Ένα σύστημα CCTV αποτελείται γενικά από ένα δίκτυο καμερών παρακολούθησης/καταγραφής και video recorders, ενώ σκοπός του είναι να κάνει τους χώρους επιτήρησης ασφαλέστερους.
Με τις ευκολίες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία, η επιλογή του πιο κατάλληλου συστήματος CCTV γίνεται βρίσκοντας την ισορροπία ανάμεσα στο σκοπό χρήσης, την επιθυμητή λειτουργικότητα και την τιμή. Υπάρχει μια πληθώρα επιλογών και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνει μια προσεκτική ανάλυση των αναγκών για να επιλεχθεί η πιο κατάλληλη λύση. Ένα σύστημα CCTV μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλούς λόγους: την παρακολούθηση ενός κοινού, την καταγραφή της κίνησης στους δρόμους, τον έλεγχο των πυλών εισόδου σε προστατευόμενους χώρους, αποτρέποντας τους καταπατητές ή αυξάνοντας την ασφάλεια. Οι λύσεις CCTV που υπάρχουν στην αγορά διαθέτουν εν γένει την ευελιξία για να προσαρμοστούν στις μεμονωμένες ανάγκες της εκάστοτε εταιρείας. Η ψηφιακή τεχνολογία επέκτεινε τις δυνατότητες των συμβατικών αναλογικών συστημάτων, αναβαθμίζοντας την τεχνολογία της βιντεοπαρακολούθησης στην εποχή του Internet, των φορητών συσκευών και του σύγχρονου storage.
Ανεξάρτητα με το είδος ενός συστήματος CCTV είναι σημαντικό πριν την απόκτηση και υλοποίησή του να εξεταστούν οι πιθανές χρήσεις του. Οι μεγάλες, εμφανείς κάμερες μπορούν να αποθαρρύνουν τους παραβάτες, ενώ οι κρυμμένες κάμερες μπορούν να καταγράψουν τους εγκληματίες τη στιγμή που παρανομούν. Οι σταθερές κάμερες παρακολουθούν προκαθορισμένες περιοχές ενώ οι κάμερες τύπου PTZ (Pan-Tilt-Zoom) μπορούν να υποστηρίζουν μια κίνηση 360 μοιρών, ελεγχόμενες από ένα σταθμό ή ακόμα και από άλλη χώρα μέσω του Internet. Ο σκοπός της παρακολούθησης θα καθορίσει τις επιλογές σε format, φακούς, δικτύωση, έλεγχο και καταγραφή.
Η ρύθμιση της λειτουργικότητας ενός συστήματος παρακολούθησης CCTV αποτελεί θέμα κατανόησης των τεχνικών χαρακτηριστικών, των εφαρμογών που χρησιμοποιούνται γι’ αυτό ακόμα και των απαιτήσεων. Ο φωτισμός και η θέση επηρεάζουν την επιλογή των καμερών που συνθέτουν ένα σύστημα CCTV. Υπάρχουν πολλές επιλογές διαθέσιμες για τις κάμερες παρακολούθησης, όπως το να είναι σταθερές ή περιστρεφόμενες, να είναι κάμερες μέρας ή νύχτας, με χειροκίνητο ή αυτόματο διάφραγμα, με υποστήριξη ζουμ και δυνατότητα υπερύθρων, με αισθητήρες κίνησης και με προστασία παντός καιρού. Ένα άλλο ζήτημα που χρειάζεται να εξεταστεί είναι το frame rate. Τα 30fps (frames per second) αποτελούν τη στάνταρ τιμή. Μικρότερες τιμές έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διακοπών, ενώ τα μεγαλύτερα frame rates αποτελούν πολυτέλεια. Μια ακόμα παράμετρος αφορά τις συσκευές καταγραφής (Networked video recorders, NVRs).
Αυτές οι συσκευές μπορούν να λειτουργούν συνεχώς για μήνες ή μπορούν να προγραμματιστούν για να γράφουν πάνω από τα υπάρχοντα δεδομένα για συνεχείς παρακολουθήσεις. Υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα ενεργοποίησης των καμερών ή αύξησης της ανάλυσης καταγραφής τους στην περίπτωση εκδήλωσης ενός ασυνήθιστου συμβάντος, ενσωμάτωσης τους σε συστήματα συναγερμών ή σε συστήματα ελέγχου πρόσβασης σε χώρους. Αυτά τα συστήματα μπορούν να ανταποκριθούν στην κίνηση ή ακόμα να στείλουν email alerts και μηνύματα SMS στις φορητές συσκευές των χρηστών.
Τα ψηφιακά συστήματα CCTV μπορούν να αναλάβουν εργασίες που άλλοτε γίνονταν από τους ανθρώπους. Αυτές οι εργασίες περιλαμβάνουν video analytics, αναγνώριση συμπεριφορών και ανάλυση εικόνων. Τα video analytics, γνωστά και ως intelligent video, χρησιμοποιούν αλγορίθμους για να παρακολουθούν πληροφορίες σε βίντεο για αντικείμενα, πρόσωπα ή πλήθη. Η αναγνώριση συμπεριφοράς εντοπίζει τις κινήσεις και δραστηριότητες ανθρώπων και οχημάτων για ασυνήθιστη δραστηριότητα. Η ανάλυση εικόνας μπορεί να αξιοποιήσει πληροφορίες από θαμπές ή σκοτεινές λήψεις, ακόμα και σε πραγματικό χρόνο.
Παρακολουθώντας το …μέλλον
H αγορά CCTV και βίντεο παρακολούθησης έχει αναπτυχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα, δε, με την τελευταία μελέτη της HIS, η παγκόσμια αγορά CCTV θα αναπτυχθεί πάνω από 12% φέτος, ενώ οι κυριότερες τάσεις που θα χαρακτηρίζουν αυτή την αγορά είναι οι εξής:
- Νέες κάμερες καταγραφής. Οι θερμικές κάμερες αναμένεται να σημειώσουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ανάπτυξης μέσα στα επόμενα χρόνια. Αν και η αγορά αυτή δεν έχει ακόμα σταθεροποιηθεί, όλα δείχνουν ότι το μέλλον τους ανήκει. Πολλά υποσχόμενες είναι και οι πανοραμικές κάμερες, με τις πωλήσεις τους να έχουν αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, καλύπτοντας τις ανάγκες παρακολούθησης ευρύτερων περιοχών (όπως, για παράδειγμα, αεροδρόμια).
- Video analytics. Φυσικά, δεν επαρκεί μόνο η απλή καταγραφή πληροφοριών. Τα ατελείωτα πλάνα δεν βοηθούν καθόλου σε επείγουσες έρευνες που αποζητούν την άμεση διερεύνηση των γεγονότων. Αυτό το ξέρουμε όλοι, όπως και οι vendors λύσεων CCTV. Αρκετοί κατασκευαστές προσφέρουν κάμερες με ενσωματωμένες λειτουργίες video analytics.
- Παρόλο αυτά, συνήθως δεν είναι καλές ή αρκετά ισχυρές. Γι’ αυτό το λόγο οι επαγγελματίες της ασφάλειας συχνά επιλέγουν λογισμικό παρακολούθησης βίντεο off-site, το οποίο είναι αρκετά έξυπνο για να καταγράψει υλικό μόνο όταν υπάρχει λόγος (ανίχνευση κίνησης, για παράδειγμα). Σε κάθε περίπτωση πάντως υπάρχει τάση για καλύτερη αξιοποίηση των video analytics στο μέλλον.
- Crowd sourcing & social media analytics. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια από τις κυριότερες τάσεις που χαρακτηρίζει την αγορά CCTVs σήμερα.
- Η εκμετάλλευση της πληροφορίας που διοχετεύεται στα social media, από καταγραφές που έχουν κάνει οι ίδιοι οι χρήστες, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους επαγγελματίες της ασφάλειας και να κάνει περισσότερο αποτελεσματική τη δουλειά τους.
- Cloud Video Surveillance. Μια ακόμα σημαντική τάση που χαρακτηρίζει το χώρο είναι το Video Surveillance as a Service (VSaaS). Όπως εκτιμάνε οι αναλυτές, η παγκόσμια αγορά VSaaS θα υπερβεί το φράγμα του ενός δισ. δολαρίων φέτος. Όλο και περισσότερες εταιρείες, άλλωστε, από μικρές έως μεγάλους κυβερνητικούς οργανισμούς, εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τις λύσεις VSaaS.
- Στο τυπικό μοντέλο VSaaS, το βίντεο από τις κάμερες διοχετεύεται στους servers του ISP. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που εμφανίζεται στις λύσεις VSaaS είναι το μικρό bandwidth στα κανάλια επικοινωνίας εκτός του τοπικού δικτύου. Ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί αυτό είναι η εφαρμογή «έξυπνων» φίλτρων, που μειώνουν την ποσότητα των δεδομένων που μεταφέρονται και το φόρτο του καναλιού.
- Λειτουργίες audio. Όπως καταγράφεται στην έρευνα της HIS, περισσότερο από το 70% των καμερών που διοχετεύτηκαν στην αγορά το 2013 διέθεταν λειτουργίες audio, ενώ όλο και περισσότεροι πελάτες απαιτούν μια τέτοια δυνατότητα να υποστηρίζεται από τα συστήματα CCTV που προμηθεύονται.
- Η επέλαση του IP. H γνωστή τάση επικράτησης των καμερών IP και σταδιακής αντικατάστασης των αναλογικών, εξακολουθεί να είναι σημαντική. Το μόνο εμπόδιο για την ολοκληρωτική επικράτηση των IP καμερών είναι η τιμή τους. Ωστόσο, αυτή συνεχίζει να πέφτει, κάτι που αναμένεται να αυξήσει ακόμα περισσότερο τη δημοτικότητά τους. Η τάση επιλογής high end HD καμερών υπάρχει ακόμα, ωστόσο, η ύπαρξή τους και μονό δεν προσφέρει συστήματα CCTV καλύτερης ποιότητας. Θα πρέπει και ο υπόλοιπος εξοπλισμός του συστήματος να συμβαδίζει με αυτές. Εκτός αυτού, οι HD κάμερες μεταφράζονται και σε ένα μεγαλύτερο κόστος. Ως εκ τούτου η χρήση αυτών προτιμάται για την παρακολούθηση χώρων όπου η ποιότητα της καταγραφής πρέπει να είναι, σχεδόν, τέλεια.
- Mobile video. Πλέον, οι περισσότερες εταιρείες χρειάζονται να έχουν γρήγορη και εύκολη πρόσβαση στα CCTV συστήματά και στα δεδομένα τους από οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη mobile εφαρμογών βίντεοπαρακολούθησης για tablets και smartphones να αποτελεί την κορυφαία προτεραιότητα για τους developers λογισμικού ασφάλειας.
- Το H.265 αντικαθιστά το H.264. Ο νέος codec είναι πολύ πιθανό να αντικαταστήσει τον προκάτοχό του στην αγορά των καμερών μεσαίας τιμής. Οι hi-end κάμερες, παρόλο αυτά, θα συνεχίσουν να βασίζονται στο MJPEG.
- Πιο εύχρηστο λογισμικό καταγραφής. Στην εποχή των έξυπνων, αλλά μάλλον απλών, συσκευών είναι πολύ σημαντικό να δοθεί σημασία κατά την ανάπτυξη λογισμικού, ώστε αυτό να μην είναι μόνο πανίσχυρο και γεμάτο λειτουργίες, αλλά, ταυτόχρονα, αρκετά απλό για τους τελικούς χρήστες. Το interface είναι σημαντικό και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται λογισμικό που θα κάνει τη βιντεοπαρακολούθηση τόσο απλή όσο τη λήψη και επεξεργασία εικόνων με ένα smartphone.
Σχεδιάζοντας ένα σύστημα CCTV σε απλά βήματα
Για το σχεδιασμό ενός συστήματος CCTV, είτε αποτελείται από δύο είτε από 10.000 κάμερες, καλό είναι να ακολουθήσει κανείς τα ακόλουθα βήματα:
1. Υπάρχει, πραγματικά, η ανάγκη για ένα σύστημα CCTV; Πολλοί καταφεύγουν στην εγκατάσταση ενός συστήματος CCTV, χωρίς να κάτσουν να σκεφτούν γιατί μπορεί να χρειάζονται ένα τέτοιο σύστημα.
2. Ποιος είναι ο σκοπός χρήσης ενός συστήματος CCTV; Ποιες περιοχές θα παρακολουθούνται και ποιος είναι οι διαφορετικές απαιτήσεις γι’ αυτές; Χρησιμοποιείται (ή απαιτείται) ένα σύστημα επικοινωνίας ή δικτύωσης ανάμεσα στις διαφορετικές περιοχές παρακολούθησης; Είναι σημαντικό να έχει κανείς κατά νου ότι τα συστήματα παρακολούθησης δεν αποτελούν λύσεις ασφάλειας που λειτουργούν μόνες του. Με ποιο τρόπο θα ελέγχεται το σύστημα CCTV (από ένα κέντρο ελέγχου ή από πολλά διάσπαρτα κέντρα) και με ποιο τρόπο (με απαρχαιωμένα κουμπιά ελέγχου ή με ένα σύγχρονο σύστημα Video Management System βασισμένο σε έξυπνο λογισμικό);
3. Συστήνεται να αναλυθούν οι περιοχές που πρόκειται να παρακολουθηθούν από κάθε κάμερα, αλλά και ο τύπος της κάμερας που απαιτείται ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού, το περιβάλλον, τη θέση και τις ανάγκες που θα κληθεί να καλύψει. Απαιτείται έξτρα φωτισμός ή δυνατότητα ζουμ σε συγκεκριμένα σημεία; Οι κάμερες θα είναι τύπου PAL (SD), 720p, 1080p ή HD;
4. Θα πρέπει να εκτιμηθούν ζητήματα που σχετίζονται με την ιδιωτικότητα και την παρακολούθηση του εργασιακού χώρου σε σχέση με την ισχύουσα νομοθεσία.
5. Καθορισμός παραμέτρων παρακολούθησης, όπως είναι η ποσότητα, η διάταξη και η θέση των μόνιτορ. Οι οθόνες θα παραμένουν αδρανείς και θα ενεργοποιούνται μόνο όταν λάβει χώρα ένα συμβάν που θα τις ενεργοποιεί; Που και με ποιο τρόπο θα γίνεται η παρακολούθησή τους; Θα πρέπει, επίσης, να καθοριστούν οι απαιτήσεις του βίντεο και το storage στο οποίο θα αποθηκεύεται όλο το υλικό της παρακολούθησης.
6. Συστήνεται η χρήση εξοπλισμού, συμβατού με τις απαιτήσεις του χώρου παρακολούθησης και του σχετικού εξοπλισμού.