Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης – αρμόδιος για θέματα Απλούστευσης Διαδικασιών, Γιώργος Γεωργαντάς, μιλάει πρώτη φορά στο netweek για τα προβλήματα που βρίσκουν λύση, τους υψηλούς στόχους και τα εύσημα από την Ευρώπη, τις μικρές και μεγάλες ψηφιακές παρεμβάσεις, την κουλτούρα των πολιτών που αλλάζει, το ομαδικό πνεύμα και την αισιοδοξία ότι όλα θα πάνε καλύτερα.

Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης – αρμόδιος για θέματα Απλούστευσης Διαδικασιών, Γιώργος Γεωργαντάς, μιλάει πρώτη φορά στο netweek για τα προβλήματα που βρίσκουν λύση, τους υψηλούς στόχους και τα εύσημα από την Ευρώπη, τις μικρές και μεγάλες ψηφιακές παρεμβάσεις, την κουλτούρα των πολιτών που αλλάζει, το ομαδικό πνεύμα και την αισιοδοξία ότι όλα θα πάνε καλύτερα.
Όταν μιλάς με τον Γιώργο Γεωργαντά, τον Κιλκισιώτη υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο χρόνος ποτέ δεν είναι αρκετός. Πολυπράγμων, πολύπειρος και χειμαρρώδης, απαντά ευθέως σε όλα, χωρίς «να αφήνει τίποτα να πέσει κάτω». Ξεκινήσαμε με μια ενημέρωση για τη Βίβλο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Πολλά από τα έργα της έχουν αρχίσει και μορφοποιούνται, παίρνουν πλέον συγκεκριμένη πορεία για να υλοποιηθούν, ενώ κάποια άλλα έχουν ήδη προχωρήσει και είναι σε φάση ωρίμανσης. Το επόμενο εξάμηνο είναι ο καθοριστικός χρόνος, στον οποίο θα έχουμε μια πλήρη εικόνα), τον «μπούσουλα» που όντας «ζωντανός και δυναμικός» αναδιαμορφώνεται συνεχώς, για να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα «προικιά» του, που ξεπερνούν τα 6 δις €. Γρήγορα περάσαμε στις ερωτήσεις.

netweek: Ποια είναι τα βασικά προβλήματα σήμερα και τι λύσεις έχετε δώσει; 
Γιώργος Γεωργαντάς: Όταν μιλάμε για ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, καλούμαστε να κάνουμε δυο πράγματα ταυτόχρονα: το ένα είναι να κλείσουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος -τους λογαριασμούς μας με την 3η Βιομηχανική Επανάσταση, όπως λέει συχνά κι ο Yπουργός- και το άλλο να δημιουργήσουμε τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε πραγματικά μπροστά. Δεν μπορείς να μιλάς για τις νέες δυνατότητες που θα μας δώσει το 5G και ταυτόχρονα να έχεις κόσμο που δεν μπορεί επί τέσσερα χρόνια να πάρει τη σύνταξή του. Όπου χρειάζεται βοηθάμε, ενισχύουμε, για να κλείσουμε τις παλιές εκκρεμότητες, αλλά ταυτόχρονα προχωράμε και στη δημιουργία των υποδομών, του θεσμικού πλαισίου, για να μπορέσουμε πραγματικά να είμαστε πρωτοπόροι στην νέα εποχή.

Αυτή η προσπάθεια, κατά κάποιο τρόπο σκεπάστηκε από τις αναγκαιότητες, λόγω του κορωνοϊού. Θεωρώ, όμως, ότι η πανδημία βοήθησε να αλλάξει λίγο η κουλτούρα μας, στο σημείο που ο κόσμος αρχίζει να αποδέχεται τις λέξεις «ψηφιακός μετασχηματισμός», «τεχνολογία», «ψηφιακές υπηρεσίες», που ως τώρα ήταν κάτι άγνωστο -τώρα το είδε εν τοις πράγμασι! Αυτό, ανέβασε ταυτόχρονα και τον πήχη σ’ ό,τι θέλουμε να κάνουμε στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης –μ’ αυτόν τον πολύ ωραίο, εύκολο τρόπο, όπου έρχεται τελικά το κράτος στον πολίτη και δεν πάει ο πολίτης στο κράτος, δίνοντάς του τη δυνατότητα να στείλει τα μηνύματά του, να κανονίσει τα ραντεβού του. Αυτά θα αποτελέσουν πρόκριμα για το σύνολο, όπου τα πεδία είναι δυο: εκείνο των υποδομών, για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αναπτυξιακά και παραγωγικά τη χώρα, και εκείνο της παροχής υπηρεσιών, που τις θέλεις είτε ως οικογενειάρχης, είτε ως επιχειρηματίας.

Μ’ αυτή τη σειρά τρέχουν -πρώτα υποδομές, μετά υπηρεσίες- και νομίζω ότι ο ρυθμός εξέλιξης είναι ικανοποιητικός! Η συγκυρία είναι ευνοϊκή σε όλα τα επίπεδα: αρχικά υπάρχει η πολιτική βούληση σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο, βάσει των οποίων έγινε μεγάλο αυτό το υπουργείο τον Ιούλιο του ’19.  Δεύτερο, υπάρχει η τεχνογνωσία των ανθρώπων που το στελεχώνουν και τρίτο, υπάρχει η δυνατότητα να υλοποιηθούν αυτά τα έργα μέσα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Ποτέ εως τώρα δεν υπήρξαν όλες αυτές οι συγκυρίες μαζί!

Πήραμε και τα εύσημα από την κ. Βεστάγκερ, στο Forum των Δελφών… 
Είναι αλήθεια, ότι αιφνιδιάσαμε ευχάριστα πολλούς, οι οποίοι περίμεναν μια από την ίδια, μια αποτυχία όλης αυτής της διαχείρισης από την Ελλάδα. Το μεγάλο επίτευγμα είναι ότι δώσαμε τις δυνατότητες των ψηφιακών υπηρεσιών μέσα από το gov.gr σε μεγάλο αριθμό πολιτών κι αυτό λειτούργησε -έγινε πεποίθηση ότι η Ελλάδα μπορεί σ’ αυτό να τα καταφέρει!
Τα ΚΕΠ τα ανανεώσαμε, τα φτιάξαμε! Τι άλλο έχει σειρά;

Κάνουμε πολλά πράγματα. Εγώ έχω τη βασική αρχή ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός έρχεται να ενδυναμώσει τη δημοκρατία μας! Γιατί αυτό; Γιατί ουσιαστικά απευθύνεται σ’ εκείνους τους πολίτες που για διαφόρους λόγους δεν είχαν τη δυνατότητα εξυπηρέτησης από το δυσκίνητο, γραφειοκρατικό κράτος. Ο ένας έπρεπε να πάρει άδεια από τη δουλειά του, για να πάει σε μια δημόσια υπηρεσία και δεν μπορούσε… Η άλλη είχε μικρά παιδιά στο σπίτι και δεν μπορούσε να φύγει… ο τρίτος ήταν ανάπηρος και δεν μπορούσε να μετακινηθεί εύκολα, να κάνει τη δουλειά του… ο τέταρτος είναι ο Έλληνας μετανάστης στη Γερμανία που έπρεπε να πάει σε άλλη πόλη, να κάνει εξουσιοδοτήσεις στα προξενεία…

Σ’ όλον αυτό τον κόσμο που δεν είχε τη δυνατότητα, σε χρόνο ή σε χρήμα, δίνουμε την ευκαιρία να κάνει τη δουλειά του μέσα από τον υπολογιστή του! Αυτό είναι μεγάλη ενδυνάμωση της Δημοκρατίας, δίνει τη βεβαιότητα  της ισότητας και της δικαιοσύνης σε όλους. Κι ακριβώς επειδή η ψηφιακή υπηρεσία αφήνει και αποτύπωμα, σου δίνει την αίσθηση ότι πας με τη σειρά σου -δεν υπάρχει αυτό που όλοι είχαμε ως εικόνα, στο «παλιό» δημόσιο, όπου μπορούσαν να γίνονται παρεμβολές. Τώρα, ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα, όταν τελειώσει τη δουλειά του, να κάτσει το βράδυ στο σπίτι του, να κάνει την αίτησή του ό,τι ώρα να ’ναι και τη άλλη μέρα να πάρει αυτό που ζήτησε!

Προσπαθούμε αυτό που κάνουμε, να είναι για όλους -έχουμε συγκεντρώσει ως τώρα, περίπου 1200 υπηρεσίες- ξεκινήσαμε με 500. Θέλουμε να περιορίσουμε και να ελαχιστοποιήσουμε τη φυσική παρουσία του πολίτη στα γκισέ του Δημοσίου – τα 94 εκατ. πράξεις στο 2020, είναι μια πραγματικότητα! Βοηθάει πολύ η διαλειτουργικότητα που δημιουργήσαμε με τη ΓΓΠΣ – κομβικό εργαλείο! Έχουμε και τη στήριξη της ΗΔΙΚΑ, που ανήκει σ’ εμάς -όλο το εμβολιαστικό πρόγραμμα, τα self-test, τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, οι προσωρινοί αριθμοί ΑΜΚΑ, όλα στηρίζονται πάνω στην ΗΔΙΚΑ, μια εποπτευόμενη από εμάς εταιρεία του Δημοσίου, στην οποία πάμε πάρα πολύ καλά. Ο ΕΔΥΤΕ στηρίζει τις εφαρμογές αυτές, με την τεχνογνωσία του.
Μπήκαμε και στις προγραμματικές που είχαμε κάνει αρχικά, με το υπουργείο Μεταφορών, στη συνέχεια με το Δικαιοσύνης, με το Υγείας -θα προχωρήσουμε και σε άλλες.

Ο Φάκελος Υγείας θέλει ακόμα λίγο χρόνο, για να παρουσιαστεί πλήρως -η εφαρμογή που θα υπάρχει στο κινητό, είναι ουσιαστικά το περιεχόμενο της άυλης συνταγογράφησης και των παραπεμπτικών- αλλά, στην πορεία κι όχι πολύ μακριά από σήμερα, θα έχουμε ατομικό ιατρικό φάκελο (ανάλογο της θυρίδας που έχουμε για τα έγγραφά μας) για κάθε πολίτη.
Επίσης, κάναμε πλέον ψηφιακή τη δημιουργία ατομικής επιχείρησης και τον φάκελο ακινήτου για τις μεταβιβάσεις, άνοιξε και το Κτηματολόγιο, με εφαρμογές που χρησιμοποιούν πλέον όλοι οι δικηγόροι και οι μηχανικοί, γιατί έχουν πλέον τη δυνατότητα να κάνουν τη δουλειά τους από το γραφείο τους, αντί να στέκονται  αξημέρωτα στις ουρές των Κτηματολογικών Γραφείων.  Εξαιρετικό είναι, επίσης, και το «Συστηθείτε», το Know Your Customer, καθώς αφορά σε ενάμιση εκατ. επισκέψεις το χρόνο, για επικαιροποιήσεις στοιχείων που πρέπει να γίνουν… Παρεμβαίνουμε, παντού!

Ταυτόχρονα, όπου μπορούμε, καταργούμε και ακυρώνουμε. Διαμορφώνεται, ας πούμε, κι είναι πολύ σημαντικό, το Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών -το χειρίζεται και ο Γεν. Γραμματέας, Λεωνίδας Χριστόπουλος- που έχει ήδη ψηφιστεί και καταγράφει τα βήματα τα οποία χρειάζονται για κάθε υπηρεσία που προσφέρει το Δημόσιο στον πολίτη. Όταν αυτά είναι καταγεγραμμένα, και ο πολίτης και ο υπάλληλος θα είναι απολύτως καλυμμένοι -ούτε ο υπάλληλος θα αυθαιρετεί, αλλά ούτε ο πολίτης θα απαιτεί όσα δεν πρέπει να απαιτήσει. Το καλό ποιο είναι; Αν χρειάζονται δέκα χαρτιά, τα εννιά θα μπορεί να τα αντλήσει η υπηρεσία με βάση τη διαλειτουργικότητα και ο πολίτης θα χρειαστεί να φέρει μονάχα ένα!

Οι πολίτες δεν πρέπει να έχουν παράπονο, λοιπόν – οι επιχειρήσεις; 
Προσπαθούμε να μπούμε σε θέματα επιχειρηματικότητας και επενδυτικού κλίματος. !Για παράδειγμα, οι μεταβιβάσεις ακινήτων αφορούν και στις επιχειρήσεις –δεν είναι μόνο τα αστικά ακίνητα, έχουμε και τα επιχειρηματικά. Το Know Your Customer είναι, επίσης, σ’ αυτή την κατεύθυνση, όπως και το Κτηματολόγιο.
Θέλουμε να προχωρήσουμε γρήγορα, να βελτιώσουμε το επενδυτικό κλίμα στη χώρα, αποτελεί προτεραιότητά μας. Ιδίως στη μετά COVID-19 εποχή, ο βαθμός ανοιχτότητας της οικονομίας και η δημιουργία ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα ενδυναμώνει και δεν θα δυσκολεύει την επιχειρηματικότητα, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επανεκκίνηση, την ανασυγκρότηση που σχεδιάζει η Κυβέρνηση, μέσα κι από το πρόγραμμα Ελλάδα 2.0.

Ατομικό αριθμό και νέα ταυτότητα θα δούμε φέτος;
Όχι, δεν λέγαμε για φέτος, η ταυτότητα θα είναι στα χέρια του πολίτη μετά το τέλος του πρώτου εξαμήνου του ’22. Ο διαγωνισμός για την ταυτότητα -που θα είναι παράλληλα access card και θα περιλαμβάνει ηλεκτρονική υπογραφή- προχωράει, περισσότερες λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν εν καιρώ. Αυτό που κάναμε και φέραμε μπροστά, σε σχέση με τον παλαιότερο διαγωνισμό, είναι η δυνατότητα κατάλληλης ψηφιακής υποδομής, την οποία προσθέσαμε. Αυτό γίνεται από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη -έχουμε ήδη ψηφίσει το θεσμικό πλαίσιο και σταδιακά θα προχωρήσουμε, ώστε αυτή η κάρτα να είναι διαθέσιμη σε όλους. Θέλει το χρόνο του, αλλά υπολογίζω ότι δεν θα πέσουμε έξω.

Οι παρεμβάσεις μας είναι τόσο οι μεγάλες, πχ. το 5G, όσο και οι μικρές, που έχουν επίσης τη σημασία τους, για να αισθανθεί ο πολίτης ότι το κράτος είναι δίπλα του. Για παράδειγμα, τώρα, στις πανελλαδικές εξετάσεις, τα αποτελέσματα καθενός υποψηφίου θα σταλούν με SMS στο κινητό του, μαζί με τη σχολή στην οποία πέτυχε. Τους ζητήσαμε ήδη να μας επιβεβαιώσουν το κινητό τους (συναίνεση που πρέπει να έχουμε και για λόγους προστασίας της ιδιωτικότητάς τους), ώστε να λάβουν το σχετικό μήνυμα. Για όλα αυτά υπάρχουν αδειοδοτήσεις από την Αρχή Προστασίας και, βεβαίως, γίνονται πάντα με σεβασμό στο πλαίσιο που θέτει το εθνικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Κάποιοι πολίτες ίσως έχουν την αίσθηση πως αυτούς τους 12 μήνες ασχοληθήκαμε μονάχα με τον εμβολιασμό. Όντως, ήταν ένα project στο οποίο δώσαμε κατ΄ ανάγκη προτεραιότητα και λειτούργησε ως επιταχυντής κάποιων πραγμάτων, όμως, έγιναν και πάρα πολλά άλλα. Για παράδειγμα, οι βιντεοκλήσεις στα ΚΕΠ: μέσα στον κορωνοϊό εξυπηρετήθηκαν 55.000 συμπολίτες μας, που υπέβαλαν αιτήματα και έκαναν τη δουλειά τους, χωρίς να χρειαστεί να μετακινηθούν.

Αλήθεια, τι κάνουμε από πλευράς ψηφιακών δεξιοτήτων, τώρα που σταδιακά περνάμε στην «ψηφιακή» ζωή;
Έχουμε δυο περιπτώσεις: από τη μια, οι ψηφιακές δεξιότητες των δημοσίων υπαλλήλων, για τις οποίες υπάρχουν ειδικά προγράμματα κατάρτισης από τον ΕΚΔΔΑ που θα εξελιχθούν ακόμα περισσότερο, καθώς υποχωρεί η πανδημία, κι από την άλλη, υπάρχει βεβαίως η Ψηφιακή Ακαδημία, στο πλαίσιο του gov.gr, η οποία είναι πολύ χρηστική, με εκατοντάδες μαθήματα και δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες.

Η ευκαιρία λέγεται «Ελλάδα 2.0»;
Είμασταν από τους πρώτους που ήταν έτοιμοι και ήδη λάβαμε καλά σχόλια από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς Πολλά απ’ όσα γίνονται στην Ευρώπη, ξεκινάνε πλέον κι από εμάς όπως για παράδειγμα, το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID-19 (σ.τ.σ.: που αρχίζει να εφαρμόζεται σε λίγες ημέρες πανευρωπαϊκά) ξεκίνησε από εμάς. Αυτό τονίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις ομιλίες του, αναφερόμενος στην εθνική αυτοπεποίθηση.

Φυσικά και μπορούμε να έχουμε τις σκέψεις, τις ιδέες μας, να μην ντρεπόμαστε. Τι θέλει αυτό; Δουλειά, διάβασμα, γνώση και υλοποίηση πολιτικών με βάση στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα! Να ξέρεις τι θέλεις να πεις και πού.
Κι εδώ, σ’ αυτό το υπουργείο, η συνύπαρξη των στελεχών είναι εξαιρετική, το ομαδικό πνεύμα βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο, έχουμε βρει τις ισορροπίες μας και πάμε πολύ καλά -όταν όλο αυτό είναι παραγωγικό, σε κάνει να δουλεύεις με μεγαλύτερη όρεξη.

Θεωρώ ότι είναι ιστορικό αυτό που συμβαίνει στο ψηφιακό πεδίο και θα γίνει απόλυτα αντιληπτό με το χρόνο. Θέλει το χρόνο του και την απόστασή του, αλλά ξεκίνησε και δεν σταματάει – κι όπως είπε πρόσφατα ο Yπουργός, δεν υπονομεύεται και δεν καθυστερεί από κανέναν! Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δημιουργεί μια στέρεη σχέση με το μέλλον.