Τα δικαιώματα απόκτησης περιεχομένου, αλλά και οι επενδύσεις στην απαραίτητη τεχνολογική υποδομή κάνουν το IPTV ένα ακριβό σπορ που προσωρινά δεν είναι σίγουρο ότι θα τραβήξει το ενδιαφέρον των τηλεθεατών.
Δεν πρέπει να είναι περισσότερο από 4 χρόνια που είχα κάνει μια συζήτηση με τον ιδιοκτήτη ενός καταστήματος ενοικίασης ταινιών, σχετικά με τις δυσκολίες της επιχείρησής του. Εκείνη την περίοδο, η διάθεση πειρατικών DVD ήταν ο σημαντικότερος ανταγωνισμός του. Βέβαια, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο μακριά από την έδρα της επιχείρησής του ένας άλλος κίνδυνος είχε αρχίσει να δημιουργείται.
Οι υψηλές ταχύτητες σύνδεσης στο Internet επέτρεπαν σε κατοίκους της Δ. Ευρώπης και των ΗΠΑ να κατεβάζουν σε μικρό χρόνο συμπιεσμένες ταινίες στον υπολογιστή τους, για τις οποίες τις περισσότερες φορές δεν πλήρωναν κάποιο αντίτιμο. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ταχύτητες ήταν τόσο υψηλές που ο χρήστης μπορούσε να δει την ταινία σε live streaming, χωρίς να την αποθηκεύσει προηγουμένως στο δίσκο του.
Σήμερα, αυτή η δυνατότητα είναι πλέον προσιτή σε ένα μεγάλο αριθμό ελληνικών σπιτιών, ειδικά όσων βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ετσι, το κατάστημα στο οποίο προαναφέρθηκα οδεύει προς το κλείσιμο, ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με άλλα όμοιά του.
Μπορεί το set box να αντικαταστήσει το DVD;
Στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2009, η διείσδυση της ευρυζωνικότητας άγγιξε το 15,63%, δηλαδή περίπου 1,75 εκατ. ευρυζωνικές συνδέσεις λειτουργούν σήμερα στη χώρα μας. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι όλες οι συνδέσεις λειτουργούν σε ταχύτητες που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μιας υπηρεσίας IPTV και αγνοήσουμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών χρησιμοποιούνται για επιχειρηματική χρήση, ο αριθμός τους είναι ίσως και 5 φορές μικρότερος από τα εγκατεστημένα στην Ελλάδα DVD players.
Ομως αυτό δεν είναι το μόνο εμπόδιο. Αν κάποιος επισκεφθεί την ίδια μέρα ένα DVD club και την αρχειοθήκη ταινιών οποιουδήποτε παρόχου IPTV θα διαπιστώσει ότι η ποικιλία του DVD club σε παλαιούς, αλλά κυρίως στους τελευταίους τίτλους, είναι σαφώς υπέρτερη.
Αρα για ποιο λόγο κάποιος να επιλέξει να δει μια ταινία μέσω του set box της υπηρεσίας IPTVκαι όχι μέσω του DVD player; Στο συγκεκριμένο ερώτημα δε, εσκεμμένα αγνοούμε όλους όσοι έχουν την ευρυζωνική σύνδεση και τη γνώση που θα τους επιτρέψει να δουν μια ταινία χωρίς καν να πληρώσουν για αυτή.
Ωστόσο, οι υπηρεσίες IPTV δεν προσφέρουν μόνο ταινίες, αλλά και τηλεοπτικό περιεχόμενο. Στο περιεχόμενο αυτό περιλαμβάνονται ελληνικά δημόσια και ιδιωτικά κανάλια, αλλά και ξένα κανάλια, στα οποία η πρόσβαση είναι εφικτή μόνο μέσω δορυφόρου με συνδρομή ή μπορεί να και να είναι αδύνατη, αν δεν είναι διαθέσιμα σε δορυφόρους που βλέπουν την Ελλάδα.
Το τηλεοπτικό περιεχόμενο είναι μια ενδιαφέρουσα αρένα, στην οποία αναμένεται να χυθεί πολύ αίμα από τους μονομάχους. Λίγο πριν το καλοκαίρι, ο ΟΤΕ ανακοίνωσε τη συνεργασία του με το Universal Channel, με στόχο να εμπλουτίσει την πλατφόρμα Conn-x TV με 40 τηλεοπτικά κανάλια και ταινίες. Στα κανάλια, μεταξύ άλλων, παίζονται οι τελευταίοι κύκλοι σειρών, οι οποίες τα τελευταία χρόνια αποδεικνύονται ιδιαίτερα «εθιστικές» για το ελληνικό κοινό. Και αυτό σίγουρα είναι ένα κίνητρο. Επιπλέον κίνητρο είναι τα κανάλια εξειδικευμένου ενδιαφέροντος, όπως ντοκιμαντέρ, παιδικές σειρές και ταξίδια. Ομως το μεγαλύτερο κίνητρο είναι σφαιρικό και λέγεται μπάλα.
Ο ΟΤΕ μπορεί να έχασε από τη Nova τη μάχη για τα δικαιώματα της ελληνικής Super league για μια τριετία, αλλά δεν έχασε τον πόλεμο. Τους τελευταίους μήνες έχει εντάξει στην υπηρεσία Conn-x TV τα δικαιώματα για αγώνες της Β’ Εθνικής, ενώ είχε προηγηθεί η απόκτηση των δικαιωμάτων της γερμανικής Bundesliga και Bundesliga 2, το ποδοσφαιρικό κύπελλο Ιταλίας, τα ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα Πορτογαλίας, Αυστρίας και η Championship της Αγγλίας.
Το μήνυμα του ΟΤΕ προς τους καταναλωτές είναι σαφές: όποιος θέλει να βλέπει πολύ μπάλα, ας αγοράσει ένα Conn-x TV. Ομως, θα βρεθούν πολύ να πουν ότι θα μπορούσε να κάνει το ίδιο και με μια συνδρομή Nova και θα έχουν δίκιο.
Η εγκατεστημένη βάση της Nova είναι, και αναμένεται να είναι για την ερχόμενη τριετία, ο βασικός ανταγωνιστής των υπηρεσιών IPTV, καθώς η ψηφιακή τηλεόραση δεν αναμένεται να αποτελέσει νωρίτερα σοβαρή απειλή. H Forthnet, η οποία εξαγόρασε πρόσφατα τη Nova, έχει πιστέψει σε αυτό το μοντέλο και αυτός είναι ο λόγος που προτίμησε να δημιουργήσει bundle πακέτα τηλεπικοινωνιακών και δορυφορικών υπηρεσιών, παρά να επενδύσει στη δημιουργία μιας IPTV πλατφόρμας.
Ενα εκατομμύριο, εκατό μια χιλιάδες, εκατό μια και 10
Δυστυχώς για τους παρόχους, τόσο των IPTV όσο και των δορυφορικών υπηρεσιών, τα δικαιώματα περιεχομένου δεν ανθίζουν ελεύθερα σε αγρούς. Οι επενδύσεις σε OPEX που απαιτούνται σε συνδυασμό με το μέγεθος και την ποιότητα της αγοράς που σκοπεύουν να διαθέσουν τις υπηρεσίες τους, δημιουργούν ένα πολύ συγκεκριμένο χρηματοοικονομικό μοντέλο, το οποίο μέχρι στιγμής δεν δημιουργεί εχέγγυα ότι μπορεί να είναι κερδοφόρο.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η δορυφορική πλατφόρμα της Nova δείχνει να έχει φτάσει σε ένα ταβάνι συνδρομών, το οποίο δεν είναι εύκολο να σπάσει, παρά τις προσφορές και τη δημιουργία των νέων πακέτων υπηρεσιών που επιχείρησε η εταιρεία.
Στην αγορά της IPTV, εκτός του ΟΤΕ που θα μπορούσε να διαθέσει τα απαραίτητα κεφάλαια, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι πρέπει να το κάνει, δραστηριοποιείται η Hellas On Line, ενώ αναμένονται τα αποτελέσματα της εξαγοράς της On Telecoms από τη Vivodi, δεδομένου ότι και οι δύο εταιρείες παρείχαν IPTV υπηρεσίες.
Αν θεωρήσουμε, για την ευκολία εξαγωγής συμπερασμάτων, ότι οι εταιρείες που παρέχουν δορυφορικές και IPTV υπηρεσίες, έχουν την ίδια οικονομική δύναμη για αγορά δικαιωμάτων, το ζήτημα του καναλιού διάθεσης των υπηρεσιών αποκτά μείζονα σημασία.
Η γεωγραφική κάλυψη της πλατφόρμας δορυφορικής τηλεόρασης ανέρχεται στο 100% της Ελλάδας, ενώ οι ευρυζωνικές συνδέσεις που απαιτούνται για την αξιόπιστη παροχή IPTV υπηρεσιών, προσωρινά δεν είναι εξασφαλισμένες ούτε καν για τα αστικά κέντρα.
Ως εκ τούτου, οι τηλεθεατές που θέλουν πρόσβαση σε περιεχόμενο πέραν αυτού που μπορούν να τους προσφέρουν τα δημόσια και ιδιωτικά κανάλια, όπου αυτά είναι διαθέσιμα, δεν έχουν πάντα τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε δορυφορικές ή IPTV υπηρεσίες. Αυτό συνεπάγεται ότι οι εν δυνάμει πελάτες δορυφορικών υπηρεσιών είναι περισσότεροι και αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει εύκολα τα ερχόμενα χρόνια.
Αρα, στις γεωγραφικές περιοχές που υπάρχουν και οι δύο επιλογές, το περιεχόμενο είναι αυτό που θα παίξει το βασικό ρόλο. Οι πάροχοι υπηρεσιών IPTV έχουν επιλέξει να μην προβαίνουν σε ανακοινώσεις ούτε όσον αφορά τον αριθμό χρηστών των υπηρεσιών τους, ούτε όσον αφορά τα ποσά που δαπανούν για αγορά δικαιωμάτων.
Επομένως, έχουμε μπροστά μας μια εν εξελίξει επιχειρηματική δράση, την οποία, αν δεν αλλάξουν οι διαθέσιμες πληροφορίες, θα μπορέσουμε να την κρίνουμε μόνο εκ του αποτελέσματος. Αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι δεδομένου της χαμηλής τιμής, μόλις 15 ευρώ το μήνα, κάποιοι πελάτες των τηλεπικοινωνιακών παρόχων θα προχωρήσουν στην αγορά της υπηρεσίας IPTV, επιπλέον των υπηρεσιών που ήδη χρησιμοποιούν. Ωστόσο, το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν ο αριθμός τους θα είναι ικανός, ώστε να εξασφαλίσει τα έξοδα λειτουργίας των παρόχων.