Με το ποσοστό πληθυσμιακής κάλυψης δικτύου να αγγίζει σχεδόν το 100% της χώρας και με χρήση που φθάνει το 82%, η κινητή τηλεφωνία είναι ένας κλάδος με μεγάλη επιτυχία, που αποπνέει εμπιστοσύνη και προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες. Τι χρειάζεται, λοιπόν, για να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο;

Η συμβολή του κλάδου κινητής τηλεφωνίας στην ελληνική οικονομία και κοινωνία είναι στρατηγικής σημασίας. Συνεισφέρει στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων, καθώς και στην οικονομία μέσω παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Σήμερα, ωστόσο, ο κλάδος διανύει αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ το θέμα της αδειοδότησης σταθμών βάσης δρα ανασταλτικά στην ανάπτυξή του.

Τα κινητά για τις επιχειρήσεις
Σύμφωνα με τη μελέτη, «Κοινωνικό-οικονομική αποτίμηση του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα» πού εκπόνησε η ICAP σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την οποία παρουσίασε ο Γιώργος Στεφανόπουλος, Γενικός Διευθυντής της ΕΕΚΤ (Ενωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας), στο πλαίσιο του 11ου Διεθνούς Συνεδρίου Τηλεπικοινωνιών Info-Com World, προκύπτει ότι υπάρχουν σημαντικές ωφέλειες της κινητής τηλεφωνίας στις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Το κινητό τηλέφωνο συμβάλλει ουσιαστικά στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων, καθώς 7,5 στις 10 επιχειρήσεις θεωρούν αδύνατο ή αρκετά δύσκολο να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους χωρίς αυτό.

Επίσης, θεωρούν ότι το κινητό τηλέφωνο έχει συμβάλλει στην αύξηση του κύκλου εργασιών τους κατά 50% και ότι έχει αυξήσει την παραγωγικότητά τους κατά 49%. Η μελέτη, επίσης, έδειξε ότι βοηθά στην αύξηση της κινητικότητας και εξωστρέφειας των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των μικρών.

Η συνεισφορά στο ΑΕΠ
Η φετινή αναφορά της Παγκόσμιας Τράπεζας τόνισε ότι η κινητή τηλεφωνία συνεισφέρει κατά 0,6% του ΑΕΠ στις ανεπτυγμένες χώρες με κάθε 10 ποσοστιαίες μονάδες αύξησης της διείσδυσης. Επομένως, η ανάπτυξη του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας είναι στρατηγικής σημασίας για την ελληνική οικονομία καθώς:

  • συνεισφέρει κατά 1,88% του ΑΕΠ στην οικονομία, από τη δημιουργία εισοδημάτων μέσω παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας
  • η θετική επίδραση των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων που αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας, υπολογίζεται στο 1,78 του ΑΕΠ
  • συνεισφέρει στα δημόσια έσοδα όσα χρειάζεται ο ετήσιος εθνικός προϋπολογισμός για επενδύσεις στην εκπαίδευση, την υγεία και πρόνοια, και τον πολιτισμό.

Αναλυτικά, τα δημόσια έσοδα που δημιουργεί ο κλάδος φθάνουν τα 1.550 εκατ. ευρώ, και οι ασφαλιστικές εισφορές τα 86 εκατ. ευρώ. Επίσης, τα έσοδα συμβάλλουν στην ουσιαστική κάλυψη αναγκών του προϋπολογισμού, καθώς μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές, αποτελούν το 0,8% του ΑΕΠ.


Αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης
Σήμερα, για πρώτη φορά στην ιστορία του, ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας έχει εισέλθει σε φάση κορεσμού.

Ενώ ο μέσος όρος αύξησης εσόδων την περίοδο 2001-2006 βρισκόταν στο 14%, το 2008 ήταν στο 2,9% και το 2007 βρέθηκε στο 1,5%. Αντίστοιχα, για το 2009 εκτιμάται μια μείωση εσόδων 5 με 12% ανάλογα με την εταιρεία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου. Επιπλέον, παρατηρείται μια μείωση φόρων κατά 0,8% το 2008, καθώς και μια συνεχής μείωση του ARPU (Average Revenue Per Unit) με 14% το 2008.

Οι προοπτικές για το μέλλον φαντάζουν αρκετά δυσοίωνες, καθώς τα αρνητικά μακροοικονομικά μεγέθη διεθνώς συμπιέζουν τη χρήση, ενώ, παράλληλα, η αύξηση του ανταγωνισμού όπως και οι κανονιστικές ρυθμίσεις συμπιέζουν τις τιμές καθώς και τα περιθώρια κέρδους. Υπάρχει η πιθανότητα της μερικής αντιστάθμισης μόνο από υπηρεσίες δεδομένων και δεσμοποιημένων υπηρεσιών, των οποίων, όμως, η ανάπτυξη απαιτεί και το κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον.

Το ψηφιακό χάσμα της κινητής τηλεφωνίας
Η ανάπτυξη και χρήση υπηρεσιών 3G δείχνει να καθυστερεί στη χώρα μας. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διείσδυση ευρυζωνικότητας, το 2008 παρατηρήθηκε ένα ποσοστό 13,4% βελτίωσης στη διείσδυση των γραμμών σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης, έναντι του 9,1% του 2007. Ωστόσο, η Ελλάδα παραμένει τέταρτη από το τέλος στην πανευρωπαϊκή κατάταξη ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ27. Επιπλέον, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ περιφερειών και στρωμάτων του πληθυσμού στη διείσδυση ευρυζωνικότητας.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι το κινητό τηλέφωνο δεν έχει τεράστιες δυνατότητες να εξαλείψει το ψηφιακό χάσμα, αρχικά χάρη στις τεράστιες προοπτικές εδραίωσης των δικτύων κινητών επικοινωνιών, ως βασικές πύλες ευρυζωνικής πρόσβασης στο μέλλον. Επίσης, το κινητό τηλέφωνο είναι αποδεκτό παντού και απ’ όλους καθώς δεν έχει γεωγραφικούς, ηλικιακούς ή μορφωτικούς περιορισμούς. Για να επιτελέσει αυτό το ρόλο, όμως, πρέπει πρώτα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης ασύρματης ευρυζωνικής κουλτούρας.

Το πρόβλημα της αδειοδότησης
Παρά τη θετική προδιάθεση για ανάπτυξη, η αδειοδότηση αποτελεί τροχοπέδη για τις επενδύσεις. Τη στιγμή που οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας προτίθενται να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις για την ανάπτυξη των δικτύων τους, το πρόβλημα της αδειοδότησης αναστέλλει τόσο τη συνολική ανάπτυξη του κλάδου, όσο και την ενίσχυση της χρήσης της κινητής τηλεφωνίας ως εργαλείο για το εκσυγχρονισμό  της δημόσιας διοίκησης και της σχέσης πολιτείας και πολίτη, όπως, λόγου χάρη, οι τομείς της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης.

Προϋποθέσεις ανάπτυξης
Εν μέσω ενός δυσμενούς μακροοικονομικού περιβάλλοντος, το κατά πόσο θα καταφέρει να συνεισφέρει ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας στην εθνική οικονομία, θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να επιτύχει υγιείς ρυθμούς ανάπτυξης. Κατ’ αρχήν, η σημαντικότερη προϋπόθεση είναι να μειωθεί το κόστος απόκτησης υπηρεσιών από τους καταναλωτές και έπειτα να περιοριστεί η φορολογική επιβάρυνση με δραστική μείωση των έμμεσων φόρων. Επίσης, τα σύγχρονα δίκτυα επικοινωνιών, οι υψηλές ταχύτητες και όλες οι νέες υπηρεσίες οφείλουν να διευκολυνθούν από την ανάπτυξη υποδομών. Φυσικά, η διαδικασία αδειοδότησης των κεραιών κινητής τηλεφωνίας, χρειάζεται να εκλογικευθεί και να εκσυγχρονιστεί.