Επιμέλεια: Νικόλας Κονδάκης
Πώς θα σας φαινόταν αν η ικανότητα να απαντήσετε στην παραπάνω ερώτηση, θα γινόταν ο πιο σημαντικός παράγοντας τόσο για την ατομική όσο και την επαγγελματική επιτυχία σας;
Οι σημερινές επιχειρήσεις υποχρεώνονται ολοένα και περισσότερο να εστιάσουν σε αυτό που είναι το βασικό τους αντικείμενο και να απορρίψουν τα υπόλοιπα, με απώτερο στόχο να διαφοροποιηθούν πραγματικά τόσο ως οντότητες όσο και μέσω της αξίας που φέρνουν στην αγορά. Ωστόσο, λίγες επιχειρήσεις μπορούν ειλικρινά να υποστηρίξουν ότι οι θεμελιώδεις τους ικανότητες (core competencies) είναι αυτές που τις φέρνουν ένα επίπεδο πιο πάνω από τους ανταγωνιστές τους.
Η θεμελιώδης ικανότητα
Οι περισσότεροι από εμάς αντιλαμβανόμαστε τη «θεμελιώδη ικανότητα» ως ένα προϊόν ή μια υπηρεσία… αλλά αυτά τα πράγματα είναι προσωρινά. Οι θεμελιώδεις ικανότητες της Gillette δεν είναι το ξυραφάκι Fusion ή το Mach3. Η θεμελιώδης ικανότητα της Coca Cola δεν είναι τα αναψυκτικά με γεύση καραμέλα. Η βασική ικανότητα της Apple δεν είναι το iPod. Η επιτυχία των εταιρειών αυτών εμφανίζεται μέσω standard δεικτών: το μερίδιο αγοράς, την επιτάχυνση της ζήτησης και την κερδοφορία. Αλλά η βάση για την επιτυχία τους -η κατανόηση και η αξιοποίηση της θεμελιώδους ικανότητάς τους- δεν είναι τόσο εμφανής.
Η σαφής εστίαση σε επαναλαμβανόμενες ικανότητες είναι και η καλύτερη πρόγνωση των διαρκών κύκλων της καινοτομίας. Αν κι αυτό είναι λίγο δύσκολο να το αναγνωρίσει κανείς, σκεφτείτε ότι όλες οι παραπάνω εταιρείες λειτουργούν σε καταναλωτικές αγορές, στις οποίες διαρκώς καινοτομούν με τα απλούστερα προϊόντα, τα οποία συνήθως έχουν ήδη ανακαλυφθεί κάπου αλλού.
Η καινοτομία διαφέρει από την ανακάλυψη
Η καινοτομία και η ανακάλυψη αποτελούν δύο διαφορετικές λογικές. Περικυκλωνόμαστε από ανακαλύψεις και δυσκολευόμαστε να επιλέξουμε τις πραγματικές καινοτομίες μέσα στο σωρό του «θορύβου» που δημιουργείται από τις επίμονες ανακαλύψεις νέων (πολλές φορές άχρηστων) gadget.
Η καινοτομία είναι ο συνδυασμός μεταξύ μιας ιδέας και της αγοράς. Η αγορά δεν είναι ικανή να προβλέψει την επίδραση της πραγματικής καινοτομίας, καθώς δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που να μας προσφέρει αυτή την κατανόηση. Σκεφθείτε την πιο ακραία, φιλόδοξη πρόβλεψη για τη διείσδυση των κινητών τηλεφώνων στο κόσμο που δημοσιεύθηκε πριν από χρόνια με έτος πρόβλεψης τη σημερινή εποχή. Σήμερα, το νούμερο που είχε προβλεφθεί, έχει ξεπεραστεί τουλάχιστον κατά τρεις φορές.
Η καινοτομία συμβαίνει πραγματικά όταν οι συμπεριφορές αρχίζουν και αλλάζουν. Είναι μια διαδικασία και δεν έχει σχέση με τις ανακαλύψεις. Είναι ένα οικοσύστημα όπου η επιχείρηση μπορεί να δράττει τις καλές ιδέες, να τις «αποθηκεύει» και να τις επαναχρησιμοποιεί έτσι ώστε να γίνουν πραγματικότητα. Σήμερα, πολλές από τις καινοτομίες εντοπίζονται στα επιχειρηματικά μοντέλα και όχι στο προϊόν ή την υπηρεσία.
Η σύνδεση της θεμελιώδους ικανότητας με την καινοτομία
Η θεμελιώδης ικανότητα πηγαίνει πολύ πιο βαθιά και διαρκεί πολύ περισσότερο από ένα μεμονωμένο προϊόν ή υπηρεσία. Μια θεμελιώδης ικανότητα είναι συνδεδεμένη ακριβώς με την κουλτούρα, το στυλ διοίκησης και τις διαδικασίες της επιχείρησης. Η βασική ικανότητα αντικατοπτρίζεται στο επιχειρησιακό μοντέλο της επιχείρησης και στον τρόπο με το οποίο προσφέρει καινοτομία στο μοντέλο αυτό.
Οι πιο θαυμαστές επιχειρήσεις -σχεδόν πάντα- είναι αυτές που χρησιμοποιούν με επαναλαμβανόμενο τρόπο τη θεμελιώδη τους ικανότητα έτσι ώστε να επανατοποθετηθούν στην αγορά. Οι General Electric, IBM, Microsoft, Dell, Toyota, FedEx, Sony, Wal-Mart έχουν όλες περάσει μέσα από εκατομμύρια αλλαγές και προκλήσεις. Κι όμως κατά κάποιο τρόπο παραμένουν πιστές στις θεμελιώδεις τους ικανότητες. Είναι όμως, ιδιαίτερα δύσκολο να διαρθρώσει κανείς και σχεδόν απίθανο να εξομοιώσει μια θεμελιώδη ικανότητα. Γι’ αυτό και η ηγεσία πρέπει να καταστήσει προτεραιότητα την εστίαση στη θεμελιώδη ικανότητα και στον τρόπο που διαμορφώνει αυτή το επιχειρησιακό μοντέλο και την καινοτομία στον οργανισμό.
Κίνδυνος η έλλειψη αφοσιωμένης ηγεσίας
Το κυρίαρχο σημείο πολλές φορές χάνεται σε πολλές συζητήσεις γύρω από τη θεμελιώδη ικανότητα. Η κατανόηση και η διαμόρφωση της θεμελιώδους ικανότητας είναι τότε μόνο εφικτή όταν υπάρχει ισχυρή και αφοσιωμένη ηγεσία, η οποία βρίσκεται στο τιμόνι για ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Το μειονέκτημα σε αυτή τη περίπτωση είναι ότι η βασική ικανότητα είναι συνυφασμένη με τον ίδιο τον ηγέτη, σκεφθείτε μόνο τον Jack Welch και την GE. Από τη στιγμή που το παραπάνω αλλάξει, ένας οργανισμός παραδοσιακά περνάει μια φάση αναζήτησης, η οποία συνοδεύεται από μια κρίση ταυτότητας, τουλάχιστον όσον αφορά τη θεμελιώδη του ικανότητα. Ένας τρόπος για να αποφευχθεί το παραπάνω είναι να υπάρχει πρόγραμμα διαδοχής, το οποίο αναγνωρίζει τη σημασία της διάρκειας για τις θεμελιώδεις ικανότητες.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σκεφτείτε ότι ακόμα και οι θεμελιώδεις ικανότητες πρέπει να επανεξετάζονται αν ένας οργανισμός αρχίζει και χάνει έδαφος στην τοποθέτησή του στην αγορά. Δείτε τις ΙΒΜ, ΗΡ και Apple, οι οποίες έχουν περάσει σημαντικές αλλαγές στη διοίκησή τους που απαίτησαν επανεξέταση των θεμελιωδών τους ικανοτήτων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο ρόλος της ηγεσίας ήταν να επανεγκαθιδρύσει τη θεμελιώδη ικανότητα και να τη διαρθρώσει ανάλογα. Αυτή είναι μια ταραχώδης περίοδος για κάθε οργανισμό και απαιτεί ηγέτες που είναι αφοσιωμένοι στη μακροπρόθεσμη επιτυχία και στη δημιουργία περαιτέρω βασικών ικανοτήτων, κρατώντας τις μακριά από περισπασμούς.
Εστίαση στην καινοτομία σε όλο το εύρος
Οι επιχειρήσεις που μπορούν να διατηρήσουν την ανάπτυξή τους και να κρατήσουν τα περιθώριά τους στα καλύτερα επίπεδα, είναι και αυτές που εστιάζουν στην καινοτομία σε όλο το εύρος του επιχειρησιακού τους μοντέλου και της θεμελιώδους τους ικανότητας. Αυτές οι καινοτομίες έχουν μια φυσική διαδοχική επίδραση, που αποτυπώνεται στο καινοτομικό προϊόν ή υπηρεσία.
Τι σχέση έχει η καινοτομία με το ΙΤ;
Από τη στιγμή που μια επιχείρηση έχει απαντήσει στα παραπάνω, κάθε υπάλληλος και τμήμα πρέπει στη συνέχεια να αναρωτηθεί: «Πώς αυτό που υποστηρίζουμε, ευθυγραμμίζεται με τη θεμελιώδη ικανότητα της επιχείρησης;» Αν δεν ευθυγραμμίζεται, προσέξτε. Αυτές είναι οι θέσεις και οι άνθρωποι που διακινδυνεύουν κατά τη διάρκεια περιόδων που οι επιχειρήσεις αλλάζουν την εστίασή τους και προσπαθούν να εναρμονίσουν τα κόστη τους προκειμένου να καινοτομήσουν. Αν είστε στην Πληροφορική και αυτό που κάνετε δεν ευθυγραμμίζεται με τη θεμελιώδη ικανότητα, η δουλειά σας θα μπορούσε να καταλήξει κάπου αλλού, ίσως κάπου στο… δρόμο. Είναι μόνο θέμα χρόνου.
Σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, όπου η γνώση των εργαζομένων μπορεί να βρίσκεται ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη, έχουμε λίγες επιλογές. Πρέπει να προετοιμαστούμε για να ξεχωρίσουμε από τη μάζα, κάνοντας τη φωνή μας ισχυρή και ξεκάθαρη.
O Τοm Koulopoulos με μια ματιά
- Πνευματικό παιδί του πατέρα του μοντέρνου management, Peter Drucker.
- Αναγνωρισμένη αυθεντία για τις αναλύσεις του σχετικά με την επίδραση της Πληροφορικής σε παγκόσμιους οργανισμούς.
- «One of the industry’s six most influential information management consultants», σύμφωνα με το InformationWeek.
- Oι σκέψεις του καταλήγουν σε μια νέα, ριζοσπαστική άποψη σχετικά με τις αναταράξεις που προκαλούνται από τη σύγκρουση της τεχνολογίας με το business.
- Έχει εισάγει βασικές έννοιες στη βιομηχανία της Πληροφορικής.
- Συγγραφέας έξι επιχειρηματικών βιβλίων.
- Το έκτο βιβλίο του με τίτλο: «The Innovation Zone» ασχολείται με το πως οι επιτυχημένες επιχειρήσεις χτίζουν και διατηρούν μια κουλτούρα καινοτομίας.
- Executive Director του Κέντρου Επιχειρηματικής Καινοτομίας στο Babson College, τη Νο 1 Σχολή των ΗΠΑ για την καινοτόμο επιχειρηματικότητα.
- Πρόεδρος και Ιδρυτής της Delphi Group, εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών για την επιχειρηματική χρήση των τεχνολογιών, με πελάτες τις 2000 μεγαλύτερες επιχειρήσεις και κυβερνητικούς φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο.
Έχετε άποψη;
Το netweek, ανοίγοντας τον προσυνεδριακό διάλογο, σας δίνει τη δυνατότητα να εκφράσετε τη δική σας άποψη πάνω στο θέμα της καινοτομίας στην Επιχειρησιακή Πληροφορική και το μετασχηματισμό της Διεύθυνσης Πληροφορικής και του CIO, με στόχο να προσφέρει προστιθέμενη αξία στις επιχειρησιακές επιδιώξεις. Στείλτε την άποψη, σχόλιο, εμπειρίες σας στο [email protected] και λάβετε μέρος στο διάλογο που θα κορυφωθεί στο Συνέδριο των IT leaders της 10ης Οκτωβρίου.