Θεωρητικά η ερώτηση θα μπορούσε να είναι ρητορική. Στην πράξη όμως και ειδικά για συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων, η απάντηση θα μπορούσε να δημιουργήσει ειδοποιό διαφορά απέναντι στον ανταγωνισμό.

Για να αποφύγουμε άσκοπα χαμένο χρόνο, ας συμφωνήσουμε ότι το Fleet Management και άλλες παρόμοιες εφαρμογές που έχουν την αρχή τους στην προϊστορία της τεχνολογίας, δεν είναι αυτό που θα λέγαμε σημαντικές επενδύσεις σε έργα IoT. Σε ένα άρθρο που σύντομα θα δημοσιευτεί στην έκδοση “Top Digitalized Companies to Watch 2019”, εκπρόσωπος του Δήμου Τρικκαίων αναφέρει “Στους 20 και πλέον μήνες λειτουργίας του νέου οικοσυστήματος με IoT-ετοιμότητα, έχει βελτιωθεί η απόκριση των υπηρεσιών του Δήμου στις καταγεγραμμένες ανάγκες κατά 65%, μειώνοντας το χρόνο απόκρισης στις περισσότερες αυτών σε λιγότερες από 10 ημέρες” και συμπληρώνει “Εκτιμάται ότι η βελτίωση των επιδόσεων αυτών θα συνεχιστεί, όσο το πλήθος των αισθητήρων συλλογής δεδομένων στην πόλη θα αυξάνεται.” Πέρα από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, αυτό που χρειάζεται να μας τραβήξει την προσοχή, είναι η αναλογικότητα μεταξύ πλήθους αισθητήρων και βελτίωσης του συστήματος. Πρόσφατα, ο Δήμος Αθηναίων ανακοίνωσε έργο smart parking με χίλιες θέσεις, όταν τα περισσότερα άλλα έργα που έχουν γίνει πιλοτικά ίσως να μην έχουν ούτε 100, όλα μαζί. Δε γνωρίζουμε αν το έργο θα είναι πετυχημένο, γνωρίζουμε όμως ότι βάσει των φυσικών νόμων, η πιθανότητα να δημιουργηθούν αναγνωρίσιμα μοτίβα σε ένα σύνολο 1000 θέσεων είναι πολύ μεγαλύτερη από ένα σύνολο 10 θέσεων, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έχει γεωγραφική συγκέντρωση μεγαλύτερη από 500 μέτρα σε μια οδό.

Το κοινό συμπέρασμα από τα δύο αυτά παραδείγματα είναι πως οι επενδύσεις σε τεχνολογίες IoT είναι και έντασης κεφαλαίου. Επιπλέον, απαιτούν “δυνατές” τηλεπικοινωνιακές υποδομές και μελετημένη πρόβλεψη για τα έξοδα συντήρησης, ώστε να μην έχουμε το φαινόμενο των παιδικών χαρών που στήνονται πριν από τις δημοτικές εκλογές και λειτουργούν μέχρι και λίγους μήνες μετά. Με εξαίρεση τους σούπερ πρωτοπόρους που έχουν αρκετά χρήματα για πειραματισμούς, η αγορά βρίσκεται ακόμα στα πρώτα βήματα της εξέλιξης του IoT, παρά το γεγονός ότι οι προμηθευτές προσπαθούν να την πείσουν για το αντίθετο. Πλατφόρμες, όπως το Azure Sphere της Microsoft και το FreeRTOS της Amazon, έχουν λιγότερο από ένα έτος ζωής.

Στα πρώτα βήματα εξέλιξης βρίσκονται επίσης και τα μοντέλα ευφυούς ανάλυσης σε πραγματικό χρόνο, τα οποία επωμίζονται το ρόλο να υποδεχτούν τεράστιους όγκους πληροφορίας και να ανακαλύψουν μοτίβα, τα οποία θα είναι ωφέλιμα για την επιχείρηση. Για παράδειγμα, το όφελος από τον εντοπισμό μιας δυσλειτουργίας στη μηχανή ενός πλοίου, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση χρήσης καυσίμου κατά 20%, είναι διαφορετικό αν η πληροφορία είναι διαθέσιμη μια εβδομάδα ή ένα μήνα μετά την έναρξη του προβλήματος.

Τέλος, εξίσου σημαντικά είναι τα θέματα της ασφάλειας και της ηθικής. Κάθε αισθητήρας εφοδιασμένος με ένα εξειδικευμένο chip για τηλεπικοινωνίες είναι και μια πόρτα στα κεντρικά πληροφοριακά συστήματα του private ή public cloud. Όποιος ισχυρίζεται σε αυτήν τη φάση ότι έχει λύσει το πρόβλημα ασφάλειας, θα δει τη μύτη του να μεγαλώνει. Το θέμα της ηθικής δεν είναι τόσο άμεσα επικίνδυνο, θα μπορούσε όμως να γίνει μακροπρόθεσμα.

Το ερώτημα που χρειάζεται να απαντήσουμε είναι που θα βάλουμε τους φραγμούς συλλογής δεδομένων για το όφελος της επιχείρησης, του Δήμου, του εθνικού συστήματος Υγείας και πάει λέγοντας. Θα θέλαμε για παράδειγμα μια εταιρεία, ακόμα και αν εκ πρώτης άποψης τη θεωρούμε έμπιστη, να γνωρίζει πότε επισκεφθήκαμε τελευταία φορά την τουαλέτα του σπιτιού μας, με αντάλλαγμα την υπόσχεση ότι θα έχουμε πιο σύντομη σωτηρία αν πάθουμε ένα εγκεφαλικό;