O Φαίδωνας Κακλαμάνης, Προϊστάμενος Υπηρεσίας Ανάπτυξης Πληροφορικής-ΥΑΠ Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, αναλύει τις αλλαγές που θα επιφέρει ο νόμος για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Παραθέτει επίσης τα βήματα προόδου που σημειώνονται σε άλλα σχετικά έργα, όπως το ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ και το ΕΡΜΗΣ.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΥΠΕΣΑΗΔ) έχει προχωρήσει σε ένα σύνολο δράσεων και έργων για την προώθηση της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και την υλοποίηση και παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε συνεργασία και με την Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ, μέσω της οποίας έχουν υλοποιηθεί και υλοποιούνται έργα και δράσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ (στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ).
Ενδεικτικά:
• υλοποίησε και λειτουργεί το σημερινό Δίκτυο της Δημόσιας Διοίκησης ΣΥΖΕΥΞΙΣ & σχεδιάζει το ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ (Δίκτυο Δημόσιου Τομέα-ΔΔΤ)
• προώθησε το νόμο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που θέτει το πλαίσιο για τη θεσμική θωράκιση και εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, στο πλαίσιο συγκεκριμένου οδικού χάρτη και στοχευμένων δράσεων, ώστε να μπορέσει η χώρα μας αφενός να αναπτύξει τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα υψηλές οικονομίες κλίμακας, και αφετέρου να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές αλλά και διεθνείς υποχρεώσεις της
• προωθεί την κάρτα πολίτη, και ένα σύνολο άλλων κρίσιμων δράσεων
• έχει αναπτύξει, ή προωθεί, τις βασικές υποδομές που αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή πολλαπλών υπηρεσιών προς τους πολίτες μέσα από τρία βασικά κανάλια για τα οποία προβλέπεται η διαρκής αναβάθμισή τους, όπως:
– τα ΚΕΠ που αποτελούν τον «γκισέ» της ΔΔ και υποστηρίζονται από το σύστημα ΕΡΜΗΣ-ΚΕΠ , καθώς και δράσεις για τα Καλλικρατικά ΚΕΠ
– το call center της ΔΔ (χρήση του 4-ψήφιου αριθμού 1500) μέσω του οποίου παρέχονται στους πολίτες διοικητικές πληροφορίες, και η δυνατότητα διεκπεραίωσης 100 περίπου συναλλαγών (υποβολή αίτησης τηλεφωνικά μέσω του συστήματος Ερμής -ΚΕΠ)
– την Πύλη ΕΡΜΗΣ, με πρόσβαση μέσω Internet (σύστημα ΕΡΜΗΣ-ΚΕΠ).
Σύστημα ΕΡΜΗΣ-ΚΕΠ
Η Πύλη ΕΡΜΗΣ αποτελεί την Κεντρική Διαδικτυακή Πύλη της ΔΔ για την πληροφόρηση πολιτών και επιχειρήσεων και την ασφαλή διεκπεραίωση ηλεκτρονικών υπηρεσιών και παρέχει σήμερα 100 περίπου ηλεκτρονικές υπηρεσίες 3ου επιπέδου και 350 περίπου υπηρεσίες 4ου επιπέδου, ενώ έχουν προγραμματιστεί και υλοποιούνται δράσεις για τη διεύρυνση της ηλεκτρονικοποίησης παρεχόμενων υπηρεσιών/συναλλαγών σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.
Ειδικότερα στο πλαίσιο, κυρίως, της Οδηγίας των Υπηρεσιών, για την οποία το σύστημα ΕΡΜΗΣ-ΚΕΠ αποτελεί το ηλεκτρονικό Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης-ΕΚΕ της χώρας μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν προωθηθεί δράσεις αρκετών εκατομμυρίων για την ανάπτυξη ευρείας κλίμακας ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις, σε συνεργασία με άλλους φορείς.
Η Οδηγία των Υπηρεσιών/Επαγγελμάτων στοχεύει στο άνοιγμα των επαγγελμάτων και τη διευκόλυνση της διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών και της εγκατάστασης των επαγγελματιών (παρόχων υπηρεσιών) στην εσωτερική αγορά του Ευρωπαϊκού Οικονομικού χώρου. Ο ΕΡΜΗΣ παρέχει επίσης, μέσω της Υποδομής Δημοσίου Κλειδιού (PKI), ψηφιακά πιστοποιητικά αυθεντικοποίησης/ψηφιακής υπογραφής και κρυπτογράφησης τόσο για τους υπαλλήλους της ΔΔ, όσο και για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Η ενεργοποίηση και ευρεία παροχή και χρήση ψηφιακών πιστοποιητικών-υπογραφών από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις προβλέπεται να γίνει μόλις ολοκληρωθεί η εκπαίδευση των υπαλλήλων των ΚΕΠ, η οποία έχει ήδη αρχίσει. Οι πολίτες θα μπορούν να αποκτήσουν ψηφιακά πιστοποιητικά προκειμένου να διεκπεραιώνουν με ασφάλεια τις ηλεκτρονικές συναλλαγές τους με το Δημόσιο αλλά και να χρησιμοποιούν όλες τις δυνατότητες της πύλης ΕΡΜΗΣ (Ηλεκτρονική Θυρίδα Πολίτη κ.λπ., για τη διακίνηση και αποθήκευση ηλεκτρονικών εγγράφων).
ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ – Δίκτυο Δημόσιου Τομέα
Το ΥΠΕΣΑΗΔ έχει αναπτύξει το Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης ΣΥΖΕΥΞΙΣ, ένα ευρυζωνικό δίκτυο μεγάλης κλίμακας και διασποράς το οποίο διασυνδέει και παρέχει προηγμένες τηλεπικοινωνιακές και τηλεματικές υπηρεσίες (δεδομένων και τηλεφωνίας) σε 4.500 περίπου Φορείς του ΔΤ και υποστηρίζει μεγάλο αριθμό κρίσιμων συστημάτων-εφαρμογών τους. Μέσα από τα συστήματα αυτά διεκπεραιώνεται μεγάλος αριθμός ηλεκτρονικών συναλλαγών με πολίτες και επιχειρήσεις.
Το συνολικό κόστος του έργου σε υποδομές και υπηρεσίες για τα πέντε περίπου χρόνια λειτουργίας του ανέρχεται σε 170 εκατ. ευρώ, καθιστώντας το ΣΥΖΕΥΞΙΣ ένα από τα πιο επιτυχημένα έργα του ΕΠ ΚτΠ σε απορρόφηση, κυρίως όμως σε παροχή προηγμένων υπηρεσιών προς τους Φορείς του Δημοσίου, δίδοντάς τους τη δυνατότητα να προσφέρουν ευρεία γκάμα υπηρεσιών/συναλλαγών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Το Υπουργείο έχει σχεδιάσει και προωθεί την υλοποίηση του νέου Δικτύου Δημόσιου Τομέα-ΔΔΤ (ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ) για την κάλυψη των τηλεπικοινωνιακών και τηλεματικών αναγκών άνω των 30.000 Φορέων του ΔΤ, πετυχαίνοντας μείωση των τηλεπικοινωνιακών δαπανών του Δημοσίου περίπου κατά 150 εκατ. ευρώ ετησίως.
Στόχος επίσης του ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ είναι η αναβάθμιση της ευρυζωνικότητας και των υπηρεσιών του σημερινού δικτύου, η παροχή των υπηρεσιών αυτών, αλλά και νέων, στους σημερινούς και νέους φορείς, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση σε νέες υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας -όπως η δυνατότητα λήψης και αποστολής εικόνας, υπηρεσίες που θα εξυπηρετήσουν την κινητικότητα των χρηστών/υπαλλήλων του ΔΤ (ασύρματη νησίδα για την παροχή κινητής τηλεφωνίας, αμφίδρομο SMS Gateway, κ.α.), αυξημένη ασφάλεια, ευρεία εφαρμογή της IP τηλεφωνίας και τηλεδιάσκεψης, κεντρικές υπηρεσίες στην ανάπτυξη Data Centers, συνεργατικά εργαλεία, κ.α.
Νόμος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Με το νόμο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση επιδιώκεται η δημιουργία των κανονιστικών προϋποθέσεων και του θεσμικού πλαισίου για την προώθηση και ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε όλο το εύρος του ΔΤ, με στόχο:
α. τη δημιουργία των θεσμικών προϋποθέσεων για την επικοινωνία και συναλλαγή των πολιτών και των επιχειρήσεων με τους φορείς του ΔΤ με χρήση των ΤΠΕ
β. την αναδιοργάνωση των εσωτερικών λειτουργιών και διαδικασιών των φορέων του ΔΤ για την πλήρη αξιοποίηση των ΤΠΕ
γ. την ευχερέστερη άσκηση των δικαιωμάτων και εκπλήρωση των υποχρεώσεων των φυσικών προσώπων αλλά και των ΝΠΙΔ έναντι των Φορέων του Δημόσιου Τομέα
δ. την άρση κανονιστικών εμποδίων για την ταχεία και αποτελεσματική πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες και πληροφορίες
ε. την εμπέδωση της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας με την επέκταση των ηλεκτρονικών εφαρμογών.
Το κανονιστικό πλαίσιο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης θα επιταχύνει και θα επεκτείνει τη χρήση ΤΠΕ τόσο στο πλαίσιο των φορέων του ΔΤ -βελτιώνοντας, εκλογικεύοντας και οργανώνοντας καλύτερα τη λειτουργία τους- όσο και από την πλευρά των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Τα τεχνολογικά μέσα και οι θεσμικές ευχέρειες που τίθενται στη διάθεση των ατόμων και των επιχειρήσεων αλλά και των φορέων του ΔΤ μειώνουν τις απαιτήσεις αυτοπρόσωπης παρουσίας για τη διεκπεραίωση μιας υπόθεσης και ελαχιστοποιούν τον χρόνο για την ολοκλήρωση των. Μειώνονται ταυτόχρονα οι πιθανότητες εμφάνισης φαινομένων παράνομης συναλλαγής και διαφθοράς καθώς, όχι μόνο αποπροσωποποιείται η παροχή της δημόσιας υπηρεσίας, αλλά και καταγράφονται αναλυτικά οι διαδικασίες και η διεκπεραίωση ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος ποιότητας και νομιμότητάς τους. Με τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου επιτυγχάνεται περαιτέρω η μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων για πολίτες και επιχειρήσεις.
Ο νόμος προβλέπει και ρυθμίζει επίσης, την ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των φορέων του ΔΤ. Η προαγωγή της ηλεκτρονικής επικοινωνίας και ανταλλαγής εγγράφων αποσκοπεί στη μείωση του λειτουργικού κόστους των φορέων, ενώ η άμεση ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των υπαλλήλων μειώνει επίσης τον χρόνο ολοκλήρωσης μιας υπόθεσης, αλλά και το κόστος της.
Οι ρυθμίσεις του νόμου εδραιώνουν και ενισχύουν τα δικαιώματα των προσώπων, όπως το δικαίωμα πρόσβασης στα διοικητικά έγγραφα, της αξιοποίησης ευχερειών και με ηλεκτρονικά μέσα, της εξυπηρέτησης των υποθέσεων με ταχύτητα, αποτελεσματικότητα, ποιότητα και χωρίς περιττά κόστη, κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, η ηλεκτρονική επικοινωνία με τους φορείς του ΔΤ κατοχυρώνεται πλέον ως δικαίωμα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.