To ταξίδι στον δρόμο που συνδέει τα δεδομένα με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης συνεχίστηκε με επιτυχία για άλλη μια χρονιά, με τις εξελίξεις, τις επιτυχίες αλλά και τις προοπτικές της data driven ανάπτυξης του ΑΙ μέλλοντος μας να καταλαμβάνουν το κέντρο της σκηνής στο Data & AI Conference του 2024.
Λιγότερο από δύο χρόνια από την πρεμιέρα της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης για όλους, το 10ο συνέδριο Data & AI της BOUSSIAS που ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2024 στο Αμφιθέατρο του OTE Academy ήταν πιο επίκαιρο από ποτέ. Με πάνω από 50 ομιλητές και βασικό θεματολογικό του άξονα την σύνδεση της ποσότητας και ποιότητας των διαθέσιμων δεδομένων με την ανάπτυξη και εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και ρίχνοντας φως σε κάθε επιμέρους τμήμα του μετασχηματισμού αυτών των δεδομένων σε εργαλείο και αξία, διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον διαρθρωμένο σε τρεις ευρύτερες θεματικές:
Η πρώτη ήταν αφιερωμένη στα Data την Εποχή της ΑΙ. Το τρόπο διαχείρισης και διακυβέρνησης των δεδομένων ώστε να μπορούν να μετατραπούν σε γνώση. Το πόσο απαραίτητη είναι αυτή η διαχείριση πριν ένας οργανισμός περάσει σε «έξυπνους» αυτοματισμούς. Αλλά και ποιες είναι οι βασικές αρχές και τα κανονιστικά πλαίσια διαχείρισης αυτών των δεδομένων.
Από την έναρξη του έγινε προφανής η ανάγκη για την χαρτογράφηση της πορεία από τα δεδομένα προς την ευφυία ή την σοφία όπως είπε ο Δρ. Κυριάκος Τολιάς, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ). Ο οποίος πρότεινε να ξεκινήσουμε από την αρχή να δούμε τι είναι τα δεδομένα: «Θα μας βοηθήσει η πυραμίδα της γνώσης ή αλλιώς DIKW, στη βάση της οποίας βρίσκουμε τα ακατέργαστα δεδομένα που δεν έχουν κανένα νόημα από μόνα τους. Όταν αυτά μπουν σε ένα πλαίσιο και συνδεθούν μεταξύ τους τότε γίνονται πληροφορία. Και όταν η πληροφορία αναλυθεί γίνεται γνώση. Και η γνώση μας βοηθά να καταλάβουμε την κρυμμένη ιεραρχία μέσα στα δεδομένα, να καταλάβουμε τα μοτίβα που περιέχουν. Στην πορεία και αφού έχουν χρησιμοποιήσει τη γνώση των δεδομένων για να πάρουμε αποφάσεις, τότε μπορούμε να πούμε ότι τα δεδομένα γίνονται σοφία… Η τεχνητή νοημοσύνη μας επιτρέπει να προβλέπουμε τα μοτίβα και τις τάσεις ανάμεσα στα δεδομένα άρα και να προβλέπουμε τις επόμενες τάσεις, να εντοπίζουμε ανωμαλίες και να δημιουργούμε εξατομικευμένες συστάσεις. Και προφανώς να αυτοματοποιούμε την επεξεργασία των δεδομένων αυξάνοντας την παραγωγικότητα. Στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης δημιουργήσαμε το “Διδακτορικά ΑΙ” που μετατρέπει τα επιστημονικά δεδομένα μας σε γνώση και τα διαθέτει μέσω ενός διαδραστικού εργαλείου στο ερευνητή και σύντομα και στους πολίτες. Και σήμερα είναι η παγκόσμια πρώτη του στο ευρύ κοινό».
Όταν τα δεδομένα οδηγούν τις αποφάσεις
Η δεύτερη υπό τον τίτλο Building A Data Driven Business ήταν εστιασμένη στο πως το χτίσιμο μιας σύγχρονης και αποδοτικής επιχείρησης μπορεί να αναβαθμιστεί παραγωγικά με την θεώρηση της σαν μια πηγή δεδομένων. Η προετοιμασία των δεδομένων για τη χρήση τους σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, ο ρόλος των αλγορίθμων σε αυτή, αλλά και οι κινδύνους και τα κέρδη που κρύβονται σε αυτήν την πορεία συζητήθηκαν εκτενώς.
Όπως χαρακτηριστικά είπε και η Dr. Irina Mirkina, Chief AI Scientist at Fugro /ex Innovation Manager – AI Lead, της UNICEF, «πολλές επιχειρήσεις καθυστερούν την απόφαση για το πώς να χρησιμοποιήσουν λύσεις τεχνητής νοημοσύνης – όπως πολλές επιχειρήσεις στο παρελθόν ήταν δύσπιστες για την αξία του Διαδικτύου. Ταυτόχρονα πολλοί σπεύδουν να υιοθετήσουν την τεχνητή νοημοσύνη χωρίς εσωτερικό συντονισμό, η έλλειψη του οποίου όχι μόνο θα μπορούσε να σπαταλήσει χρόνο και πόρους αλλά και να αποθαρρύνει περαιτέρω προσπάθειες καινοτομίας. Η απάντηση και στις δύο καταστάσεις είναι μια ηθική και αποτελεσματική διακυβέρνηση AI. Σε αυτό το συνέδριο, ας μιλήσουμε γιαυτή: τον καθορισμό προτεραιοτήτων και την επιλογή περιπτώσεων χρήσης για τεχνητή νοημοσύνη, την λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διακυβέρνηση και τις ηθικές διαδικασίες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας και την οικοδόμηση και τα μαθήματα από την επιτυχία».
Και η τρίτη θεματική All Roads Lead to Data Driven AI World ήταν αφιερωμένη στην περιγραφή μιας πορείας του κόσμου μας προς μια καθολική data driven λειτουργία και από αυτή προς την αναβάθμιση της με την τεχνητή νοημοσύνη, ανάλογα μάλιστα και τις διαφορετικές στρατηγικές που επικρατούν αυτή τη στιγμή στην αγορά. Την επίδραση της ήδη στις στρατηγικές αποφάσεις, την επικοινωνία, την ειδησεογραφία αλλά και την πρόσληψη της επιχειρηματικής και μη πραγματικότητας.
«Αν κάτι παραμένει αληθινό παρά τις μεγάλες αλλαγές που ζούμε είναι το ρητό από το μακρινό 1987 που έλεγε ότι τα data είναι από τα πολυτιμότερα αγαθά» είπε σχετικά η Vaibhow Shukla, Senior Manager Αnalytics της Delivery Hero, στην παρουσίαση της για την δύναμη του Data Storytelling και την επίδραση του στις επιχειρήσεις. «Ζούμε σε μια εποχή που ακόμα και το να ανοίξετε το air condition παράγει και στέλνει δεδομένα στις επιχειρήσεις. Οπότε έχουμε τόνους δεδομένων, τα οποία όμως από μόνα τους δεν μπορούν να μας πουν ολόκληρη την ιστορία. Αυτό που φυσικά προκύπτει πολύ σημαντικό είναι ο τρόπος που συνδυάζεις και παρουσιάζεις τα δεδομένα σου στον κόσμο ή την ομάδα σου, ώστε να μπορεί να τα χρησιμοποιήσει. Ώστε να ψάχνεις να βρεις τα insights που κρύβονται κάτω από αυτά. Πολλές φορές τα data είναι εκεί, αλλά το visualization δεν μας αφήνει να δούμε την αλήθεια. Αυτό που συνηθίζω να λέω στους συνεργάτες μου είναι “βασανίστε αρκετά τα data και αυτά θα σας πούνε στο τέλος την αλήθεια”. Την εποχή του ΑΙ βέβαια οι δυνατότητες είναι πραγματικά ανεξάντλητες, οπότε πως θα διαβάσουμε την ιστορία των data που παρουσιάζουμε ώστε να μην είναι τελικά απλώς μια κομψή παρουσίαση τους; Η λύση είναι να αναρωτηθούμε πριν από όλα ποιο είναι το business problem. Αυτό δεν είναι εύκολο αν δεν είσαι μια data company και για να γίνεις πρέπει να τα data να είναι προσβάσιμα με έναν καθαρό και εύληπτο τρόπο στους εμπλεκόμενους. Το ΑΙ έχει ρόλο πια στον εκδημοκρατισμό των data, αλλά και την οπτικοποίηση τους και η ταχύτητα που σου προσφέρει με αυτά αλλά και στην ανάλυση δεδομένων, ενώ είναι όπλο απέναντι στον ανταγωνισμό».
Τρία πάνελ – άπειρα insights
Στο πλαίσιο του συνεδρίου δεν παρουσιάστηκε απλώς, αλλά δημιουργήθηκε νέα γνώση μέσα από την ανταλλαγή απόψεων, μέσα από συζητήσεις ανάμεσα σε κορυφαία στελέχη της αγοράς. Έτσι το πάνελ του πρώτου μέρους συζήτησε τα κανονιστικά πλαίσια της AI, τους περιορισμούς της ΑΙ Αct αλλά και τις επιπλοκές που φέρνουν αυτά στην διαχείριση των δεδομένων. Το πάνελ του δεύτερου μέρους ανέλυσε τις σχέσεις ανάμεσα στην ανάπτυξη των επιχειρησιακών δεδομένων και την ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης στρατηγικής υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης από έναν οργανισμό. Ενώ το πάνελ του τρίτου μέρους εξέτασε την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης και των δυνατοτήτων που προσφέρει στον αγώνα για προστασία των δεδομένων και τον ευρύτερο επιχειρηματικό μετασχηματισμό από την δημοσιογραφία μέχρι την φαρμακευτική.
Ολοκληρώνοντας τις εργασίες του το συνέδριο είχε εξετάσει όλες τις προϋποθέσεις με τις οποίες οι επιχειρήσεις μπορούν να μετατρέψουν τα δεδομένα τους σε αξία. Τις στρατηγικές διαχείρισης δεδομένων που πρέπει να ακολουθήσουν και να υλοποιήσουν. Τα εργαλεία ανάλυσης και αξιοποίησης δεδομένων που μπορούν να εκμεταλλευτούν. Τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προστατέψουν τα πολύτιμα δεδομένα τους που είναι διασκορπισμένα παντού από μη εξουσιοδοτημένες προσβάσεις και υποκλοπές. Τι πολιτικές, διαδικασίες και μηχανισμούς μπορούν να αξιοποιήσουν για την εξόρυξη της αξίας από τα δεδομένα τους. Και το έκανε δίνοντας το βήμα σε ακαδημαϊκούς, κορυφαίους διεθνείς και Έλληνες data experts, προμηθευτές και υψηλόβαθμα στελέχη της αγοράς, που μοιράστηκαν εμπειρίες, παρουσίασαν case studies, συζήτησαν στρατηγικές, ανέλυσαν βέλτιστες πρακτικές και παρουσίασαν τις τελευταίες τάσεις.
Χορηγοί του συνεδρίου ήταν οι Data Value Solutions, EY, IΠΚΥ, Ιerax Analytics, Kyndryl, Purestorage / Asbis, Relational, Seven Red Lines, Witside, XLytica.