O Στέλιος Χειλαδάκης, CIO, Santander Holdings USA, αποτυπώνει στο netweek τις εμπειρίες του από τη θέση του CIO σε ένα μεγάλο διεθνή τραπεζικό οργανισμό που δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ.

netweek: Κύριε Χειλαδάκη, έχετε περάσει από τις διευθυντικές θέσεις μερικών από τους σημαντικότερους και μεγαλύτερους οργανισμούς στη χώρα μας (CTO/CIO στον ΟΠΑΠ, CIO International της Τράπεζας Πειραιώς κ.λπ.), έχοντας αποκτήσει μια πολύ σημαντική εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια. Πόσο πιο δύσκολο είναι να κατέχετε τη θέση σε έναν τραπεζικό οργανισμό των ΗΠΑ, ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε ως CIO σε έναν τέτοιο οργανισμό;

Στέλιος Χειλαδάκης: Οι εμπειρίες από την Ελλάδα και οι παλαιότερες που είχα από τις ΗΠΑ και την Accenture είναι πολύ χρήσιμες, αλλά αποτελούν μόνο μια βάση εκκίνησης. Η προσαρμογή σε κάθε θέση, σε κάθε εργασιακό περιβάλλον, θέλει σκληρή δουλειά. Οι ιδιαιτερότητες της αγοράς, τα μεγέθη και το επιχειρηματικό μοντέλο στην εκάστοτε χώρα είναι σημαντικοί παράγοντες, με τους οποίους πρέπει να εξοικειωθείς και να μελετήσεις καλά για να επιτύχεις στον καινούργιο σου ρόλο. Οι προκλήσεις στην τωρινή μου θέση είναι αρκετές δεδομένου ότι, πέραν αυτών που προέρχονται από την αλλαγή εταιρείας και περιβάλλοντος, η τραπεζική αγορά στις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, πιο ώριμη και με διαφορετική δυναμική από την αντίστοιχη ελληνική.

Επιπλέον, τα ελληνικά μεγέθη, τα ελληνικά λειτουργικά μοντέλα και τεχνογνωσία δεν είναι συγκρίσιμα με αυτά μεγάλων διεθνών οργανισμών, όπως αυτά της Santander, η οποία έχει κεφαλαιοποιήσει 88.041 εκατομμύρια ευρώ (η μεγαλύτερη στην ευρωζώνη) και απασχολεί περίπου 185.000 υπαλλήλους. Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα είναι η κατανόηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, των προϊόντων, του μοντέλου διάθεσης, των πελατών και του κανονιστικού πλαισίου, τα οποία διαφοροποιούνται σημαντικά από τα αντίστοιχα στον ελλαδικό χώρο.

Η διεθνής μου εμπειρία από το χώρο του consulting με έχει βοηθήσει σημαντικά, ώστε να αποκτήσω την κουλτούρα και τις γνώσεις της διεθνούς τραπεζικής αγοράς – ωστόσο, έχω πολλά ακόμη να μάθω στη Βοστώνη και στην Santander. Το καλό είναι ότι το κλίμα, η κουλτούρα και το περιβάλλον της Santander είναι εκπληκτικά. Εργάζομαι σκληρά, περίπου 10-13 ώρες την ημέρα, αλλά κάθε μέρα μαθαίνω κάτι καινούργιο. Θεωρώ ότι είμαι τυχερός διότι περιβάλλομαι από συνεργάτες οι όποιοι με δέχτηκαν και με στήριξαν στα πρώτα μου βήματα που έκανα στην αμερικανική τραπεζική πραγματικότητα. Επίσης -άλλη ευτυχής συγκυρία- στην Santander βρήκα φίλους και γνωστούς από το παρελθόν, με τους οποίους είχαμε χάσει επαφή αρκετά χρόνια. Τελικά, ο κόσμος είναι μικρός…

Όσον αφορά την Πληροφορική ειδικότερα, η Santander ακολουθεί ένα διεθνές λειτουργικό μοντέλο, με δομές και τεχνολογίες που διαφοροποιούνται σημαντικά από τα αντίστοιχα που συναντάμε ακόμα και στις μεγαλύτερες εταιρείες και οργανισμούς στην Ελλάδα. Δεδομένου του μεγέθους και πολυπλοκότητας της αμερικανικής τραπεζικής αγοράς, οι υπηρεσίες και τα προϊόντα που προσφέρουν οι διάφοροι vendors διαφέρουν από τα αντίστοιχα στην Ελλάδα, ακόμα και αν παρέχονται από τους ίδιους vendors. Δεν ξέρω αν είναι πιο δύσκολο, αλλά σίγουρα είναι πολύ διαφορετικό το να είσαι CIO στην Ελλάδα από ότι CIO σε μια αμερικανική τράπεζα. Η πρόκληση είναι μεγάλη και γι’ αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον για μένα.

netweek: Σε ποιες τεχνολογίες πιστεύετε ότι θα πρέπει να επενδύει μια σύγχρονη τράπεζα και ποια οφέλη εκτιμάτε ότι μπορεί να αποκομίσει από αυτό; Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ΙΤ σε έναν τραπεζικό οργανισμό των ΗΠΑ, μέσα από ένα ιδιαίτερο και αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο;

Στέλιος Χειλαδάκης: Οι επενδύσεις που γίνονται στην τεχνολογία είναι πάντα αντίστοιχες του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του ανταγωνισμού. Ως εκ τούτου, οι προτεραιότητες μιας τράπεζας διαφοροποιούνται ανάλογα με τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, με την τεχνολογία να στηρίζει τις επιχειρηματικές δράσεις. Θεωρώ ότι μέσα στα επόμενα χρόνια, το τραπεζικό μοντέλο θα επηρεαστεί σημαντικά από νέες τεχνολογικές τάσεις, όπως είναι τα Big Data και το Digital Marketing, αλλά και από τις επιλογές που προσφέρει η τεχνολογία στον τελικό πελάτη αναφορικά με τους τρόπους συναλλαγής του με τις τράπεζες, με τις οποίες συνεργάζεται. Πιστεύω ότι το οικοσύστημα μιας τράπεζας θα αποτελείται όλο και πιο πολύ από outsourced commoditized λειτουργίες και ότι όλη η προστιθέμενη αξία στην τεχνολογία θα προέρχεται από τη δυνατότητα της κάθε τράπεζας να συναλλάσσεται εύκολα και αποδοτικά με τους πελάτες της.Η δυναμική που εξελίσσεται στο retail με καινοτόμες ιδέες, οι οποίες κλονίζουν παραδοσιακά μοντέλα όπως το Uber, σίγουρα θα βρει τον τρόπο να κάνει disrupt και την τραπεζική αγορά.

Η Google και η Apple κάνουν τα πρώτα τους βήματα στις πληρωμές και σίγουρα έχουν το μέγεθος και το πελατολόγιο να δημιουργήσουν δυνητικά μια νέα αγορά ή να κάνουν disrupt παραδοσιακά τραπεζικά μοντέλα. Σύντομα θα ακολουθήσει και το Facebook. Το κανονιστικό πλαίσιο στις ΗΠΑ επηρεάζει σίγουρα το σύνολο της τραπεζικής αγοράς και τον τρόπο λειτουργίας της, ενώ είναι και παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάζει ακόμη και την κερδοφορία συγκεκριμένων προϊόντων. Αντίστοιχα, οι επενδύσεις σε τεχνολογίες που αφορούν στην εκπλήρωση κανονιστικών υποχρεώσεων είναι σημαντικές, ενώ είναι τα μόνα έργα τα οποία δεν μπορούν να αναβληθούν. Τη συγκεκριμένη περίοδο έργα κανονιστικού πλαισίου είναι από τα πλέον σημαντικά στην agenda κάθε CIO.

netweek: Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος του CIO σήμερα και πόσο έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν; Πώς βλέπετε να εξελίσσεται αυτός ο ρόλος στο μέλλον και κατά πόσο πιστεύετε ότι απειλείται από άλλους ρόλους (π.χ. τον CDO).

Στέλιος Χειλαδάκης: Ο ρόλος του CIO διαμορφώνεται αντίστοιχα με την τεχνολογική κουλτούρα κάθε εταιρείας. Πολλές φορές είναι υποβαθμισμένος, αφού τον βλέπουμε να αναφέρεται στον CFO ή να θεωρείται το τμήμα ότι αποτελεί καθαρό cost center. Πάντα είχα την άποψη ότι η Πληροφορική είναι ένας enabler για επιχειρηματικότητα και ως εκ τούτου πρέπει να συμμετέχει στη διαμόρφωση της στρατηγικής κάθε εταιρείας. Νομίζω ότι αυτό το μοντέλο έχει αρχίσει να διαφαίνεται όλο και πιο πολύ, ιδίως σε εταιρείες που προσπαθούν να βρουν τρόπους να γινουν πιο ανταγωνιστικές στην αγορά που δραστηριοποιούνται.

Αντίστοιχα, οι CIOs πρέπει να ξεφύγουν από τον ρόλο του καθαρού υλοποιητή τεχνολογίας και να γίνουν και λίγο επιχειρηματίες, συνεισφέροντας νέες ιδέες και τρόπους χρήσης της τεχνολογίας για την ανάπτυξη της εταιρείας, στην οποία εργάζονται. Οι εταιρείες οφείλουν να βρουν στους CIOs δεξιότητες περάν των αμιγώς τεχνικών, να τις αξιοποιήσουν και να τις εξελίξουν. Πιστεύω στο μοντέλο του consultant CIO, όπου ο CIO αναπτύσσει δυνατότητες preemptively για να υποστηρίξει την επιχειρηματική δραστηριότητα όποτε χρειαστεί, πάντα σε πλήρη συνεργασία με τα υπόλοιπα στελέχη μιας εταιρείας. Ο ρόλος του CDO έχει ξεκινήσει να γίνεται ιδιαίτερα σημαντικός, δεδομένου ότι αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε όλο και περισσότερο την αξία των σωστών δεδομένων.

Βέβαια, ο συγκεκριμένος ρόλος έχει εξελιχτεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, πέραν του παραδοσιακού του ρόλου και του παραδοσιακού μοντέλου διαχείρισης δεδομένων. Η πρώτη μου πραγματική επαφή με τον νέο ρόλο του CDO έγινε στην Santander, δεδομένου ότι στην Ελλάδα δεν είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ ή να γνωρίσω στελέχη αυτού του χώρου. Η αξία των δεδομένων για λόγους κανονιστικού πλαισίου, marketing και σωστής πληροφόρησης ειναι μεγάλη. Οι επενδύσεις σε αυτόν τον χώρο έχουν αρχίσει να γίνονται σημαντικές και όσο ο όγκος και οι απαιτήσεις για τη χρήση δεδομένων πολλαπλασιάζεται, χρειάζονται να βρούμε τρόπους διαχείρισής και αξιοποίησής τους.

Το κυριότερο πρόβλημα είναι η αλλαγή κουλτούρας και το χάσμα δεξιοτήτων που απαιτείται για τη μετάβαση από τη διαχείριση δεδομένων στην αξιοποίηση δεδομένων. Οι περισσότερες εταιρείες δεν γνωρίζουν πως να αξιοποιήσουν τα δεδομένα τους. Συνήθως, ακούμε για ποιοτική πληροφόρηση, Big Data, in memory κ.λπ., αλλά η γνώση και οι καλές ιδέες για την αξιοποίηση των δεδομένων σπανίζουν και στις εταιρείες και στους τεχνολογικούς μας συνεργάτες. Η αλλαγή, λοιπόν, που χρειάζεται θα γίνει από ανθρώπους που η δουλειά τους θα είναι αποκλειστικά η αξιοποίηση των δεδομένων με εξελιγμένες μεθόδους (όχι απαραίτητα με εξελιγμένα εργαλεία).


netweek: Οι Διευθύνσεις Πληροφορικής και οι CIOs ανησυχούν κυρίως για θέματα όπως το uptime, το downtime και το disaster recovery. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την αξία που έχουν τα δεδομένα σήμερα, όπως και η ποιότητά τους, τι μέτρα λαμβάνετε, ώστε να διασφαλίσετε την ποιότητα της πληροφορίας;

Στέλιος Χειλαδάκης: Θεωρώ ότι καταλυτικό ρόλο σε αυτό μπορεί να παίξει ο CDO. Άλλωστε και το κανονιστικό πλαίσιο, τουλάχιστον στις τράπεζες, μας επιβάλει, πλέον, συγκεκριμένες δράσεις αναφορικά με τα δεδομένα και την ποιότητά τους. Οι 14 αρχές του Risk Data Aggregation (RDA) μάς επιβάλλουν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο λειτουργίας. Αντίστοιχα έργα απαιτούν μεγάλη προσπάθεια για τη διασφάλιση της ποιότητας και ακεραιότητας των δεδομένων. Οι παράγοντες επιτυχίας για ένα τέτοιο έργο εξαρτώνται από την κατανόηση του οργανισμού ότι τα δεδομένα δεν ανήκουν στην Πληροφορική, αλλά στις διάφορες επιχειρηματικές μονάδες.

Η τεχνολογία μπορεί να διαχειρίζεται τα δεδομένα, να μετρήσει την ποιότητά τους κ.λπ., αλλά δεν είναι ο “owner” της πληροφορίας. Στην Santander τρέχουμε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα Data Management με τη συμμετοχή των επιχειρηματικών μονάδων, έχοντας ορίσει data owners, data stewards κ.λπ. Αντίστοιχα, έχουμε επενδύσει στην υλοποίηση εξελιγμένων εργαλείων, διαδικασιών και ομάδων για καταλογοποίηση των δεδομένων (data dictionary, data lineage), αλλά και διαχείρισης της ποιότητάς τους (data quality και data remediation). Φυσικά όλα αυτά χρειάζονται παράλληλες δράσεις για τη δόμηση διαχείρισης της πληροφορίας και την ανάπτυξη των σχετικών data warehouses.

netweek: H τεχνολογία έχει αρχίσει να βγαίνει εκτός από τα στενά περιθώρια του ΙΤ και επεκτείνεται σε άλλες περιοχές όπως το μάρκετινγκ. Πώς βλέπετε, για παράδειγμα, το γεγονός ότι οι CMOs μπορεί να ξοδεύουν, για παράδειγμα, περισσότερα στο ΙΤ στο μέλλον από ότι οι CIOs;

Στέλιος Χειλαδάκης: Δεν νομίζω ότι το θέμα είναι ποιος ξοδεύει περισσότερα σε μια εταιρεία. Ο ρόλος ενός CIO είναι να εξυπηρετεί τις ανάγκες της εταιρείας στην οποία εργάζεται, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να στηρίζει τις δραστηριότητές της με την κατάλληλη τεχνολογία. Έτσι πρέπει να στηρίξει και το μάρκετινγκ. Η τεχνολογία εξελίσσεται και, εκτός των transactional συστημάτων, δίνει αρκετή ελευθερία στους τελικούς χρήστες. Θεωρώ ότι η ενδυνάμωση των τελικών χρηστών είναι ένα σωστό βήμα για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η σημερινή τεχνολογία. Το θέμα είναι ότι η ωριμότητα των εφαρμογών αυτών και των χρηστών βρίσκεται σε αρχικά στάδια και όταν η χρήση είναι εκτεταμένη, παρατηρούμε πολυπλοκότητα στην εφαρμογή και διαχείριση όλης αυτής της τεχνολογίας, των δεδομένων, της ασφάλειας κ.λπ.

netweek: Πόσο σημαντικό είναι να κτίζει ο CIO καλές σχέσεις με τη διοίκηση και τους συνεργάτες του;

Στέλιος Χειλαδάκης: Όπως κάθε στέλεχος μιας επιχείρησης, έτσι και ο CIO πρέπει να έχει καλές σχέσεις με τη διοίκηση, τους συνεργάτες του και τους εσωτερικούς πελάτες του. Είναι ένα ενεργό μέλος μιας ομάδας ανθρώπων που στηρίζουν τις δραστηριότητες μιας εταιρείας. Αν ο CIO είναι απομονωμένος στο Data Center και δεν συνεργάζεται στενά με τα υπόλοιπα στελέχη της εταιρείας, δεν νομίζω ότι η εταιρεία αξιοποιεί σωστά την τεχνολογία και τα οφέλη που θα μπορούσε να προσδοκά από την ορθή χρήση της. Οι σύγχρονες εταιρείες δεν έχουν ταμπέλες η στεγανά. Έχουν ομάδες και συνεργασία.

netweek: Πιστεύετε στις μακροχρόνιες σχέσεις με τους vendors;

Στέλιος Χειλαδάκης: Προσωπικά θεωρώ τους vendors συνεργάτες. Ουδείς δεν μπορεί να γνωρίζει τα πάντα. Η επιλογή των εσωτερικών και εξωτερικών συνεργατών σου και η συμμετοχή τους στην εξέλιξη της στρατηγικής που ακολουθείς, ειναι ένας από τους πλέον σημαντικούς παράγοντες επιτυχίας κάθε στελέχους. Οι συνεργάτες που βοηθούν στις δύσκολες στιγμές – και υπάρχουν πολλές τέτοιες στην καθημερινότητα ενός CIO, όπως είναι, για παράδειγμα, τα προβλήματα παραγωγής – ειναι συνεργάτες με τους οποίους χτίζεις μακρόχρονες σχέσεις εμπιστοσύνης. Γνωρίζουν το περιβάλλον, τις ανάγκες της εταιρείας και μετέχουν στην εξέλιξή της. Δεν λείπουν, βέβαια, και οι «άλλοι» vendors, οι οποίοι είναι καθαροί μεταπωλητές τεχνολογίας και δεν προσθέτουν αξία πέραν των εργαλείων ή των πολύ συγκεκριμένων υπηρεσιών που προσφέρουν. Είναι σημαντικό να διακρίνεις τις δυνατότητες κάθε συνεργάτη σου και να τις αξιοποιείς αντίστοιχα.

netweek: Εκτός από το τεχνολογικό υπόβαθρο, ποιά άλλα skills χρειάζεται να αναπτύξει ένα CIO σήμερα; Μήπως, εντέλει, τα business skills είναι πιο σημαντικά σήμερα για έναν CIO από τις τεχνολογικές του δεξιότητες;

Στέλιος Χειλαδάκης: Χρειάζονται και τα δύο. Ο CIO πρέπει να έχει business skills και να κατανοεί το επιχειρείν το ίδιο καλά όσο κατανοεί την τεχνολογία. Μόνο τότε μπορεί να συνεισφέρει πραγματικά στην εταιρεία στην οποία εργάζεται. Αντίστοιχα στο σημερινό πολύπλοκο τεχνολογικό περιβάλλον, CIO χωρίς τεχνολογικά skills δύσκολα θα είναι αποδοτικός. Έχοντας ξεκινήσει την καριέρα μου από τον συμβουλευτικό χώρο, είχα τη δυνατότητα να συνδέω την επιχειρηματικότητα με την τεχνολογία και να την κάνω κατανοητή και προσβάσιμη στους πελάτες μου. Τώρα, έχω τη δυνατότητα να παρέχω αντίστοιχες υπηρεσίες στους εσωτερικούς πελάτες μου. Το ίδιο κάνουν και πολλοί συνάδελφοι και φίλοι CIOs, οι οποίοι χαίρουν της εκτίμησης στον χώρο.

Ο κ. Στέλιος Χειλαδάκης ξεκίνησε την καριέρα του το 1988 στις ΗΠΑ, εργαζόμενος στην Arthur Andersen & Co Sc. Από το 1993 που επέστρεψε στην Ελλάδα μέχρι και το 2003 εργάστηκε στην εταιρεία Accenture ως Ανώτερος Διευθυντής, υλοποιώντας μεγάλα έργα τεχνολογίας και στρατηγικής για τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και οργανισμούς του δημοσίου. Από το 2003 έως και τα τέλη του 2007 εργάστηκε ως Διευθύνων Σύμβουλος στην EFG e- Solutions Α.Ε., θυγατρική εταιρεία της τράπεζας EFG Eurobank Ergasias, από τα τέλη του 2007 έως τις αρχές του 2010 διετέλεσε International CIO στην Τράπεζα Πειραιώς και τον Απρίλιο του 2010 έως τον Σεπτέμβριο του 2013 είχε αναλάβει τη Γενική Διεύθυνση Πληροφορικής του ΟΠΑΠ. Σήμερα είναι CIO στην Santander Holdings USA, μια θέση την οποία κατέχει από τον Απρίλιο του 2014. Ο κ. Χειλαδάκης έχει σπουδάσει Μαθηματικά και Επιστήμη Υπολογιστών στο University of Illinois at Chicago, ενώ έχει αποκτήσει MBA στο Loyola University of Chicago.