Η υλοποίηση ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας σε μια επιχείρηση εξασφαλίζει, εκτός από την ικανοποίηση των νομοθετικών απαιτήσεων, την υλοποίηση ενός συστήματος πρόληψης μέσω ανάκλησης προβληματικών προϊόντων, προφυλάσσοντας την επιχείρηση από δυσάρεστες καταστάσεις.

Η παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει μια κατακερματισμένη, πολύπλοκη και ευάλωτη εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων. Αν και η παγκοσμιοποίηση αποτελεί ένα ουσιαστικό τμήμα του διεθνούς εμπορίου τροφίμων, έχει εκθέσει, παράλληλα, τους προμηθευτές και διανομείς τροφίμων σε ένα μεγαλύτερο ρίσκο μόλυνσης, βιοτρομοκρατίας, πλαστότητας και κακής ποιότητας. Όλοι οι παραπάνω κίνδυνοι όχι μόνο δημιουργούν μια απειλή για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια, αλλά, επίσης, θέτουν σε κίνδυνο την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, διαβρώνουν την εμπιστοσύνη του κοινού, παραλύουν την επιχείρηση και την παραγωγική διαδικασία. Με τόσο πολλά να διακυβεύονται, οι ρυθμιστικές αρχές εργάζονται για να βελτιώσουν τα μέτρα ασφάλειας και τους κανόνες συμμόρφωσης σε αυτόν τον τόσο ευαίσθητο τομέα.

Οι παρασκευαστές τροφίμων και οι διανομείς τους επιχειρούν, επίσης, να ενσωματώσουν νέες διαδικασίες και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ρίσκων για την εφοδιαστική αλυσίδα. Οι τεχνολογίες ιχνηλασιμότητας τροφίμων αποτελούν μια προσέγγιση που γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στην ασφάλεια και τη συμμόρφωση, αποτελώντας ένα κρίσιμο τμήμα για την προστασία της εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων. Αναμφίβολα, η ασφάλεια τροφίμων προκαλεί την παγκόσμια ανησυχία. H Frost & Sullivan εκτιμά ότι μέσα στο 2013 υπήρχαν 76 εκ. κρούσματα ασθενειών σχετιζόμενων με τις τροφές, ενώ μόνο στις ΗΠΑ δαπανήθηκαν 40 δισ. δολάρια για την θεραπεία και όχι για την πρόληψη αντίστοιχων ασθενειών. Κάτι που καταδεικνύει σε μεγάλο βαθμό την έκταση του προβλήματος.

Οι τεχνολογίες ιχνηλασιμότητας μειώνουν αποτελεσματικά τον αριθμό των μολύνσεων στην αλυσίδα τροφίμων, παρακολουθώντας και καταγράφοντας όλα τα συμβάντα στην εφοδιαστική αλυσίδα, εντοπίζοντας τα σημεία εκείνα όπου μπορεί να έχει εμφανιστεί μια μόλυνση ή υπάρχει πρόβλημα με τον έλεγχο ποιότητας. Φυσικά, δεν είναι όλες οι λύσεις ιχνηλασιμότητας ίδιες. Μια αποτελεσματική τεχνολογία παρακολούθησης και εντοπισμού (track and trace) πρέπει να είναι αρκετά στοιβαρή για να συλλάβει τις μεγάλες ποσότητες δεδομένων που δημιουργούνται από αναρίθμητα συμβάντα. Πρέπει, επίσης, να είναι ικανή ώστε να επεξεργάζεται όλα αυτά τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Οι διανομείς και παρασκευαστές τροφίμων γνωρίζουν ότι τα περιθώρια ανθρώπινου λάθους είναι μεγάλα στην εφοδιαστική αλυσίδα, κάτι που εξηγεί γιατί οι εταιρείες δεν μπορούν να αγνοήσουν τις τεχνολογίες ιχνηλασιμότητας. Αυτό αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στις ανακλήσεις προϊόντων πέρσι: μέσα στο 2013 οι εταιρείες δαπάνησαν σχεδόν 25 δισ. δολάρια για ανακλήσεις προϊόντων.

Η σημασία του λογισμικού ιχνηλασιμότητας
Είναι επιτακτική ανάγκη ο ιδιωτικός τομέας να μειώσει το κόστος ανακλήσεων προϊόντων και να επικεντρωθεί στη βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εφαρμογή των τεχνολογιών ιχνηλασιμότητας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων αυξάνει την επικοινωνία και την ασφάλεια σε όλη την πορεία του προϊόντος και ενισχύει την ασφάλεια των τροφίμων παγκοσμίως. Το ειδικό λογισμικό ιχνηλασιμότητας αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες για τη μείωση των ανακλήσεων προϊόντων και του κόστους που σχετίζεται με αυτές. Κλασικό παράδειγμα, μια πρόσφατη, σχετικά, έξαρση του επικίνδυνου βακτηρίου E.coli στη Γερμανία, η οποία κόστισε 611 εκ. δολάρια την εβδομάδα στους αγρότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκάλεσε την απώλεια 47 ανθρώπινων ζωών και δημιούργησε αρνητικές επιπτώσεις σε σχεδόν 3.800 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, που κατανάλωσαν μολυσμένα προϊόντα.

Οι γερμανικές αρχές είχαν κατηγορήσει ψευδώς τους Ισπανούς για το ξέσπασμα της επιδημίας, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα οι ισπανικές εξαγωγές να καταγράψουν απώλειες της τάξης των 200 εκατομμυρίων δολαρίων την εβδομάδα. Ένεκα της απουσίας ενός λογισμικού ιχνηλασιμότητας, υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση στην εύρεση της πηγής της μόλυνσης, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια επιπλέον ανθρώπινων ζωών. Το δίδαγμα από το παραπάνω περιστατικό είναι ότι το λογισμικό ιχνηλασιμότητας παίζει ένα κρίσιμο ρόλο σε περιπτώσεις ανάκλησης προϊόντων. Ως πρόσθετο συστατικό ενός συστήματος ERP (Enterprise Resource Planning) προσφέρει μια μεγάλη ευελιξία και σημαντικές ευκολίες στην παρακολούθηση και ανίχνευση προϊόντων.

Ειδικά για τους παρασκευαστές τροφίμων, οι λύσεις λογισμικού με λειτουργίες καταγραφής λεπτομερών πληροφοριών παρακολούθησης είναι σε θέση να αναφέρουν τα ακριβή τμήματα που περιέχουν τα μολυσμένα συστατικά, συμπεριλαμβάνοντας δεδομένα για το πότε παραλήφθηκε το προϊόν, λεπτομέρειες για τους προμηθευτές και τον αριθμό παρτίδας των τελικών προϊόντων, τα οποία παράχθηκαν χρησιμοποιώντας ένα μολυσμένο συστατικό. Με την αρωγή προθεσμιακών χαρακτηριστικών ιχνηλασιμότητας, οι παρασκευαστές τροφίμων μπορούν, επίσης, να εντοπίσουν τους πελάτες που παρέλαβαν την παρτίδα με τα μολυσμένα προϊόντα. Σε περιπτώσεις ανάκλησης ενός προϊόντος, τα αποθετήρια του λογισμικού ιχνηλασιμότητας μπορούν να εξάγουν μέχρι και τους σχετικούς αριθμούς παρτίδας, αλλά και πληροφορίες για τους αντίστοιχους πελάτες ή αποδέκτες των τελικών αγαθών.

Έτσι, μπορούν να ανακληθούν μόνο οι προβληματικές παρτίδες, κάτι που μεταφράζεται σε σημαντική εξοικονόμηση κόστους για τους παρασκευαστές τροφίμων, οι οποίοι, σε διαφορετική περίπτωση, θα προχωρούσαν σε εντολή γενικής ανάκλησης, για όλες τις παρτίδες που παράχθηκαν σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Η παγκοσμιοποίηση αποτελεί ευχή και κατάρα μαζί για τις επιχειρήσεις. Το οικοσύστημα τροφίμων εξαρτάται από τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τα παγκόσμια πρότυπα ασφαλείας και τους κανόνες συμμόρφωσης, για τη διατήρηση της ασφάλειας των τροφίμων σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα.

Το λογισμικό ιχνηλασιμότητας αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας, βοηθώντας τους αγρότες, τους διανομείς, τους παντοπώλες και οποιοδήποτε συμμετέχει στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων ώστε να προσφέρουν τα υψηλότερης ποιότητας τρόφιμα στους πελάτες, σε όλο τον κόσμο. Ουκ ολίγες φορές έχουμε δει τις αρνητικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τις ανακλήσεις τροφίμων στις επιχειρήσεις, στην υγεία και στη ζωή των καταναλωτών. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, η βιομηχανία τροφίμων οφείλει να ενσωματώσει τεχνολογίες ιχνηλασιμότητας για να εμποδίσει την διασπορά μολυσμένων προϊόντων και να προστατεύσει τους πελάτες της σε όλο τον κόσμο.

Eν κατακλείδι, η ιχνηλασιμότητα σε προϊόντα ευρείας και άμεσης κατανάλωσης (FMCG, Fast Moving Consumer Goods) διασφαλίζει την ασφάλεια των προϊόντων για τον τελικό καταναλωτή. Επιπλέον, εξασφαλίζει την εκτέλεση αποσύρσεων ή ανακλήσεων με ακρίβεια και συγκεκριμένους στόχους, την παροχή της σωστής και τεκμηριωμένης ενημέρωσης στους καταναλωτές και στους υπεύθυνους των εταιρειών τροφίμων, την αξιολόγηση του ρίσκου από τις ελεγκτικές αρχές και την αποφυγή γενικότερης διατάραξης του εμπορίου.

Ευρωπαϊκή νομοθεσία
Όπως αναφέρει ρητά η ευρωπαϊκή νομοθεσία (178/2002 και οι συμπληρωματικές της), οι επιχειρήσεις τροφίμων και ζωοτροφών είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν σύστημα ή μέθοδο ιχνηλασιμότητας. Στο πλαίσιο αυτό: * Οι επιχειρήσεις οφείλουν να γνωρίζουν από πού προμηθεύονται και σε ποιους προμηθεύουν τα προϊόντα τους, κάτι που μπορούν να το κάνουν τηρώντας στοιχεία για τους άμεσους προμηθευτές και πελάτες τους. * Υποχρεώνονται, επίσης, να κρατούν στοιχεία για όλα τα συστατικά τροφίμων, τα πρόσθετα τις αρωματικές ύλες, τα υλικά συσκευασίας και για τις παραγωγικές μονάδες τους. * Η υποχρέωση ιχνηλασιμότητας περιλαμβάνει όλες τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με: πρωτογενή παραγωγή, μεταποίηση, βιομηχανική παραγωγή ή επεξεργασία, αποθήκευση, μεταφορά, διανομή και διάθεση τροφίμων.

Ανάμεσα στις πληροφορίες που πρέπει να συλλέγονται υποχρεωτικά περιλαμβάνονται οι εξής: * Eπωνυμία και η διεύθυνση του προμηθευτή (ή πελάτη) * Η φύση των προϊόντων που διακινήθηκαν καθώς και η ημερομηνία της διακίνησης * Eπιπλέον πληροφορίες που σχετίζονται με την ποσότητα των προϊόντων και τους αριθμούς παρτίδας τους, καθώς επίσης και επιπλέον στοιχεία που εξαρτώνται από το είδος της δραστηριότητας και το διαχειριστικό σύστημα της εκάστοτε επιχείρησης * Οι πληροφορίες πρέπει να διατηρούνται για πέντε χρονιά, με εξαίρεση τα προϊόντα που έχουν χρόνο ζωής μεγαλύτερο των 5 ετών ή τα προϊόντα που φθάνουν στον τελικό καταναλωτή με ημερομηνία λήξης μικρότερη των τριών μηνών ή χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία.

Έλεγχος παντού και με ακρίβεια

O Στέλιος Αϋφαντής, Logistics manager της Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΕΒΕ, μιλάει στο netweek για τα οφέλη ενός σύγχρονου συστήματος ιχνηλασιμότητας.

netweek: Για ποιο λόγο αποφασίσατε να προβείτε στην επιλογή ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας;

Στέλιος Αϋφαντής: Η νομοθεσία επιβάλλει τη χρήση ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας. Το εύρος, ωστόσο, του συστήματος και οι λεπτομέρειές του αποτελούν μέρος του συστήματος διασφάλισης ποιότητας που εφαρμόζει η εκάστοτε εταιρεία. Η Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ έχει επιλέξει και εφαρμόζει ένα πολύ αναλυτικό και απαιτητικό σύστημα ιχνηλασιμότητας. Το σύστημα αυτό μάς δίνει τη δυνατότητα πλήρους ελέγχου όλων των προϊόντων μας: από το στάδιο ελέγχου πρώτων και βοηθητικών υλών, στη συνέχεια στα στάδια παραγωγής, για να φθάσει έως και το τελικό σημείο πώλησης των προϊόντων.

netweek:Πόσο αποτελεσματικά εκτιμάτε ότι είναι το σύστημα που χρησιμοποιείτε;

Στέλιος Αϋφαντής: To σύστημά μας είναι πολύ αποτελεσματικό καθώς μας προσφέρει τη δυνατότητα να ιχνηλατούμε με απόλυτη ακρίβεια, πρώτες και βοηθητικές ύλες, αλλά και έτοιμα προϊόντα, επιτρέποντάς μας να προβαίνουμε άμεσα σε διορθωτικές ενέργειες – εφόσον αυτές απαιτούνται. Επίσης, μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίζουμε το ακριβές σημείο πώλησης κάθε προϊόντος μας και, κατ’ επέκταση, μας δίνει τη δυνατότητα άμεσης αντίδρασης σε πολύ έκτακτες περιπτώσεις – όπως, όταν απαιτηθεί να γίνει ανάκληση ενός προϊόντος. Με τις πληροφορίες που μας παρέχει το σύστημα ιχνηλασιμότητας μπορούμε εντός ολίγων ωρών να ολοκληρώσουμε αυτή τη διαδικασία με επιτυχία. Ταυτόχρονα, όμως, το σύστημα ιχνηλασιμότητας, παράλληλα με την πλήρη διαχείριση των προϊόντων μέσω των συστημάτων ERP και WMS της εταιρείας μας, μάς δίνει πρόσβαση σε πληροφορίες για τα τελικά σημεία πώλησης, τις οποίες στη συνέχεια αξιοποιεί η εταιρεία.

netweek: Ποια είναι τα οφέλη που έχει στην εταιρεία σας η εφαρμογή αυτού του συστήματος;

Στέλιος Αϋφαντής: Tα πλεονεκτήματα είναι σαφή και ξεκάθαρα: αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και αξιοπιστία στην ανεύρεση οποιουδήποτε προβλήματος, καθώς και της αιτίας που το προκάλεσε. Για την Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ η υψηλή ποιότητα των προϊόντων μας, αλλά και η ασφάλεια και προστασία των καταναλωτών μας είναι αδιαπραγμάτευτα. Στην κατεύθυνση αυτή, το σύστημα ιχνηλασιμότητας συμβάλλει καθοριστικά και αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για εμάς.

netweek: Τι συμβουλές θα δίνατε, με βάση την εμπειρία σας, σε μια εταιρεία που δραστηριοποιείται στο χώρο των τροφίμων και θα καλούνταν να επιλέξει ένα σύστημα ιχνηλασιμότητας;

Στέλιος Αϋφαντής: Το σύστημα ιχνηλασιμότητας είναι απαραίτητο για όλες τις σύγχρονες Βιομηχανίες και ειδικότερα για τις εταιρείες τροφίμων, λόγω της φύσης των προϊόντων – αφού η κατανάλωσή τους συνδέεται άμεσα με τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Η εγκατάσταση ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας αποτελεί επένδυση και όχι δαπάνη, ενώ δείχνει έμπρακτα το σεβασμό της εταιρείας προς τους καταναλωτές της. Σε κάθε περίπτωση ένα τέτοιο σύστημα χρειάζεται να είναι απλό και κατανοητό, ενώ θα πρέπει να εκπαιδευτούν σωστά και να ενημερωθούν για τη χρήση του, όλοι όσοι το χρησιμοποιούν, σε όλες τις φάσεις Παραγωγής- Αποθήκευσης –Διανομής (ώστε να μπορεί να δίνει αξιόπιστα και αξιοποιήσιμα αποτελέσματα). Κυρίως, όμως, η εταιρεία που θα το χρησιμοποιήσει, οφείλει να προσαρμόσει απόλυτα τη λειτουργία της στις ανάγκες του συστήματος και όχι το σύστημα στις ανάγκες της εταιρείας.

Έλεγχος σημαίνει ποιότητα

Η Θεώνη Σιδέρη, προϊσταμένη του Τμήματος Ποιοτικού Ελέγχου και ο Γιώργος Βουτυράς, Διευθυντής Οργάνωσης και Πληροφορικής της ΜΕΤRO ΑΕΒΕ αποτυπώνουν τη μεγάλη σημασία ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας.

netweek: Γιατί χρησιμοποιείται συστήμα ιχνηλασιμότητας;

Θεώνη Σιδέρη: Υποχρέωση κάθε εταιρείας που δραστηριοποιείται ως κρίκος στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων είναι η εξασφάλιση του πλαισίου προστασίας των πελατών της από διαχειριστικούς κινδύνους που αφορούν την ασφάλεια των προϊόντων και, το σημαντικότερο, η εξασφάλιση των διαδικασιών που αφορούν στην υγεία των καταναλωτών. Η εταιρεία METRO ΑΕΒΕ επιχειρεί τόσο στον κλάδο των Cash & Carry, από τον οποίο προμηθεύονται αγαθά οι επαγγελματίες, όσο και στον κλάδο των Super Market, που απευθύνεται στους τελικούς καταναλωτές. Τόσο για τον έναν κλάδο όσο και για τον άλλο, η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως στο ισχύον νομικό πλαίσιο που αφορά στην Ιχνηλασιμότητα. Η Ιχνηλασιμότητα, όμως, δεν αποσκοπεί μόνο στην επίτευξη στόχων που σχετίζονται με την ασφάλεια των προϊόντων. Στα θετικά αποτελέσματα συγκαταλέγονται και η διαφάνεια των εμπορικών συναλλαγών, η αποφυγή γενικότερης διαταραχής του εμπορίου, καθώς και η αξιοπιστία των πληροφοριών που λαμβάνουν οι καταναλωτές.

netweek: Ποια είναι τα οφέλη που έχετε αποκομίσει;

Θεώνη Σιδέρη: Τα σημαντικότερα οφέλη από την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός συστήματος Ιχνηλασιμότητας σε μια μεγάλη εταιρεία εμπορίας προϊόντων είναι: * Η δυνατότητα προσδιορισμού της προέλευσης και της σύστασης των προϊόντων. * Η ταχύτητα και η αμεσότητα στο χρόνο και τον τρόπο υλοποίησης μιας ανάκλησης, εφόσον εντοπιστεί οποιαδήποτε αστοχία, καθώς και η ελαχιστοποίηση στα κόστη και στις απώλειες, κατά την υλοποίηση της συγκεκριμένης διαδικασίας. * Η προστασία της δημόσιας υγείας και ασφάλειας. * Η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες. * Η έμπρακτη απόδειξη στους ελεγκτικούς φορείς, ότι είμαστε σε θέση καθημερινά και άμεσα να προλαμβάνουμε ποιοτικές αστοχίες που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών, πριν ακόμα φτάσουν τα προϊόντα στα ράφια των καταστημάτων. * Το εμπορικό πλεονέκτημα να γνωρίζει η εταιρεία τα ποιοτικά και όχι μόνο τα ποσοτικά στοιχεία για τα προϊόντα που βρίσκονται σε όλα τα σημεία πώλησης και τις αποθήκες της. Το κόστος από την εφαρμογή της ιχνηλασιμότητας θα πρέπει να συγκριθεί με το κόστος από τη μη εφαρμογή, ιδιαίτερα το κοινωνικό κόστος σε περιόδους διατροφικών κρίσεων, ώστε να είναι σε θέση καθένας να αξιολογήσει τα πραγματικά οφέλη για μία επιχείρηση.

netweek: Πώς υποστηρίζει το IT το σύστημα ιχνηλασιμότητας;

Γιώργος Βουτυράς: Η Διεύθυνση Οργάνωσης και Πληροφορικής της METRO έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου ανακύκλωσης και ιχνηλασιμότητας. Με αυτό το σύστημα εντοπίζονται και καταγράφονται τα προϊόντα που παραμένουν στο ράφι το τελευταίο τέταρτο της συνολικής διάρκειας ζωής τους, παρακολουθούνται οι παρτίδες παραγωγής, ενώ σύντομα θα προσφέρεται και στον καταναλωτή και στους εργαζόμενους της εταιρείας η δυνατότητα άμεσου ελέγχου μέσω Internet (για παράδειγμα, του χωραφιού που έχουν παραχθεί τα προϊόντα μαναβικής, των φυτοπροστατευτικών ουσιών που έχουν χρησιμοποιηθεί κ.λπ.). Σημαντικό ρόλο στο όλο κύκλωμα παίζουν και οι συνέργιες που επιτυγχάνονται με τα υπόλοιπα πληροφοριακά κυκλώματα. Έτσι, μειώνονται τα επιστρεφόμενα προϊόντα στους προμηθευτές, λόγω της σωστής διαχείρισής τους κατά το χρονικό διάστημα που βρίσκονται στα ράφια των καταστημάτων.

Γίνεται σωστή πρόβλεψη αποθεμάτων και παραγγελίες για επόμενες αγορές. Μειώνεται το έντυπο υλικό, που χρησιμοποιείτο μέχρι πρότινος για την προβλεπόμενη από το νόμο και τις εσωτερικές διαδικασίες ιχνηλασιμότητα. Ιχνηλατείται ποιος χειριστής έλεγξε ποιο προϊόν σε ποια ημερομηνία, με αποτέλεσμα να υπάρχει πλήρης έλεγχος του συνόλου της διαδικασίας και να έχουν ελαχιστοποιηθεί τα λάθη, αφού η ευθύνη κάθε εργαζομένου είναι πλέον ξεκάθαρη και διαφανής. Μόνο στο Κέντρο Διανομής πραγματοποιούνται καθημερινά κατά μέσο όρο 550 καταγραφές στοιχείων για τη μαναβική, 70 για το κρέας, 320 για τα λοιπά αλλοιώσιμα και 680 για το ξηρό φορτίο, ενώ στα καταστήματα πραγματοποιούνται καθημερινά περίπου 18.000 έλεγχοι.

Ιχνηλασιμότητα ναι, αλλά σωστά

Ο Διονύσης Κατσιλιέρης, Υπεύθυνος Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων της ΟΛΥΜΠΙΑ-ΧΕΝΙΑ ΑΒΑΕ, αποκαλύπτει τα μυστικά ενός αποτελεσματικού συστήματος ιχνηλάτισης.

netweek: Γιατί χρησιμοποιείτε σύστημα ιχνηλάτισης και ποια είναι τα οφέλη του;

Διονύσης Κατσιλιέρης: Το σύστημα ιχνηλάτισης των προϊόντων της ΟΛΥΜΠΙΑ-ΧΕΝΙΑ ΑΒΑΕ αποτελούσε τμήμα του γενικού συστήματος ελέγχου των υλών, υλικών και παραγωγικών διαδικασιών που η εταιρία ανέπτυξε και εφάρμοσε από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της και πιστοποίησε την συμβατότητά του με το πρότυπο ISO9002 από το 1998. Ο λόγος εφαρμογής και ο στόχος ήταν ο εύκολος εντοπισμός των ή του σημείου εκτροπής παραγωγικής διαδικασίας στην περίπτωση παραγωγής προϊόντος που δεν ανταποκρινόταν στις προδιαγραφές και η πληροφόρηση της τελικής διάθεσης συγκεκριμένων παρτίδων προϊόντων ώστε να βοηθά σε στοχευμένες ενέργειες. Στην συνέχεια η ανάγκη για ευκολότερη και ταχύτερη πρόσβαση στα επίπεδα επεξεργασίας και για ταχύτερη ανάκτηση των στοιχείων των προϊόντων μας οδήγησε το 2007 να εξελίξουμε το αρχικό σύστημα ιχνηλάτισης με τις χειρόγραφες καταγραφές σε σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθηση της διαδρομής των υλών και υλικών μέσα στις παραγωγικές διαδικασίες, αλλά και σε ηλεκτρονική αναγνώριση της κατεύθυνσης πώλησης κάθε παρτίδας προϊόντος.

Το ηλεκτρονικό σύστημα ιχνηλάτισης εγκαταστάθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία AGROSOFT Ε.Π.Ε. και λειτουργεί εξελισσόμενο από το 2008. Το εγκατεστημένο σύστημα ιχνηλασιμότητας που η συμφωνία του με το πρότυπο ISO22005:2007 έχει πιστοποιηθεί από το 2013 καλύπτει πλήρως τις νομοθετικές απαιτήσεις καθώς και αυτές των διεθνών προτύπων (ISO22000, BRC, IFS) στα οποία πιστοποιείται το γενικό σύστημά της εταιρίας. Το βασικό πλεονέκτημα του εγκατεστημένου συστήματος είναι η δυνατότητα μόνιμης εξέλιξης και βελτίωσής του, με τρόπο ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα να καλύπτει οποιαδήποτε νέα απαίτηση δημιουργηθεί.

Επιπλέον: * Δίνει άμεσα στοιχεία επεξεργασιών και βασικά χαρακτηριστικά των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται. * Δίνει τη δυνατότητα άμεσου εντοπισμού του χώρου αποθήκευσης, της κατάστασης και του σταδίου επεξεργασίας της πρώτης ύλης. * Οι δικλείδες ασφαλείας που έχει ελαχιστοποιούν την πιθανότητα λάθους στην χρήση των πρώτων υλών. * Παρέχει πληροφορίες για τα αποτελέσματα των ελέγχων παραγωγής βοηθώντας στην απόφαση αποδέσμευσης προς πώληση κάθε παρτίδας προϊόντος. * Βοηθά στο να εντοπισθούν έγκαιρα οι ελλείψεις πρώτων υλών και να οργανωθεί έγκαιρα και με μεγαλύτερη ακρίβεια η αγορά τους. To σύστημα έδρασε αποτελεσματικά σε δύο περιπτώσεις πρόσφατα, ενημερώνοντας έγκαιρα το τμήμα χημικής τεχνολογίας για τη χρήση σε προϊόν ελιών διαφορετικού μεγέθους από αυτό της προδιαγραφής. Ετσι απετράπει η προώθηση στον πελάτη προϊόντος μη συμμορφούμενου με τις προδιαγραφές. Επίσης, σε ανάκληση προϊόντος συγκεκριμένης παρτίδας το σύστημα έδωσε μέσα σε λίγο χρόνο όλα τα στοιχεία του προϊόντος, δίνοντας μας το πλεονέκτημα της άμεσης ενημέρωσης των ελεγκτικών φορέων και των πελατών, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες απομάκρυνσης της παρτίδας από την κατανάλωση.

netweek: Τι πρέπει να προσέξει μια εταιρεία κατά την επιλογή ενός συστήματος ιχνηλασιμότητας;

Διονύσης Κατσιλιέρης: Καταρχάς, θα πρέπει πραγματικά να θέλει να το εφαρμόσει και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που δίνει και όχι να το εφαρμόσει μόνο λόγω του ότι το απαιτεί η νομοθεσία. Θα πρέπει, ακόμα, να επιλέξει ένα σύστημα με δυνατότητες βελτιώσεων, επεκτάσεων και προσθηκών, όπως και συμβατότητα σύνδεσης με τα άλλα συστήματα της εταιρείας. Στην περίπτωση εγκατάστασης συστήματος με τη βοήθεια εξωτερικού συνεργάτη είναι σημαντική η επιλογή του. Θα πρέπει να επιλεγεί συνεργάτης με εμπειρία στον τομέα των τροφίμων που δραστηριοποιείται η εταιρεία. Μόνο έτσι γίνεται πιο εύκολη η εγκατάσταση και μειώνεται σημαντικά ο χρόνος που θα μπει σε πλήρη λειτουργία το σύστημα. Σημαντικό, επίσης, είναι να υπάρχει μόνιμη υποστήριξη του συστήματος από τον κατασκευαστή του. Τέλος, απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή εγκατάσταση συστήματος ιχνηλασιμότητας είναι η πλήρης και λεπτομερειακή γνώση και περιγραφή των παραγωγικών δραστηριοτήτων της εταιρείας και ο καθορισμός, όσο πιο πλήρης γίνεται, των στόχων, την επιτυχία των οποίων επιδιώκει η εφαρμογή του.