O μετασχηματισμός της ίδιας της χώρας, όπως φανερώνει ο τίτλος «Transforming the Country», με καταλύτη την ψηφιακή τεχνολογία και τις εφαρμογές της στον δημόσιο τομέα, ήταν το αντικείμενο του συνεδρίου Digital Government 2020, το οποίο πραγματοποιήθηκε δικτυακά, στις 17 Ιουλίου, από την BOUSSIAS, υπό την αιγίδα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε μια ιδιαίτερη χρονική συγκυρία. Κάτω από την πίεση των αναγκών λόγω της πανδημίας, είδαμε τα αρχικά σχέδια επί χάρτου να υλοποιούνται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς, τους τελευταίους μήνες και την Ελλάδα να πραγματοποιεί ένα πραγματικό ψηφιακό άλμα προς τον πολυαναμενόμενο εκσυγχρονισμό πολλών λειτουργιών και υπηρεσιών, με στόχο τη βελτίωση των σχέσεων κράτους – πολίτη.

Σ’ αυτό το πλαίσιο και με τις εξελίξεις να τρέχουν, οι τρεις ενότητες του συνεδρίου επικεντρώθηκαν στον σχεδιασμό του ψηφιακού μετασχηματισμού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, στην υλοποίηση των σχεδιασθέντων, αλλά και στη διασφάλιση της αναγκαίας και ικανής συνθήκης, για όλα αυτά: την εγκαθίδρυση κουλτούρας καινοτομίας και ανάπτυξη των αναγκαίων ψηφιακών δεξιοτήτων, τόσο στο υφιστάμενο ανθρώπινο δυναμικό, όσο και στη νέα γενιά που θα τους διαδεχθεί. Δεκατρείς ομιλητές -ανάμεσά τους, οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Christine Simon, και του ΟΟΣΑ, Barbara Ubaldi, όπως και ο υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας & Ψηφιακής Πολιτικής της Κύπρου, Κυριάκος Κόκκινος- συζήτησαν με τον συντονιστή του συνεδρίου, δημοσιογράφο Γιάννη Ριζόπουλο, τις τελευταίες εξελίξεις και τα επόμενα βήματα, όσο τουλάχιστον επιτρέπουν οι συνέπειες της πανδημίας.

Ειδικά για τους εκπροσώπους του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (στο συνέδριο συμμετείχαν και οι τρεις Γεν. Γραμματείς, κ. Αναγνωστόπουλος, Χριστόπουλος και Τζωρτζακάκης, ο Διευθυντής του Γραφείου του υφυπουργού κ. Ζαριφόπουλου, Θανάσης Ράπτης, αναφορικά με την Ψηφιακή Ακαδημία, καθώς και οι επικεφαλής των δυο «εκτελεστικών βραχιόνων» του υπουργείου, Σταύρος Ασθενίδης, Διευθ. Σύμβουλος ΚτΠ ΑΕ, και Στέφανος Κόλλιας, πρόεδρος ΕΔΥΤΕ, με τον καθένα να συμπληρώνει ό,τι του αναλογούσε στην εικόνα της «Ψηφιακής Ελλάδας») ο σχολιασμός είχε επίσης χαρακτήρα άτυπου απολογισμού πεπραγμένων στον συγκεκριμένο τομέα, για τον πρώτο χρόνο της παρούσας κυβέρνησης, ο οποίος είχε ολοκληρωθεί μόλις 10 ημέρες νωρίτερα.

Από τη θεωρία στην πράξη
Αρκετός χρόνος αφιερώθηκε στις ενέργειες και δράσεις για την απλούστευση των σχετικών με «γεγονότα ζωής» διαδικασιών, με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι καθημερινά, καθ’ οδόν προς το «Ψηφιακό Κράτος» (αυτός ήταν ο χαρακτηριστικός τίτλος της εισήγησης του κ. Χριστόπουλου) και στον Κώδικα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (για τον οποίο η σχετική δημόσια διαβούλευση έληγε την ημέρα του συνεδρίου) που επιβάλλει -επιτέλους- ηλεκτρονικά πρωτόκολλα, σφραγίδες και υπογραφές, κλείνει το φαξ στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», καθιερώνει ενιαίο Προσωπικό Αριθμό για κάθε φυσικό πρόσωπο, ενώ προβλέπει τη σύσταση Υψηλής αλλά και Συντονιστικής Επιτροπής Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με σημαντικές αρμοδιότητες.
Στις ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις (ή επιβεβαιώσεις) της ημέρας, η ανάθεση στην ΓΓΠΣΔΔ της αποκλειστικής αρμοδιότητας για τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των μητρώων του δημόσιου τομέα και την αποτελεσματικότερη / ασφαλέστερη λειτουργία του δημόσιου υπολογιστικού νέφους G-Cloud, η προώθηση των ανοικτών δεδομένων και των εφαρμογών τους, η δημιουργία μητρώου των δικτυακών τόπων της δημόσιας διοίκησης, αλλά και η επιτάχυνση εκ μέρους της ΓΓ Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων των απαραίτητων διαδικασιών αφενός για τη διάθεση στις ενδιαφερόμενες τηλεπικοινωνιακές του αναγκαίου για ανάπτυξη δικτύων 5G φάσματος (στις 20/12, ο σχετικός διαγωνισμός), αφετέρου για τη σύσταση, σε δεύτερη φάση, της εταιρίας 5G Ventures, η οποία θα χρηματοδοτήσει μέσω του πρωτότυπου «Ταμείου Φαιστός» την έρευνα και ανάπτυξη σχετικών προϊόντων και υπηρεσιών, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.

Σε αναζήτηση στελεχών
Τη «μεγάλη εικόνα» των διεθνών εξελίξεων έδωσαν από την πλευρά τους, οι δυο keynote speakers του συνεδρίου. Η κ. Simon, Policy Officer DG Connect, παρουσίασε τους τρεις πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Στρατηγικής, τη στρατηγική για τη διακίνηση των δεδομένων και την Τεχνητή Νοημοσύνη, το πρόγραμμα Digital Europe (με επενδύσεις 9,2 δις € ως το 2027) και τη φιλόδοξη συστράτευση (Jobs Coalition) για τις ψηφιακές δεξιότητες, κλείνοντας με το πρόσφατο σχέδιο στήριξης και ανάκαμψης από τις συνέπειες τις πανδημίας. Η κ. Ubaldi, Head Digital Government & Data στον ΟΟΣΑ, τόνισε από την πλευρά της τη σημασία της ψηφιακής διακυβέρνησης με ταυτόχρονη αξιοποίηση δεδομένων, Τεχνητής Νοημοσύνης, Blockchain και Predictive Analytics, θυμίζοντας τις από το 2014 συστάσεις του οργανισμού προς αυτή την κατεύθυνση και υπογραμμίζοντας τον καίριο ρόλο των ψηφιακών δεξιοτήτων. Χαρακτήρισε ως μόνιμη πρόκληση τον βασισμένο στη διαλειτουργικότητα συντονισμό του δημόσιου τομέα, ανέδειξε την αξία της χρήσης δεδομένων σε κλίμα εμπιστοσύνης, επεσήμανε την ανάγκη σωστής σχεδίασης των υπηρεσιών κι έκλεισε με τις προκλήσεις και τις (πολλές) ευκαιρίες που έφερε ο COVID-19.

Το «Ψηφιακό Άλμα» της Κύπρου -που θεωρεί την έρευνα, την καινοτομία και τις ΤΠΕ καταλύτη για μια δυναμική και ανταγωνιστική ψηφιακή οικονομία- παρουσίασε ο αρμόδιος υφυπουργός, Κυριάκος Κόκκινος, εστιάζοντας στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, την κυβερνοασφάλεια και τους «επιταχυντές» (ΑΙ, ΙοΤ, Blockchain, κλπ.). Στόχοι τους, ο ριζικός εκσυγχρονισμός του κράτους, η επανεκκίνηση της οικονομίας, η διεύρυνση του αναπτυξιακού μοντέλου και η διευκόλυνση συναλλαγών και επιχειρείν, με τον πολίτη στο επίκεντρο. Ως παραδείγματα έφερε την ηλεκτρονική ταυτότητα (eID), την ηλεκτρονική δικαιοσύνη και τις μικρο-υπηρεσίες, ενώ περιέγραψε πλήθος έργων (όπως το φιλόδοξο «Digital Services Factory»), με στόχο «την εδραίωση κουλτούρας καινοτομίας σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής και της κοινωνίας».

Τον ρόλο των «έξυπνων» πόλεων στο νέο περιβάλλον παρουσίασε ο δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου, εστιάζοντας στις ευκαιρίες ανάπτυξης των ΟΤΑ στο πλαίσιο του νέου προγράμματος Smart Antonis Tritsis, που διαθέτει 130 Μ€ για ψηφιακές λύσεις σε πολιτική προστασία και ασφάλεια, κινητικότητα, κυκλοφοριακό και ηλεκτρικά οχήματα. Την πρωτοβουλία Rebrain Δυτ. Ελλάδος, άλλωστε, δράση της εκεί Περιφέρειας για ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, παρουσίασε στην καταληκτική ενότητα ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών, Παντελής Νικολαΐδης.

Από πλευράς αγοράς, τέλος, η πρόεδρος του ΣΕΠΕ, Γιώτα Παπαρίδου, χαρακτήρισε τον ψηφιακό μετασχηματισμό κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης και επείγουσα εθνική προτεραιότητα, επισημαίνοντας τον καίριο ρόλο που παίζει ο κλάδος τεχνολογίας. Ο Sales Director της ΙΒΜ Ελλάδας & Κύπρου, Νίκος Μανιάτης, ζήτησε την ψηφιακή επανεφεύρεση της δημόσιας διοίκησης, με ενσωμάτωση της νέας κουλτούρας, ο γεν. διευθυντής της 01 Solutions, Χαράλαμπος Σάμιος, παρουσίασε τις ολοκληρωμένες προτάσεις και λύσεις της εταιρίας του (ανάμεσά τους και το «Εργάνη») και ο διευθυντής Marketing & Πωλήσεων της Dataverse, Γιώργος Σιφονιός, επέδειξε τη δική τους πύλη εξυπηρέτησης πολιτών & επιχειρήσεων για δημόσιους οργανισμούς, DocuTracks.

Christine Simon
Policy Officer, DG Connect – Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Barbara-Chiara Ubaldi
Senior Analyst, Digital Government Lead – OSCE (ΟΟΣΑ)

Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, Γ.Γ. Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης
• Σταύρος Ασθενίδης, Διευθύνων. Σύμβουλος, ΚτΠ ΑΕ
• Κυριάκος Κόκκινος, Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας & Ψηφιακής Πολιτικής – Κυπριακή Δημοκρατία
• Καθ. Στέφανος Κόλλιας, Πρόεδρος, ΕΔΥΤΕ
• Νίκος Μανιάτης, Διευθυντής Πωλήσεων, ΙΒΜ Ελλάδα & Κύπρος
• Παντελής Νικολαΐδης – Γεν. Γραμματεία Εσωτερικών & Οργάνωσης, υπουργείο Εσωτερικών – Συντονιστής πρωτοβουλίας Rebrain Δυτ. Ελλάδας
• Γιώτα Παπαρίδου, Πρόεδρος ΣΕΠΕ
• Δημήτρης Παπαστεργίου – Δήμαρχος Τρικκαίων, Πρόεδρος ΚΕΔΕ
• Θανάσης Ράπτης, Διευθυντής Γραφείου Υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Ζαριφόπουλου – Στέλεχος Ψηφιακής Ακαδημίας Πολιτών
• Χαράλαμπος Σάμιος, Γενικός Διευθυντής, 01 Solutions Hellas
• Γιώργος Σιφονιός, Marketing and Sales Manager, Dataverse
• Αντώνης Τζωρτζακάκης, Γ.Γ. Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
• Λεωνίδας Χριστόπουλος, Γ.Γ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Απλούστευσης Διαδικασιών