Η σχέση του ΙΤ με τη βιωσιμότητα τόσο του εκάστοτε οργανισμού όσο και με την επιβίωση του ίδιου του οικοσυστήματος των τεχνολογιών πληροφορικής γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ χάρη τόσο στις προκλήσεις των καιρών όσο και στην ιδιαίτερη σημασία που ο ρόλος του αποκτά ως problem solver στην σύγχρονη επιχειρηματικότητα.

Η σχέση του ΙΤ με την βιωσιμότητα κάθε άλλο παρά βαρετή ήταν από την αρχή, όταν τα πρώτα επιπλέον καλώδια άρχισαν να απλώνονται σε executive γραφεία «για τους κομπιούτερ». Τότε που η κατανάλωση ρεύματος στα κτήρια γραφείων άρχισε να αυξάνει και αμέσως μετά όταν οι άνθρωποι του ΙΤ ξεκίνησαν να εξηγούν στους συναδέλφους τους γιατί κάθε φορά που στέλνουν κάτι για τύπωμα «για να το έχουν αρχείο» ένας ιθαγενής του Αμαζονίου βάζει την οικογένεια στην πιρόγα και ξεσπιτώνεται, αφού του υλοτόμησαν το σπίτι για να ταΐσουν τον παγκόσμιο printer. Πολύ πριν ακουστεί ο όρος ESG για πρώτη φορά το ΙΤ ήταν πρόβλημα και ταυτόχρονα λύση για την βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, αφού από την μία απαιτούσε -όπως κάθε εξελισσόμενος οργανισμός- επιπλέον ενέργεια και πρώτες ύλες και παρήγαγε απορρίμματα. Από την άλλη έδινε και λύσεις τόσο σε εξοικονόμηση όσο και σε εξέλιξη των οργανισμών προς ένα νέο πιο αποτελεσματικό και πράσινο μοντέλο λειτουργίας, σε μια Σισύφεια προσπάθεια να ανεβάσει την αποδοτικότητα του ψηλότερα από τις απαιτήσεις τόσο της ύπαρξης και εξέλιξης του όσο και του νέου ψηφιακού κόσμου που γέννησε. Μπορεί ο ορισμός των Ηνωμένων Εθνών για την βιωσιμότητα να είναι «να καλύπτουμε τις ανάγκες του σήμερα, χωρίς να διακυβεύεται από αυτό η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους» αλλά το ΙΤ πρωτοστατεί στην δημιουργία και κάλυψη των αναγκών σε ένα όλο και πιο ψηφιακό κόσμο.

Γι’ αυτό και σήμερα οι προκλήσεις για το ΙΤ μοιάζουν μεγαλύτερες από ποτέ. Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση 160.000 laptop -από αυτά στα οποία γαντζωθήκαμε όλοι σαν ναυαγοί για να κρατηθούμε στην επιφάνεια στα lockdown- πετιούνται στα σκουπίδια κάθε μέρα και ενώ το 70% τους θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί με μικρές επεμβάσεις. Οι παγκόσμιες ανάγκες ενέργειας μόνο για το blockchain έχουν ξεπεράσει αυτές μιας μεσαίας χώρας, όπως η Νορβηγία με τους ανάλογους -αν όχι περισσότερους- ρύπους.

Οι cloud providers είναι σε ένα διαρκές ξύσιμο κεφαλιού για νέες ιδέες εξοικονόμησης ενέργειας. Σύμφωνα με μια μεγάλη έρευνα των NY Times, από το 2010 ως το 2018 το computing output του παγκόσμιου data center είχε εξαπλασιαστεί, αλλά οι ενεργειακές απαιτήσεις του είχαν αυξηθεί μόνο κατά 6% κυρίως χάρη στην εξέλιξη των υπολογιστικών μοντέλων στη διαχείριση data και τους νέους πιο οικονομικούς σε ενεργειακές απαιτήσεις επεξεργαστές.
Παρόλα αυτά μελέτες όπως η «Digital Economy and Climate Impact» της Schneider Electric, δείχνουν ότι από τις 200 τεραβατώρες που απαιτούσαν τα data centers το 2016 ως το 2030 θα χρειάζονται 2967 τεραβατώρες. Και αυτό είναι μια ενεργειακή -και περιβαλλοντική- κρίση από μόνη της, αφού κατά πολλές μελέτες -όπως αυτή του SustainableIT.org,- η βιομηχανία data cloud συναγωνίζεται σε εκπομπές ρύπων με τις αερομεταφορές.

«Βιώσιμο» ή «Πράσινο» ΙΤ;
Ταυτόχρονα καθώς τα ESG κριτήρια μπαίνουν στην ταυτότητα κάθε οργανισμού, το ΙΤ καλείται όχι απλώς να τα τηρεί, αλλά και να τα βελτιώνει. «Ο όρος “Sustainable IT” είναι μια ομπρέλα από πρακτικές που περιγράφουν μια προσανατολισμένη στο περιβάλλον προσέγγιση στην σχεδίαση, χρήση και τελικά απόρριψη κάθε hardware και software υποδομής αλλά και διαδικασίας, όπως έχει δηλώσει ο Sustainability Director της IT Services Provider εταιρείας Capgemini, Matthew Bradley. Προεκτείνοντας μάλιστα την άποψη αυτή προς κάθε κατεύθυνση φτάνοντας να μιλά για βιώσιμη εξόρυξη μετάλλων -συχνά εξαιρετικά σπάνιων- που είναι αναγκαία για το hardware, την εξαρχής σχεδίαση software εφαρμογών με προτεραιότητα στην ενεργειακή τους απόδοση, την ανακύκλωση συσκευών και πρώτων υλών, αλλά και την συνολική λειτουργία σε όρους κυκλικής και δίκαιης οικονομίας.
Σύμφωνα με την έρευνα Environmental Sustainability Performance Report 2021/2022 της Capgemini το παγκόσμιο ΙΤ είναι υπεύθυνο για το 3% των ρύπων CO2 του γαλάζιου πλανήτη, περισσότερο από όσο η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Πορτογαλία μαζί και οι τάσεις είναι αυξητικές. Δεν «φταίει» αυτό βέβαια, απλώς έχει πέσει θύμα της επιτυχίας του. Καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός καλπάζει και το ΙΤ θριαμβεύει εσχάτως σε κάθε ρόλο, η ανθρωπότητα θέλει περισσότερη υπολογιστική ικανότητα, γρηγορότερη και βαθύτερη επεξεργασία όλο και περισσότερων data, με όλο και πιο αποτελεσματικούς τρόπους και πιο «τσακάλια» ΑΙ. Και αυτό πέρα από διοξείδιο του άνθρακα γεννά λόφους ξεπερασμένων ως αργών smartphones και βουνά συνταξιοδοτημένων υπολογιστών, επεξεργαστών κοκ.

Το ερώτημα για την φύση του ΙΤ στο μέλλον τελικά μπορεί να ξεκινάει με ζητούμενο ένα «πράσινο» ΙΤ αλλά τελικά επιστρέφει στο «βιώσιμο». Αφού τελικά όλοι, μέτοχοι, CEOs, εργαζόμενοι και τελικοί χρήστες/πελάτες ξεκινούν από την ανάγκη τους για μια «πράσινη» τεχνολογία, αλλά στην πορεία ανακαλύπτουν ότι αφενός κανείς δεν μπορεί να γυρίσει στην πιο «πράσινη» αναλογική εποχή και αφετέρου το ίδιο το ΙΤ μπορεί να δώσει λύσεις πάνω στις οποίες θα επιβιώσει πρώτα από όλα το ίδιο. Γιατί πέρα από τους ESG δείκτες πρέπει να βρει τρόπους να γίνει ενεργειακά βιώσιμο αλλά και ανθεκτικότερο σε αλλαγές προερχόμενες έξω από το ΙΤ οικοσύστημα, όπως την πρόσφατη ενεργειακή κρίση, την οικονομική κρίση ή τις ξαφνικές ελλείψεις σε hardware επιδόσεων, όπως αυτές που παρουσιάστηκαν με την διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας στα lockdowns. Και όλο αυτό ρίχνοντας συνεχώς τα κόστη για να συμπεριλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μέρος των οργανισμών στην ψηφιακή επικράτεια και μένοντας ικανό να συμμορφώνεται με όλο και πιο αυστηρά governance & compliance κριτήρια.

H έλευση του IT Sustainability Officer;
Η ανάγκη αλλά και η ευκαιρία για ανάπτυξη μέσα από την επιδίωξη της βιωσιμότητας διαγράφεται και μέσα από τις τελευταίες μελέτες. Έτσι η πιο πρόσφατη, τέταρτη έκδοση της έρευνας της EY, «Reimagining Industry Futures» αποκαλύπτει ότι οι αποφάσεις των επιχειρήσεων για επενδύσεις σε αναδυόμενες τεχνολογίες, καθοδηγούνται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό από τους στόχους βιωσιμότητας και τα κριτήρια ESG. Από τις 1.325 επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα, το 76% θεωρούν τα κριτήρια ESG ως κορυφαίο ή σημαντικό επενδυτικό κριτήριο, ενώ, σύμφωνα με το 81%, οι επενδύσεις σε τεχνολογίες 5G είναι πολύ πιθανό να περιλαμβάνουν τα κριτήρια ESG ως κύρια ή σημαντική παράμετρο. Επιπρόσθετα, το 76% πιστεύουν ότι οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη μείωση των εκπομπών άνθρακα του οργανισμού τους. Σε ό,τι αφορά την επιλογή προμηθευτή αναδυόμενων τεχνολογιών, το 77% των ερωτηθέντων αναφέρουν ότι θα δώσουν προτεραιότητα στους προμηθευτές που κατανοούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της τεχνολογίας τους.
Στον ίδιο τόνο και η ετήσια μελέτη «2022 CEO and Senior Business Executive Survey» τα αποτελέσματα της οποίας ανακοίνωσε η Gartner στην IT Symposium/Xpo της στο Ορλάντο, τον περασμένο Οκτώβριο. Σε αυτήν και για πρώτη φορά στην οι CEO που ερωτήθηκαν έβαλαν την ΙΤ βιωσιμότητα στο Top 10 των στρατηγικών επιχειρηματικών προτεραιοτήτων τους και μάλιστα στην 8η θέση από την 14 που ήταν το 2019 και την 20η που ήταν το 2015. Όπως μάλιστα επισημάνθηκε στην έρευνα της Gartner η βιωσιμότητα διατρέχει όλα τα υπόλοιπα στρατηγικά tech trends της λίστας, από το ΑΙ ως τις εφαρμογές virtual reality, ενώ προβλέπει ότι ως το 2025 οι CIOs θα έχουν στη διάθεση τους performance metrics που θα συνδέουν την βιωσιμότητα με το ΙΤ του εκάστοτε οργανισμού.
Αυτό μάλιστα οδηγεί στην ασφαλή πρόβλεψη ότι η θέση του IT Sustainability Officer θα είναι πιθανότητα η επόμενη προσθήκη στο οργανόγραμμα της «έξυπνης» όσο και «ανθεκτικής» επιχείρησης.

ESG Reporting: Πρόκληση ή «business as usual»;
Δρ. Νικόλας Χρ. Κακογιάννης, Managing Director & Co Founder ResNovae – Sustainability & Investment Consultants

«Οι επιχειρήσεις καλούνται να ανταποκριθούν, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στις νέες απαιτήσεις της νομοθεσίας (βλ. Κλιματικό Νόμο, Πράσινη Συμφωνία) και να ενσωματώσουν δράσεις και πολιτικές προς όφελος της κοινωνίας και προώθηση της εταιρικής διακυβέρνησης, ως μέσο απόδειξης των «αντανακλαστικών» τους έναντι της κλιματικής αλλαγής, των κοινωνικών διακρίσεων και των αδιαφανών εταιρικών διαδικασιών, δείκτες που συλλεγόμενοι απεικονίζουν την συνολική τους περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθητοποίηση.
Πρόκειται δηλαδή για απαιτήσεις που συνδέονται άμεσα με τη συλλογή δεδομένων και την παρακολούθηση της «συμπεριφοράς» των εταιρειών (μικρομεσαίων, μεγάλων, εισηγμένων στο Χρηματιστήριο ή μη), ώστε να απεικονίζεται εν τέλει η απόδοσή τους, σχετικά με την τήρηση των περιβαλλοντικών ρυθμίσεων (Ε-Environment), τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (S-Social), καθώς και τις πρακτικές διακυβέρνησής τους (G-Governance). Αυτά συναποτελούν το γνωστό πλέον σε όλους μας, δείκτη ESG.
Η ύπαρξη πλήθους διαφορετικών και ενίοτε αντικρουόμενων πλαισίων, η υπό συνεχή διαμόρφωση Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία και η ανάγκη συμπερίληψης πολλών μη κανονικοποιημένων δεικτών είναι ένα μικρό μόνο δείγμα των δυσκολιών που καλούμαστε να διαχειριστούμε. Παράλληλα, η αντιμετώπιση του νέου, και για το λόγο αυτό, ρευστού ακόμα αντικειμένου ως διαφαινόμενη επιχειρηματική ευκαιρία για τις εταιρείες συμβούλων, έχει ως αποτέλεσμα οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι να βομβαρδίζονται από ορμαθό προωθητικών ενεργειών, εκδηλώσεων και άρθρων που τους καλούν να εναρμονιστούν με μια ολοκαίνουρια έννοια, αδιαμόρφωτη ακόμα σε βασικό βαθμό.

Η υιοθέτηση της τεχνολογίας αποτελεί ένα αποτελεσματικό way out. Πίσω από την ευρεία υιοθέτηση του ESG και την απόδοση μιας εταιρείας κρύβονται, όπως προείπαμε, δεδομένα. Η βιωσιμότητα, δεν αποτελεί μια έννοια που απαιτεί και στηρίζεται σε μακροσκελή κείμενα, ενδελεχείς αναλύσεις και πλήθος διαγραμμάτων. Κανείς προφανώς δεν διαφωνεί ότι είναι ιδιαιτέρως χρήσιμα και αυτά, αλλά ο σύγχρονος δρόμος παροχής consulting services στηρίζεται στην ψηφιοποίηση, αυτοματοποίηση, χρήση νέων τεχνολογιών όπως το ΑΙ και την αντικειμενική αποτύπωση της λειτουργίας μιας εταιρείας, ώστε το αποτέλεσμα των εξαγόμενων δεικτών να μην δυνάται να αμφισβητηθεί (βλ. green washing).
Με γνώμονα τα ανωτέρω, στο παγκόσμιο πλέον ανταγωνιστικό περιβάλλον, έχουν αναδειχθεί software platforms που προσφέρουν λύσεις collection ESG data, reporting και monitoring της ESG απόδοσης μιας εταιρείας. Η εταιρεία ResNovae, μέλος του μητρώου νεοφυών επιχειρήσεων Elevate Greece, ανέπτυξε μια πλατφόρμα πλήρους διαχείρισης της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, το ESGenius!.

Στόχος ήταν να συμπεριλάβουμε σε μια λύση, όλα τα απαιτούμενα metrics των ESG Frameworks (βλ GRI, SASB, ATHEX, SDGs, Κλιματικός Νόμος, CDP κ.α.), αξιοποιώντας παράλληλα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να επιτύχουμε τη λιγότερη δυνατή επένδυση πόρων από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες αυτοματοποιώντας πλήρως το reporting τους. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής, ήταν η δημιουργία ενός pool, περισσοτέρων των 2.000 ειδών απαραίτητης εισφερόμενης πληροφορίας (data), και 600 δεικτών απόδοσης, με δυνατότητα εξαγωγής διαφορετικών αναφορών πλήρωσης κριτηρίων, προσαρμοσμένων τόσο στο μέγεθος, όσο και την οικονομική δραστηριότητα της εκάστοτε επιχείρησης.

Η Ελληνική αγορά πρωτοπορεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο σε ζητήματα ESG. Θα αναφέρω δύο ενδεικτικά παραδείγματα. Καταρχάς, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB), υιοθετώντας και στηρίζοντας έμπρακτα μια ελληνική τεχνολογική λύση όπως το ESGenius!, προχώρησε στη δημιουργία του πρώτου εθνικού παρατηρητηρίου ESG απόδοσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ESG Tracker) παρέχοντας το πρώτο πιστοποιημένο Report καταγραφής ESG δεικτών από θεσμικό φορέα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Παράλληλα, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Αθηνών, είναι από τους πρώτους φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο που εξέδωσε Οδηγό Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG για εισηγμένες εταιρείες, ενώ με τον ATHEX ESG Index, έχει δημιουργήσει ένα σημαντικό σημείο αναφοράς και καθοδήγησης των ελληνικών εισηγμένων εταιρειών στην συλλογική προσπάθεια υιοθέτησης αρχών βιωσιμότητας και επιμελούς διαχείρισης του κοινωνικού κεφαλαίου.

Καταληκτικά λοιπόν στο ερώτημα του τίτλου, η απάντηση είναι ότι το ESG Reporting αποτελεί μια σημαντική πρόκληση και ήρθε για να μείνει. Η καινοτομική προσέγγιση μέσω εξειδικευμένων τεχνολογικών λύσεων οι οποίες θα απλοποιήσουν και θα ψηφιοποιήσουν την καθημερινότητα των εταιρειών, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα νίκης όχι μόνο για τις ίδιες, αλλά και για το ίδιο το ESG, ώστε να μην καταλήξει ως ένα ακόμα green marketing εργαλείο».

«Πληροφορική & Βιωσιμότητα»: προκλήσεις, προϋποθέσεις και ανθεκτικότητα
Στάθης Βεληβασάκης, Διευθυντής Πληροφορικής Affidea Ελλάδας

Ο ρόλος της σύγχρονης Πληροφορικής και Τεχνολογίας Πληροφοριών είναι σημαντικός για την επίτευξη της βιωσιμότητας σε πολλούς τομείς. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι οργανισμοί, είναι τα τμήματα υποδομών και πληροφορικής να ενσωματώνουν και να εφαρμόζουν πολιτικές και στρατηγικές που θα τους έχουν εναρμονισμένους με την Βιωσιμότητα.
Η Πράσινη Τεχνολογία είναι σημαντική για την διατήρηση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Τα τμήματα πληροφορικής πρέπει να επιδιώκουν την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, την χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την διαχείριση των τεχνολογικών αποβλήτων. Η ανάπτυξη τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων αποτελεί πρόκληση για τους οργανισμούς, καθώς πρέπει να αντιμετωπίσουν τον όγκο, την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποθήκευσή τους και να τα εκμεταλλευτούν σωστά και αποδοτικά. Οι απειλές κυβερνοασφάλειας αυξάνονται συνεχώς και απαιτείται συνεχής προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους. Η ασφάλεια της προστασίας των δεδομένων και των συστημάτων από κακόβουλες επιθέσεις αποτελούν πρωταρχικό στόχο σε έναν οργανισμό. Πρέπει να αναπτύσσονται και να εφαρμόζονται πολιτικές και μέτρα ασφαλείας που να διαχειρίζονται την ταυτότητα και την πρόσβαση των χρηστών, να διασφαλίζουν την ασφάλεια των εφαρμογών και των υποδομών. Η τεχνολογία εξελίσσεται με ασταμάτητους ρυθμούς και οι οργανισμοί πρέπει να είναι σε θέση να παραμένουν ενημερωμένοι και να προσαρμόζονται στις νέες τάσεις και απαιτήσεις.

Επιπλέον, χρειάζεται να αλληλεπιδρούν με την κοινωνία και να αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις της τεχνολογίας στους ανθρώπους, το περιβάλλον και την κοινωνία γενικότερα και να προάγουν την καινοτομία. Η εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργεί ανάγκη για επαγγελματίες με εξειδικευμένες γνώσεις και δεδομένου ότι ο ρόλος του σύγχρονου πληροφορικού είναι στενά συνδεδεμένος με την ανθρώπινη αλληλεπίδραση, αντιμετωπίζουμε την πρόκληση να διαχειριστούμε την αλληλεπίδραση αυτή με τρόπο που να είναι αποδοτικός, αποτελεσματικός και ανθρωποκεντρικός. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι δεξιότητες των ανθρώπων κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των τεχνολογικών λύσεων.
Η εφαρμογή των όρων βιωσιμότητας μπορεί να επιστρέψει αξία σε έναν οργανισμό υπό προϋποθέσεις. H ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στην στρατηγική του οργανισμού να αντιμετωπίζεται ως ένας πυλώνας της επιχειρηματικής δραστηριότητας, που σημαίνει ότι οι στόχοι βιωσιμότητας πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένοι με τους στόχους του οργανισμού και να έχουν την υποστήριξη και την συμμετοχή της διοίκησης.

Η εφαρμογή της βιωσιμότητας πρέπει να είναι οικονομικά αποδοτική, που σημαίνει ότι οι επενδύσεις σε βιώσιμες πρακτικές και τεχνολογίες πρέπει να έχουν θετική επίδραση στα οικονομικά αποτελέσματα του οργανισμού, είτε μέσω μειώσεων στο κόστος εκμετάλλευσης είτε μέσω αυξήσεων στα έσοδα ή δημιουργίας νέων ευκαιριών. Επιπροσθέτως, προσφέρει διαφοροποίηση και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε έναν οργανισμό. Με την ανάπτυξη και την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών ένας οργανισμός μπορεί να καλλιεργήσει μια θετική εικόνα και να αποκτήσει την εμπιστοσύνη των πελατών, των επενδυτών και των καταναλωτών. Οι καταναλωτές όλο και περισσότερο επιδεικνύουν προτίμηση προς επιχειρήσεις και προϊόντα που λαμβάνουν υπόψη τους το περιβάλλον και την κοινωνία. Έπειτα ένας εναρμονισμένος οργανισμός με την βιωσιμότητα μπορεί να προσελκύει και να διατηρεί ταλαντούχους επαγγελματίες που αναζητούν εργασιακά περιβάλλοντα τα οποία αξιοποιούν τις δεξιότητές τους για την αντιμετώπιση κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, προωθούν την καινοτομία και την πράσινη ενέργεια.

Η εφαρμογή της βιωσιμότητας μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να αποφύγει κινδύνους και να αντιμετωπίσει αλλαγές στον εξωτερικό περιβάλλον. Οι κλιματικές αλλαγές, οι νομοθετικές ρυθμίσεις, οι κοινωνικές απαιτήσεις και οι τεχνολογικές εξελίξεις αποτελούν παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο οργανισμός που έχει ενσωματώσει την βιωσιμότητα στην προσέγγισή του, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να προβλέψει αυτές τις αλλαγές, να προσαρμοστεί σε αυτές και να μειώσει τον κίνδυνο αντιμετώπισης αρνητικών επιπτώσεων. Η βιωσιμότητα μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης του οργανισμού – από την μείωση των τεχνολογικών αποβλήτων και της κατανάλωσης πόρων μέχρι την ενσωμάτωση αποτελεσματικών διαδικασιών και τεχνολογιών – ακόμη και σε οικονομικές εξοικονομήσεις μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας και της μείωσης των λειτουργικών και ενεργειακών δαπανών. Η βιωσιμότητα συμβάλλει στην ενίσχυση της εικόνας και της φήμης του οργανισμού, οδηγώντας σε αύξηση της εμπιστοσύνης, της προτίμησης και της αγοραστικής δύναμης κι ενισχύοντας την θέση του οργανισμού στην αγορά.

Η σύγχρονη ESG στρατηγική (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) στον χώρο της τεχνολογίας είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αναφέραμε, όπως η πράσινη ενέργεια, η Ουκρανική Κρίση, η κλιμάκωση των κυβερνοεπιθέσεων, ο πληθωρισμός, κ.λπ. Η ενεργειακή κρίση επηρεάζει έντονα τον τομέα της τεχνολογίας, καθώς οι οργανισμοί εξαρτώνται από την ενέργεια για την λειτουργία των Data Centers, των υπολογιστικών συστημάτων και των συσκευών πληροφορικής. Ο πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές αναταράξεις μπορούν να επιδράσουν στην τεχνολογική αγορά, μέσω της αύξησης του κόστους των υλικών και των συναλλαγών. Οι εταιρείες πρέπει να αναζητήσουν αποδοτικές και ανθεκτικές λύσεις, να διαχειρίζονται τον πληθωρισμό και να προσαρμόζονται στις γεωπολιτικές εξελίξεις για να διασφαλίσουν την συνέχεια των δραστηριοτήτων τους. Η Ουκρανική Κρίση και ο πόλεμος έφεραν την κλιμάκωση των κυβερνοεπιθέσεων και την πρόκληση αντιμετώπισης της διασφάλισης της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας των δεδομένων. Οι οργανισμοί πρέπει να επενδύουν σε ασφαλείς τεχνολογικές υποδομές, να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη και ανίχνευση κυβερνοεπιθέσεων και να εφαρμόζουν πολιτικές προστασίας δεδομένων για την εξασφάλιση της Ιδιωτικότητας και της ασφάλειας των πελατών και των χρηστών. Συμπέρασμα: Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος πληροφορικός σε έναν οργανισμό, αφορούν την επίτευξη της βιωσιμότητας. Η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας απαιτεί παρακολούθηση και προσαρμογή στην καινοτομία για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.

Η επίτευξη βιωσιμότητας στον τομέα της τεχνολογίας προϋποθέτει πολιτικές και στρατηγικές ευέλικτες και προσαρμοσμένες στις εξελίξεις και τις προκλήσεις του περιβάλλοντος. Οι οργανισμοί καλούνται να ανταποκριθούν στις αλλαγές σε πολιτικές και νομοθεσίες, να προωθήσουν την καινοτομία και να αναζητήσουν συνεργασίες με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για την επίτευξη κοινών στόχων βιωσιμότητας».

Η τεχνολογία εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα
Ζέφη Νικολάου, MA, CFE, CFSE, Communication Consultant, Ethics & Compliance Senior Expert, Ανώτερο Tραπεζικό στέλεχος, Εθνική Τράπεζα, Γενική Γραμματέας Συνδέσμου Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης (ΣΕΚΑΣΕ)

«Με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής να έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, η ανάγκη μετάβασης σε ένα οικονομικό σύστημα όπου οι κάλυψη των αναγκών του σήμερα δεν θα διακυβεύει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ανταποκριθούν στις δικές τους ανάγκες, έχει καταστεί επιβεβλημένη. Ως εκ τούτου, η βιώσιμη ανάπτυξη και τα θέματα ESG (Environmental, Social, Governance: Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση) συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν τους επενδυτές και τις κεφαλαιαγορές, παγκοσμίως. Σε μια πρώτη φάση, όλες οι εισηγμένες επιχειρήσεις καλούνται – βάσει συγκεκριμένων χρονικών ορίων, μεγεθών, κύκλου εργασιών και αντικειμένου – να συμμορφωθούν με τη νομοθετικά εδραιωμένη προτεραιότητα των ESG κριτηρίων και να μετασχηματιστούν, υιοθετώντας μια βιώσιμη στρατηγική που να προσδίδει μακροπρόθεσμη αξία, σε κάθε επίπεδο, για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders). Ωστόσο, το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί μετά την πανδημία (ενεργειακή κρίση, πληθωρισμός, κλιμάκωση των κυβερνοεπιθέσεων, κλπ.), καθώς και οι γεωπολιτικές εξελίξεις που έχουν αναδειχθεί σε έναν εξίσου καθοριστικό παράγοντα με τις οικονομικές εξελίξεις, επηρεάζουν σημαντικά τη διαμόρφωση και την υλοποίηση της στρατηγικής των επιχειρήσεων/οργανισμών, και είναι πολύ πιθανό να καθυστερήσουν τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού αποτυπώματος.

Η οικονομική αστάθεια και η γεωπολιτική αβεβαιότητα, με την τεχνολογία στο επίκεντρο του γεωπολιτικού ανταγωνισμού (ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ουσιαστικά αποκόψει τη Ρωσία από τις τεχνολογίες των αναπτυγμένων αγορών, ενώ ορισμένες χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Ιαπωνία, επιδιώκουν να περιορίσουν την περαιτέρω πρόσβαση της Κίνας σε κρίσιμες τεχνολογίες), αφενός αγγίζουν διάφορες περιοχές ρίσκου, αφετέρου διαφοροποιούν και τις προτεραιότητες και τις προσδοκίες των ενδιαφερόμενων μερών. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται εκτίμηση των πιθανών κινδύνων (risk evaluation) και λήψη κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισής τους (risk mitigation), συνδυαστικά με την υιοθέτηση μιας ευέλικτης στρατηγικής – με αρκετές εναλλακτικές παραδοχές – από πλευράς των επιχειρήσεων/οργανισμών, προκειμένου το «επιχειρείν» να μπορέσει να καταστεί ανθεκτικό και κατ΄επέκταση βιώσιμο.

Καταστροφικές συνέπειες αναφορικά με τη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης/οργανισμού δύνανται να επιφέρουν και οι κυβερνοεπιθέσεις, καθώς αποτελούν μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές εγκλήματος παγκοσμίως και αυξάνονται ραγδαία σε κλίμακα, κόστος και πολυπλοκότητα. Η έλλειψη ασφάλειας στον κυβερνοχώρο μπορεί να οδηγήσει σε πληθώρα κοινωνικών, περιβαλλοντικών και διακυβερνητικών συνεπειών (π.χ. απώλεια δεδομένων και περιουσιακών στοιχείων, άμεσες βλάβες στο φυσικό περιβάλλον, κοινωνικές αναταράξεις, ζημία στη φήμη, την επωνυμία και τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας, κλπ.). Προκειμένου να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων έναντι των κυβερνοαπειλών το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο διαρκώς εξελίσσεται και εκ παραλλήλου αυξάνεται η αναγκαιότητα μέτρησης των επιδόσεων των επιχειρήσεων στους τρεις πυλώνες του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της διακυβέρνησης.

Γίνεται αντιληπτό, από τα προαναφερόμενα, ότι σε μια βαθιά τεχνολογική εποχή όπως η σημερινή, η τεχνολογία μπορεί να δημιουργήσει ασύμμετρη απειλή, αλλά μπορεί να είναι και μοχλός επιτάχυνσης των αναγκαίων αλλαγών και να αποτελέσει μέρος της λύσης. Αναδεικνύεται επίσης, η σπουδαιότητα του ΙΤ στη χάραξη μιας στρατηγικής που θα επιτύχει τη βιωσιμότητα και το πόσο σημαντικό είναι για μια επιχείρηση/οργανισμό να έχει δυνατή πληροφορική υποδομή προκειμένου να επιτύχει τον αναγκαίο στρατηγικό μετασχηματισμό και να ανταποκριθεί στις ανάγκες και τις προσδοκίες της αειφορίας».