O Κώστας Σαμαράς, εκπρόσωπος της Business Software Alliance, αναλύει τους λόγους που καθιστούν τα ποσοστά πειρατείας στην Ελλάδα, γεγονός που δεν επιδρά αρνητικά μόνο στις εταιρείες αδειών λογισμικού αλλά στην οικονομία της χώρας.
NetWeek: Ποια είναι η άποψή σας για τη συνεργασία της BSA με το ελληνικό κράτος για την καταπολέμηση της πειρατείας; Είστε ικανοποιημένος από τις ενέργειές της;
Κώστας Σαμαράς: Η BSA επικροτεί οποιεσδήποτε προσπάθειες καταβάλλονται από το ελληνικό κράτος για την καταπολέμηση της πειρατείας λογισμικού.
Πιστεύουμε πως ενέργειες όπως αυτή της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (ΥΠΕΕ), που από το 2006 μέχρι σήμερα συγκεντρώνει στοιχεία για τις άδειες χρήσης λογισμικού σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 10 εργαζομένους, σαφώς συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της πειρατείας. Μάλιστα, το 2007 η BSA, σε ημερίδα που διοργάνωσε ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας, απένειμε τιμητικό βραβείο στην ΥΠΕΕ για το συνολικό έργο της στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Η εναρμόνιση της χώρας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Προστασία της Πνευματικής Ιδιοκτησίας το 2004 και ο νόμος για την επιβολή διοικητικού προστίμου που ψηφίστηκε το 2007, επίσης έχουν επιφέρει σημαντική πρόοδο.
Παρ’ όλα αυτά, ο υψηλός Δείκτης Πειρατείας επιβάλλει την ανάγκη για εντατικοποίηση των δράσεων μεταξύ των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της πειρατείας, την προστασία των καταναλωτών και την ενίσχυση της οικονομίας στον κλάδο της Πληροφορικής.
NetWeek: Δραστηριοποιείστε στην ελληνική αγορά εδώ και 17 χρόνια. Κάνοντας μία σύντομη αποτίμηση του έργου σας, ποιες είναι οι μεγαλύτερες μεταβολές (ή αλλαγές) που έχουν πραγματοποιηθεί τόσο σε επίπεδο νομοθετικού και νομικού πλαισίου όσο και σε εκείνο της νοοτροπίας των Ελλήνων καταναλωτών στη χρήση του παράνομου λογισμικού και σε ποιο βαθμό έχει συμβάλλει η BSA στις εν λόγω αλλαγές;
Κώστας Σαμαράς: Το 2007, το κράτος, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού ψήφισε ένα αυστηρό νομοσχέδιο που προβλέπει την επιβολή διοικητικού προστίμου 1.000 ευρώ για κάθε παράνομο πρόγραμμα που εντοπίζεται σε Η/Υ από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές (ΥΠΕΕ, ΕΛ.ΑΣ και Τελωνειακές Αρχές). Εάν αυτός ο νόμος ξεκινήσει να εφαρμόζεται με συνέπεια, πιστεύω πως θα αποτελέσει αποτρεπτικό μέσο για την παραβατικότητα ενώ παράλληλα θα αποφέρει σημαντικά έσοδα στο Δημόσιο. Ωστόσο, το μέγεθος του Δείκτη Πειρατείας στην Ελλάδα (57%) μας κατατάσσει στην 3η υψηλότερη θέση στην Ευρώπη (μετά τη Βουλγαρία 68% και τη Ρουμανία 66%), γεγονός που καταδεικνύει σε μεγάλο βαθμό τη νοοτροπία των ελλήνων χρηστών απέναντι στην πνευματική ιδιοκτησία.
Ενδεικτικό αυτού είναι πως πειρατεία παρατηρείται εντονότατα και σε προϊόντα λογισμικού πολύ χαμηλού κόστους, όπως είναι παραδείγματος χάριν τα anti-virus.
Επομένως, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι Ελληνες χρειάζονται ακόμα περισσότερη ενημέρωση, εκπαίδευση και σωστό παραδειγματισμό για την αξία των πνευματικών δικαιωμάτων και τα πλεονεκτήματα του νόμιμου λογισμικού και μάλιστα από μικρή ηλικία. Η BSA στην Ελλάδα δραστηριοποιείται ενεργά την τελευταία δεκαετία, πραγματοποιώντας ενημερωτικές καμπάνιες και συνεργασίες με τρίτους φορείς για την πάταξη της πειρατείας. Ωστόσο, απαραίτητη κρίνεται και η συμβολή του κράτους με πανελλαδικές εκστρατείες ενημέρωσης σε σχολεία, πανεπιστήμια και τις ελληνικές επιχειρήσεις.
NetWeek: Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Intelligence Unit του Economist, την οποία χορήγησε η BSA, η Ελλάδα κατέχει την 33η θέση στην παγκόσμια κλίμακα ανταγωνιστικότητας στον κλάδο της Πληροφορικής. Ποιες ενέργειες προτείνετε να γίνουν προκειμένου η Ελλάδα να βελτιώσει ακόμα περισσότερο τη θέση της; Αποτελεί η διακίνηση παράνομου λογισμικού ανασταλτικό παράγοντα σε αυτή την προσπάθεια;
Κώστας Σαμαράς: Η πειρατεία λογισμικού αποτελεί έναν από τους παράγοντες που διαμορφώνει το δείκτη ανταγωνιστικότητας στον κλάδο της Πληροφορικής. Συνολικά, έξι είναι οι βασικές συνισταμένες που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός δυναμικού κλάδου στην Πληροφορική, μεταξύ των οποίων η επάρκεια εργαζομένων, οι τεχνολογικές υποδομές τελευταίας γενιάς, η ενθάρρυνση για καινοτομία, ένα θεσμικό πλαίσιο που προστατεύει τα πνευματικά δικαιώματα (πατέντες και πνευματική ιδιοκτησία) και η ανταγωνιστική οικονομία.
Οι κυβερνήσεις που θα διατηρήσουν τις ισορροπίες ανάμεσα στην προώθηση της τεχνολογίας και την ελεύθερη λειτουργία της αγοράς θα αποκομίσουν πολλαπλά οφέλη. Οι χώρες εκείνες που κατά βάση και στις έξι συνισταμένες λειτουργούν παραγωγικά, διαθέτουν και βιομηχανίες Πληροφορικής υψηλής απόδοσης.
Μάλιστα, στα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη, ένας ισχυρός κλάδος της Πληροφορικής συμβάλλει πάνω από 5% στο ΑΕΠ, επιδρώντας θετικά στην ευρύτερη οικονομία καθώς βοηθά τις επιχειρήσεις και τα στελέχη τους να είναι πιο αποδοτικά και δημιουργικά.
NetWeek: Σύμφωνα πάλι με δική σας έρευνα, εάν μέχρι το 2011 η πειρατεία λογισμικού μειωθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερες από 1000 νέες θέσεις εργασίας, να συμβάλει στην εθνική οικονομία κατά 261 εκατομμύρια ευρώ και να αποφέρει 88 εκατομμύρια ευρώ σε φορολογικά έσοδα. Είναι εύκολο να διευκρινίσετε τη λογική που κρύβεται πίσω από την εκτίμηση της δημιουργίας 1000 νέων θέσεων εργασίας;
Κώστας Σαμαράς: Η Μελέτη της IDC για τα Οικονομικά Οφέλη από τη Μείωση της Πειρατείας Λογισμικού (Ιανουάριος 2008) μελετά τα θετικά αποτελέσματα που μπορούν να προκύψουν από συνολική μείωση 10 ποσοστιαίων μονάδων σε διάστημα τεσσάρων ετών.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα μελετά την ελληνική οικονομία και πώς αυτή πλήττεται όταν υπάρχει πειρατεία. Οι μεταπωλητές και τα άλλα κανάλια λιανικής πώλησης χάνουν έσοδα από τις πωλήσεις, καθώς και από τις συμπληρωματικές υπηρεσίες και την τεχνική υποστήριξη που συνοδεύουν την αγορά ενός προγράμματος λογισμικού. Το ίδιο συμβαίνει και στα φορολογικά έσοδα του κράτους. Η ενδεχόμενη αύξηση των πωλήσεων, των υπηρεσιών και λοιπών εργασιών που θα προέκυπτε από την αύξηση στην αγορά λογισμικού, θα απαιτούσε την απασχόληση περισσότερων εργαζομένων, άρα και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
NetWeek: Η Ελλάδα κατέχει ορισμένα αρνητικά ρεκόρ. Για παράδειγμα, οι ελληνικές επιχειρήσεις κατέβαλαν 160.000 ευρώ σε αποζημιώσεις για χρήση παράνομου λογισμικού. Ακόμα, η Ελλάδα κατέχει το υψηλότερο ποσοστό πειρατείας λογισμικού ανάμεσα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης αν και μειώθηκε τον τελευταίο χρόνο κατά 1% και διαμορφώθηκε στο 57%. Πού αποδίδετε τους λόγους των συγκεκριμένων αρνητικών πρωτείων;
Κώστας Σαμαράς: Οσον αφορά στις αποζημιώσεις που αποδίδονται από τις ελληνικές επιχειρήσεις στην BSA, πράγματι το 2008 ήταν μια χρονιά-ρεκόρ, καθώς κατεβλήθησαν σχεδόν 160.000 ευρώ. Ωστόσο, εάν αναλογιστούμε πως η συνολική αξία του παράνομα εγκατεστημένου λογισμικού στην Ελλάδα για το 2008 έφτασε τα 171 εκατομμύρια ευρώ, το ποσό των αποζημιώσεων κρίνεται λογικό.
Η αυξημένη πειρατεία λογισμικού στην Ελλάδα (57%, με μέσο ευρωπαϊκό όρο 35%) οφείλεται επί τω πλείστο στην ευρεία διαθεσιμότητα των πειρατικών προϊόντων, στην ήπια εφαρμογή των κρατικών μηχανισμών ελέγχου και επιβολής του νόμου, στη νοοτροπία των ελλήνων χρηστών απέναντι στα πνευματικά έργα, καθώς και στην άγνοιά τους σχετικά με τους κινδύνους του παράνομου λογισμικού.
NetWeek: Ποιες είναι οι προτεραιότητες και οι στόχοι της BSA, κυρίως, για την ελληνική αγορά τα επόμενα χρόνια (όσον αφορά την καταπολέμηση της πειρατείας; Σκοπεύετε να συνεχίσετε την ίδια μέχρι σήμερα πολιτική σας ή έχετε πρόκειται να αναθεωρήσετε κάποια σημεία της;
Κώστας Σαμαράς: Η BSA, σε κάθε χώρα που δραστηριοποιείται, στοχεύει στην προώθηση ενός ασφαλούς και νόμιμου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος. Τα προγράμματα που υλοποιούμε στην Ελλάδα βασίζονται σε μια παγκόσμια στρατηγική προσέγγιση με μακροπρόθεσμους στόχους, όπως είναι η ενημέρωση των χρηστών και των επιχειρήσεων για τους κινδύνους του πειρατικού λογισμικού και η υποστήριξη κρατικών αλλά και ιδιωτικών πρωτοβουλιών σχετικά με την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας (νομοθεσία, εφαρμογή νόμων, καμπάνιες ενημέρωσης, κ.λπ.).