Η Εσθονία θεωρείται από πολλούς χώρα-πρότυπο όσον αφορά το πλαίσιο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που ακολουθεί. Ο Andrus Aaslaid, Σύμβουλος Πληροφορικής του Υπουργείου Οικονομικών και Επικοινωνιών, μίλησε στο netweek για τα συστατικά της επιτυχίας του εσθονικού eGovernment.
netweek: Ποιοι παράγοντες οδήγησαν στην επιτυχία του μοντέλου eGovernment που ακολούθησε η Εσθονία;
Andrus Aaslaid: Σας ευχαριστούμε για τη φιλοφρόνηση! Πειραματιστήκαμε αρκετά και, ευτυχώς, το αποτέλεσμα ήταν θετικό. Ολα ξεκίνησαν από τον τραπεζικό κλάδο, στα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε το internet banking. Δεν είμαι σίγουρος αν είμαστε οι εφευρέτες του internet banking, αλλά αυτό αποτέλεσε το μεγάλο βήμα που μας οδήγησε προς το eGovernment.
Μετά από αυτό, έγιναν ξεκάθαρες δύο απαιτήσεις: η ανάγκη για authentication των χρηστών και για δημιουργία ασφαλούς, ενοποιημένης ανταλλαγής δεδομένων. Η πρώτη απαίτηση οδήγησε στην ανάπτυξη μιας εθνικής ταυτότητας που δίνει τη δυνατότητα πιστοποίησης και ηλεκτρονικής υπογραφής αρχείων.
Ο αντίκτυπος των χαρακτηριστικών αυτών δεν περιορίζεται στο χώρο της τεχνολογίας. Η δυνατότητα πιστοποίησης της ταυτότητας των πολιτών μέσω του eGovernment αποτελεί το μέσο για άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ κράτους και πολίτη και επιτρέπει την παροχή προσωποποιημένων υπηρεσιών. Το X-tee data exchange layer επέτρεψε τη διασύνδεση όλων των πληροφορικών συστημάτων του κρατικού μηχανισμού και την αποφυγή της συγκέντρωσης περιττών δεδομένων.
netweek: Τι θα συνιστούσατε σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όσον αφορά την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού και οικονομικού πλαισίου eGovernment;
Andrus Aaslaid: Τρεις είναι οι κρίσιμες περιοχές επιτυχίας ενός έργου eGovernment. Πρώτον, δεν θα πρέπει να αυτοματοποιεί την υφιστάμενη γραφειοκρατία αλλά να επαναξιολογεί διαρκώς τους μηχανισμούς της δημόσιας διοίκησης και να καταργεί λογικές τύπου «τυπώνω, σφραγίζω, υπογράφω και δίνω το έγγραφο στον αιτούντα για να το προσκομίσει σε μια άλλη υπηρεσία». Δεύτερον, οι μηχανισμοί συντονισμού των έργων Πληροφορικής δεν θα πρέπει να εξαντλούνται στην τεχνολογική πλευρά, αλλά να συνυπολογίζουν τους ρόλους, τις διαδικασίες και τις αρμοδιότητες των επιμέρους υπουργείων και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Τέλος, τα δεδομένα που συγκεντρώνονται θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στο κοινό αξιοποιώντας, ενδεχομένως, δυνατότητες του cloud computing. Η κυβέρνηση θα πρέπει να διευκολύνει και να ενθαρρύνει την τοπική αυτοδιοίκηση και τις ΜΚΟ να αναπτύξουν δικές τους δημόσιες υπηρεσίες βάσει αυτών των δεδομένων.
Κι αν κάποιες επιχειρήσεις μπορούν να βρουν έναν τρόπο να μετατρέψουν αυτά τα δεδομένα σε κέρδος, και αυτό είναι θεμιτό. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει το κράτος να εφευρίσκει δικαιολογίες προκειμένου να μην παρέχει τα δεδομένα αυτά σε τρίτους. Θέμα προστασίας δεδομένων δεν υφίσταται, εφόσον η σχετική πληροφορία δεν υπόκειται σε αντίστοιχη νομοθεσία στην έντυπή της μορφή.
netweek: Πώς μπορεί η τεχνολογία να στηρίξει τη δημοκρατία στη σύγχρονη κοινωνία;
Andrus Aaslaid: Τα δεδομένα είναι το υγρό που κυλά στις φλέβες της κυβέρνησης. Τα δεδομένα συλλέγονται, υπόκεινται σε επεξεργασία και/ή δημιουργούνται από την κυβέρνηση ή, αλλιώς, το σώμα. Είναι ένα φυσικό αποτέλεσμα της λειτουργίας του σώματος και της αλληλεπίδρασης με τον εξωτερικό κόσμο. Οταν η κυβέρνηση επιτρέπει την πρόσβαση στα δεδομένα αυτά, δίνει το ίδιο το κράτος στους ανθρώπους. Τόσο απλά!