, πυρανίχνευση/πυροπροστασία, συστήματα backup κ.λπ.).

Επιπλέον, χρησιμοποιούνται συστήματα προστασίας από επιθέσεις, ώστε να παρέχεται στους πελάτες έγκυρη και έγκαιρη προστασία, γίνεται παρακολούθηση λειτουργίας μέσω BMS, υπάρχουν συστήματα ανίχνευσης υγρασίας και διασφαλίζεται σταθερή θερμοκρασία στο χώρο των data centers με την αρωγή αυτόματων συστημάτων ανιχνευτών κ.λπ. Ανάμεσα στα υπόλοιπα μέτρα προστασίας περιλαμβάνεται η διασφάλιση της ασφάλειας των δεδομένων κατά την απόσυρση των μέσων αποθήκευσης που χρησιμοποιούνται στα data centers, η χρησιμοποίηση πρόσθετων τεχνικών δικτυακής ασφαλείας περιμέτρου κ.λπ.

Τα συνήθη προβλήματα Στις συζητήσεις που είχαμε με τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα data centers στην Ελλάδα, ανακαλύψαμε ότι δεν αντιμετωπίζουν όλοι τα ίδια προβλήματα στη λειτουργία των data centers, αν και κάποια από τα προβλήματά είναι κοινά. Τα πιο συνηθισμένα, λοιπόν, προβλήματα που παρατηρούνται είναι τα εξής:

  • Οι δυσκολίες που έχει το προσωπικό, ώστε να τηρήσει τους κανόνες-διαδικασίες ασφαλείας και λειτουργίας των data centers.
  • H αύξηση των επιθέσεων DDoS που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό, η οποία αντιμετωπίζεται με λύσεις DDoS protection.
  • Η έλλειψη σχεδιασμού για την επέκταση των υφιστάμενων data centers.
  • Βλάβες και περιοδικές συντηρήσεις του μη τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, αλλά και αναγκαστική λειτουργία των γεννητριών λόγω προβλημάτων στην παρεχόμενη τάση της ΔΕΗ – αυτό οδηγεί σε καταπόνηση των μπαταριών των UPS και σε αύξηση της κατανάλωσης πετρελαίου στις γεννήτριες.
  • Το πρόσθετο κόστος που προκαλείται από την αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό είναι σημαντικό πρόβλημα, για το οποίο πρέπει να γίνει κάτι από το κράτος, καθώς τα data centers αποτελούν στρατηγικές υποδομές για τη χώρα μας (για την Πληροφορική και τις τηλεπικοινωνίες).
  • Ελλειψη ποιοτικών και υψηλής διαθεσιμότητας τηλεπικοινωνιακών υποδομών στους χώρους των πελατών, κάτι που παρατηρείται, δυστυχώς, σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, βιομηχανικές και μη.
  • Η μη σωστά διαστασιολογημένη ζήτηση παροχής ισχύος σε σχέση με την πραγματική κατανάλωση των μηχανημάτων των πελατών, όπως και η έλλειψη διάθεσης συνεργασίας τους σε εφαρμοσμένες διεθνείς πρακτικές περιβαντολογικών συνθηκών που ισχύουν πλέον διεθνώς στα data centers.
  • Οσον αφορά τις νέες εγκαταστάσεις των data centers, μπορούν να εκδηλωθούν μικρά προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με το “fine tuning” των υποδομών, αλλά και των διαδικασιών λειτουργίας.
  • Τέλος, μπορούν να καταγραφούν γενικότερα προβλήματα που σχετίζονται με θέματα ελέγχου, ασφάλειας, διαλειτουργικότητας, ευκολίας στη μεταφορά και συμμόρφωσης με κανονιστικές συνθήκες και κουλτούρας.

Ανεξάρτητα με τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίζει καθημερινά ο κάθε πάροχος στη διαχείριση των data centers του, φαίνεται ότι καταβάλλεται από όλους, όπως φάνηκε από την επικοινωνία που είχαμε μαζί τους, η κάθε δυνατή προσπάθεια για την ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία των συστημάτων, την ασφάλεια και προστασία των δεδομένων, την ακεραιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την προστασία της ιδιωτικότητας των δεδομένων.

Σχέδια επέκτασης Οσον αφορά τα σχέδια επέκτασης των υφισταμένων data centers αυτά εξαρτώνται σημαντικά από τον εκάστοτε οργανισμό ή εταιρεία που τα διαχειρίζεται, όπως και από το πόσο νεοσύστατα είναι αυτά. Καθώς τον τελευταίο καιρό έλαβαν χώρα διαδικασίες συγχώνευσης στις τράπεζες, αυτές έκαναν πρόσφατα σημαντικές επενδύσεις στην ανάπτυξη και δημιουργία data centers.

Αυτό σημαίνει ότι έχουμε να κάνουμε κυρίως με νέες ή αναβαθμισμένες εγκαταστάσεις και αυτό εξηγεί γιατί οι τράπεζες, όπως φάνηκε από την έρευνά μας, δεν σχεδιάζουν μια επέκταση των data centers τους στο κοντινό μέλλον. Διαφορετικά φαίνεται να είναι τα πράγματα στο τηλεπικοινωνιακό χώρο, όπου κυρίως λόγω του cloud και της αναμενόμενης ανάπτυξης που θα γνωρίσει αυτό μέσα στα επόμενα χρόνια, υπάρχει μια διάθεση περαιτέρω επενδύσεων σε data centers μέσα στο 2014 ή μετά.

Οπως φαίνεται, επίσης, από την έρευνά μας υπάρχει εν μέρει μια στάση αναμονής για το πώς θα εξελιχθεί η αγορά cloud στην Ελλάδα στο προσεχές μέλλον, αλλά και αναμονή για μια περαιτέρω ομαλοποίηση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να κατασκευαστούν περισσότερα data centers που θα καλύπτουν τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς σε υπηρεσίες cloud.

Στα υπόλοιπα σχέδια επέκτασης των εταιρειών παροχής υπηρεσιών data centers περιλαμβάνεται η ενίσχυση των υποδομών, ώστε αυτές να μπορούν να καλύπτουν ανάγκες όπως είναι η διασύνδεση με μεγάλα public clouds, ο εμπλουτισμός των υφιστάμενων υπηρεσιών και η παροχή νέων, πιο προχωρημένων, υπηρεσιών. Συνοψίζοντας, το επίπεδο των data centers στη χώρα μας είναι πολύ καλό, ισάξιο αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις καλύτερο από αυτό αντίστοιχων διεθνών data centers.

Υπάρχει μια γενική προσπάθεια βελτίωσης των παρεχομένων υπηρεσιών, ενώ η απόκτηση διεθνών πιστοποιήσεων αποδεικνύει την καλή δουλειά που γίνεται. Σίγουρα υπάρχουν ακόμα περιθώρια για περαιτέρω βελτιώσεις, ωστόσο το σημαντικό είναι ότι τα data centers που βρίσκονται στην Ελλάδα είναι ισχυρά, είναι ασφαλή και παρέχουν όλα τα εχέγυα για μια αδιάλειπτη και αξιόπιστη λειτουργία.