Όταν ο ίδιος ο CEO της Google, Σουντάρ Πιτσάι, ομολογεί δημοσίως (μιλώντας, πριν από λίγες ημέρες, σε εκπομπή του CBS News), ότι κάποια βράδια δεν κοιμάται, αναλογιζόμενος τι μπορεί να συμβεί αν η ανθρωπότητα χάσει τον έλεγχο της Τεχνητής Νοημοσύνης, τότε δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για ολιγωρία από πλευράς όσων μπορούν και πρέπει να διαμορφώσουν και να επιβάλουν το ανάλογο πλαίσιο, ώστε να μη συμβεί κάτι τέτοιο. Πολύ περισσότερο, όταν ο Πιτσάι δεν είναι ο μόνος που φοβάται και πιέζει για έγκαιρη ρύθμιση του ως σήμερα αχαρτογράφητου, αλλά πολλά υποσχόμενου πεδίου. Στις τάξεις των ανησυχούντων συγκαταλέγονται πολλά γνωστά ονόματα (βλέπε, Μπιλ Γκέιτς, αλλά και Έλον Μασκ), καθώς και πάμπολλοι επιστήμονες, καθηγητές, φιλόσοφοι, με αποκορύφωμα τον Γιουβάλ Νοά Χαράρι, που επιμένει πως πρέπει να δράσουμε γρήγορα και να ελέγξουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη, πριν αυτή φέρει το τέλος της ανθρωπότητας…
Παρά τις ραγδαίες εξελίξεις (που δυσκολεύουν τη «στόχευση», αλλά παράλληλα αναδεικνύουν ακόμα περισσότερο την ανάγκη θέσπισης ελεγκτικού πλαισίου στις χρήσεις του ΑΙ), πολλές είναι οι χώρες που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με απολογισμό του έγκυρου ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, την προηγούμενη εβδομάδα, άλλες προηγούνται σ’ αυτόν τον αγώνα δρόμου κι άλλες συγκεντρώνουν ακόμα στοιχεία. Στη δεύτερη κατηγορία, για παράδειγμα, ανήκει η Αυστραλία, που βρίσκεται σε φάση διαβούλευσης μεταξύ κυβέρνησης και εμπλεκομένων τομέων, αλλά και οι G7 (οι επτά μεγάλες και κομβικές χώρες του πλανήτη) που ναι μεν δέχονται τη χρεία ρύθμισης, αλλά θα λάβουν τις κοινές αποφάσεις τους προς το τέλος του χρόνου.
Αποφασίζει η ΕΕ
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση μάλλον βρίσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο, καθώς δρομολογεί πλέον την επικαιροποίηση της AI Act, που εγκρίθηκε τον Ιούνιο, και βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις χώρες-μέλη για το τελικό κείμενο, το οποίο θα γίνει νόμος και θα υιοθετηθεί από τους «Εικοσιεπτά». Κύριο θέμα τριβής παραμένει η αναγνώριση προσώπου και η επιτήρηση με βάση βιομετρικά χαρακτηριστικά, που γενικώς απαγορεύονται, όμως κάποιες χώρες ζητούν να εξαιρεθούν σε θέματα που έχουν σχέση με την εθνική ασφάλεια (πχ. κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, το 2024), αμυντικούς και στρατιωτικούς σκοπούς. Αρκετές, χώρες, πάντως, παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και στη χρήση δημοφιλών εφαρμογών, όπως πχ. το Chat GPT. Η Ιταλία, που αρχικά το είχε απαγορέψει, ήρε μεν τους περιορισμούς και το επέτρεψε, αλλά το έχει θέσει υπό καθεστώς επιτήρησης, ενώ ανάλογη είναι η στάση της Γαλλίας και της Ισπανίας.
Στάση αναμονής, με παράλληλη συγκέντρωση στοιχείων, τηρούν η Ιρλανδία και το Ισραήλ, η Ιαπωνία εξετάσει πολύ προσεκτικά τυχόν «παρεκτροπές» και ετοιμάζει ως το τέλος του χρόνου νέο κανονιστικό πλαίσιο, ενώ στην τελική φάση των διαβουλεύσεων φαίνεται πως βρίσκεται και η Βρετανία, ολοκληρώνοντας μελέτη επιπτώσεων και τείνοντας προς διαχωρισμό αρμοδιοτήτων, μεταξύ των υφιστάμενων ρυθμιστών, ως προς την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας.
Η Κίνα και οι ΗΠΑ
Με δεδομένη την ταχύτητα των εξελίξεων, αλλά και το πλήθος των παραμέτρων που πρέπει να συνυπολογιστούν, η Κίνα (που σαφώς διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτόν τον τομέα) παρουσίασε τον περασμένο μήνα προσωρινό «πακέτο» μέτρων, ζητώντας από τους παρόχους να επικεντρωθούν σε θέματα ασφάλειας και διαφάνειας ως προς τους αλγορίθμους που χρησιμοποιούν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την άλλη, κάνουν επίσης μικρά βήματα προς την ίδια κατεύθυνση: το παντοδύναμο FTC ερευνά το OpenAI, ως προς την προστασία των χρηστών-καταναλωτών, γερουσιαστές ζητούν από τις BigTech περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά στο περιεχόμενο που δημιουργούν με τη συμβολή ΑΙ, ενώ δικαστήριο της Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι δεν μπορούν να κατοχυρωθούν «έργα τέχνης» τα οποία δημιουργήθηκαν από την Τεχνητή Νοημοσύνη, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί -καθώς, μελλοντικά, ενδέχεται να αναδειχθεί η σημασία της- η σύνοδος, τον περασμένο μήνα, του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με αντικείμενο τις εξελίξεις στον χώρο του ΑΙ, με τον ΓΓ, Αντόνιο Γκουτιέρες, να επισημαίνει τις «πολύ σοβαρές συνέπειες που μπορεί να έχει για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια», τυχόν παραστράτημα. Ο Οργανισμός ανακοίνωσε ότι θα συστήσει φέτος ειδικό παρατηρητήριο γι’ αυτόν τον σκοπό.