«Με τον τίτλο της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Καινοτομίας επιβραβεύουμε τις πόλεις που κάνουν ένα βήμα παραπάνω για να δοκιμάσουν νέες ιδέες, τεχνολογίες και τρόπους και για να ακούσουν τη γνώμη των πολιτών τους σχετικά με το πώς πρέπει να αλλάξει η πόλη τους…» Αυτή ήταν η δήλωση του Κάρλος Μοέντας, επίτροπου Έρευνας, Επιστήμης & Καινοτομίας της ΕΕ, λίγο πριν ανακοινώσει στο Web Summit της Λισαβόνας πως φετινός αποδέκτης του βραβείου (και του χρηματικού επάθλου του ενός εκατομμυρίου ευρώ που το συνοδεύει) είναι η Αθήνα.
«Το πιστεύατε ότι θα κερδίζαμε;» ρώτησε το NetFAX τον δήμαρχο Αθηναίων, Γιώργο Καμίνη, μόλις κόπασε κάπως ο (χαρούμενος) θόρυβος στο τελείωμα της χθεσινής συνέντευξης Τύπου για τα επινίκια, που οργανώθηκε στο Σεράφειο, το «ψηφιακό άντρο» του Digital Lab και των σχετικών δράσεων του Δήμου. «Όσο περνούσε η ώρα, τόσο περισσότερο το πίστευα» μας απάντησε, προσθέτοντας «είχα δει την ποιότητα και τη διαφορετικότητα του φακέλου της ελληνικής υποψηφιότητας… Η Αθήνα πρότεινε μια άλλη μορφή καινοτομίας, βασισμένη στην κοινωνική επιχειρηματικότητα».
Κάνοντας ουσιαστικά έναν απολογισμό της θητείας του, ο Γ. Καμίνης είπε χθες πολλά για όσα έγιναν, αλλά και για τα προβλήματα που παραμένουν, περιέγραψε με τη βοήθεια της αρμόδιας αντιδημάρχου Αμαλίας Ζέππου (που ομολόγησε ότι είναι «σαστισμένη» από τη νίκη) τα βασικά «συστατικά» της πρότασης της Αθήνας, με συνδετική ουσία το ότι οι πολίτες αγκάλιασαν όλες τις δράσεις του «αστερισμού καινοτομίας», όπως το «Συν Αθηνά» και τόσες άλλες, χωρίς να υπάρχουν πολλά χρήματα, εκ των ενόντων, αναπτύσσοντας σταδιακά μια νέα κουλτούρα. Κι ίσως αυτό να είναι (πέρα και πάνω από το σημαντικό χρηματικό ποσό του βραβείου) το μεγαλύτερο κέρδος για την επόμενη μέρα της πόλης. Μένει, πλέον, να φανεί αν «η Δημοκρατία θα αναγεννηθεί στις πόλεις», όπως υποστήριξε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Γ. Καμίνης.
Η Αθήνα έκανε συμμέτοχο με δομημένο τρόπο την πόλη και τους φορείς της
Τι σημαίνει αυτό το βραβείο για την Αθήνα; Για ποιου είδους καινοτομία μιλάμε; Τι πετύχαμε και τι θα αλλάξει μετά το βραβείο; Αυτές ήταν οι ερωτήσεις που απευθύναμε στον Κωνσταντίνο Χαμπίδη, Chief Digital Officer του Δήμου της Αθήνας κι έναν από τους βασικούς συντελεστές της βραβευμένης πλέον προσπάθειας. «Είναι ένα πολύ μεγάλο βραβείο, γιατί δεν έχει ήδη δοθεί σε άλλες 30-40 πόλεις της Ευρώπης κι ήρθε τώρα η σειρά της Αθήνας… Μέχρι στιγμής μονάχα τρεις το έχουν πάρει (ΣΣ. Βαρκελώνη, Άμστερνταμ, Παρίσι) κι είμαστε η τέταρτη! Δείχνει μια κατεύθυνση, την οποία εγώ πάντα την έλεγα… Δεν αλλάζει το βραβείο, αλλάζει η έννοια που όλοι εμείς αντιλαμβανόμαστε ως καινοτομία… Πρέπει, για πολλά πράγματα, να επαναπροσδιορίσουμε την έννοιά της, δεν είναι ιλουστρασιόν και λαμπάκια… είναι μεθοδολογία, αλλά και αποτελέσματα, είναι πρακτικές, αλλά και καινούρια πράγματα. Πολλές φορές εστιάζουμε σε μεγάλες τεχνολογικές λύσεις, γιατί πιστεύουμε ότι αυτό είναι καινοτομία – πολλές φορές, δεν είναι!
Αυτό, στην περίπτωση της Αθήνας μεταφράζεται σε μια πελώρια μεθοδολογία, όπως είδαμε και στην παρουσίαση (ΣΣ. εκ μέρους του δημάρχου), που έχει να κάνει με το πώς διαφορετικά προγράμματα, (όχι όλα τεχνολογικά, αυτά ήταν τα λιγότερα), βελτίωσαν τη ζωή χιλιάδων πολιτών… Και ο όγκος έχει σημασία! Όσο για το αν θα αλλάξει κάτι με το βραβείο, είναι μια μεγάλη συζήτηση, η οποία τώρα θα ξεκινήσει. Η Αθήνα τεχνολογικά -όπως είπε κι ο δήμαρχος- θα συνεχίσει την ίδια τακτική – τα πράγματα έχουν ωριμάσει, έχουν εξελιχθεί πολύ πχ. ετοιμαζόμαστε να αποκτήσουμε έξυπνη στάθμευση το α’ εξάμηνο του 2019, τα σημεία με ελεύθερο Wi-Fi συνεχίζουν να επεκτείνονται στο πλαίσιο του σχετικού ευρωπαϊκού προγράμματος και όχι μόνο, σε λίγο θα επικοινωνήσουμε την εφαρμογή για τα παράπονα και την επικοινωνία των πολιτών και τον Γενάρη θα ανακοινώσουμε τον νέο ψηφιακό οδικό χάρτη…
Υπάρχει σήμερα στην Αθήνα μια μεγάλη κοινότητα developers, υπάρχει το Equifund, υπάρχουν πολλά που κι εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε, πέρα από το βραβείο, για να κάνουμε καλύτερη τη δουλειά μας και καλύτερη τη ζωή των Αθηναίων… Πρέπει, επίσης, να αναρωτηθούμε, ποιο είναι το αντικείμενο της καινοτομίας: ένας ενιαίος χώρος για να φιλοξενήσεις startups; Οικονομικά κίνητρα; Ή μήπως φορολογικά, που εμείς δεν μπορούμε να δώσουμε; Τι είναι αυτό που επιδρά ως καλύτερος και αποτελεσματικότερος καταλύτης; Τι έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο; Το γεγονός ότι η Αθήνα πήρε το βραβείο καινοτομίας για το 2018, σημαίνει ότι αναγνωρίζεται η δική της συνεισφορά, το ότι έκανε συμμέτοχο με δομημένο τρόπο την πόλη και τους φορείς της – στα λόγια ακούγεται απλό, στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να το κάνεις και να πάρεις αποτέλεσμα… Θεωρώ πως αυτή η μεθοδολογία πέτυχε στην Αθήνα κι αυτό αναγνωρίζεται στο βραβείο».