Τελικά το cloud είναι ένα παιχνίδι για δυνατούς λύτες και καλούς παίχτες. Αστοχίες και αβλεψίες έχουν κόστος, και συνήθως είναι ορατές και αισθητές στην πάροδο του χρόνου και της προσαρμογής σε νέες καταστάσεις και απαιτήσεις. Το σίγουρο είναι ότι όποια επιλογή θέλει εμπειρία, γνώση και μελέτη.

Κλείνοντας αυτόν τον κύκλο άρθρων για το How to Cloud and the Exit Strategy Game, το σημαντικότερο είναι να έχουμε μια λίστα ερωτήσεων και σκέψεων που θα καθοδηγήσει τους πιθανούς οδοιπόρους του Cloud, να προβληματιστούν και να αναζητήσουν τις σωστές λύσεις και που θα διασφαλίσει ότι δεν ξέχασαν να προβληματιστούν σε σημαντικές και καίριες παραμέτρους.
Ποιες παράμετροι πρέπει να συζητηθούν και να στοιχειοθετήθουν για να φτιάξουμε μια Cloud στρατηγική; Οι παράμετροι είναι Business, δηλαδή να κατανοηθούν οι επιχειρηματικοί στόχοι της εταιρείας, είναι οι τεχνικές ανάγκες και οι ελλείψεις των διαθέσιμων πόρων που σίγουροι είναι μειωμένοι σε όλους και όχι τόσο διαθέσιμοι όσο θα θέλαμε.

Παραθέτω λοιπόν μια σειρά από παραμέτρους που πιστεύω ότι πρέπει να ληφθούν και να αναλυθούν για να κάνουμε ένα πιο ασφαλές επόμενο βήμα. Σημειώνω επίσης ότι αυτές οι παράμετροι, μπορεί να έχουν μεγάλη έκταση ανάλυσης και βάθους αλλά κάθε φορά το μέγεθος του εγχειρήματος ορίζει τις διαστάσεις αυτές.
Εταιρικοί στόχοι: Κατανόηση των εταιρικών επιχειρησιακών στόχων, και να καθοριστεί επακριβώς πώς η μετάβαση στο Cloud μπορεί να βοηθήσει την επίτευξη αυτών. Όταν γνωρίζεις την εταιρική στοχοθέτηση, είναι εύκολο να προσδιορίσεις το ποια και τι cloud services πρέπει να χρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν.
Κόστος: Να ορίσουμε το τι προϋπολογισμούς έχουμε διαθέσιμους για Cloud υπηρεσίες. Στο κόστος θα πρέπει να συμπεριλάβουμε το Subscription, το κόστος μετάβασης και το κόστος συντήρησης. Η αξιολόγηση του κόστους και μια ανάλυση Cost- Benefit θα μας βοηθήσει να επιλέξουμε την καλύτερη πρόταση cloud που ταιριάζει στα δικά μας χαρακτηριστικά και ανάγκες.
Ασφάλεια: Να προσδιορίσουμε το επίπεδο ασφάλειας που θέλουμε τόσο για τα δεδομένα μας όσο και για τις εφαρμογές μας. Θα πρέπει να αξιολογήσουμε τα διάφορα επίπεδα ασφαλείας που προτείνονται από τους παρόχους, τα Compliance standards καθώς και τις features επίσης παρέχουν.
Χαρακτηριστικά φόρτου (workload characteristics): Να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά που πρέπει να εξυπηρετηθούν από τα συστήματα, περιλαμβάνοντας και την φύση των εφαρμογών, data types & data volume κλπ. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά θα μας καθοδηγήσουν στην βέλτιστη πρόταση και βέλτιστη επιλογή.
Υλοποίηση και Integration: Να προσδιορίσουμε το πώς θα εντάξουμε και πώς θα συνδέσουμε τα νέα cloud συστήματά μας, με τα υπάρχοντα συστήματα που ήδη λειτουργούν. Υπενθυμίζω ότι δεν πάμε τα πάντα επάνω στο cloud σε μια ημέρα, αλλά αυτό έχει ένα ευρύτερο μακροπρόθεσμο βηματισμό που θέλει πολύ χρόνο και τεράστιο σχεδιασμό. Ένας καλός σχεδιασμός μετάβασης, θα βοηθήσει να αποφύγουμε προβλήματα συνύπαρξης συστημάτων με κοινή λειτουργία.
Scalability & Flexibility: Να προσδιορίσουμε το πόσο θα μεγαλώσει ο οργανισμός μας ή επιχείρησή μας στην πορεία του χρόνου. Να κάνουμε πλάνα επέκτασης των υποδομών cloud, έτσι ώστε να υποστηρίξουμε σωστά τις επερχόμενες ανάγκες όπως αυτές αναπτύσσονται. Δηλαδή να είμαστε έτοιμοι και προνοητικοί για να κάνουμε άμεσα και σωστά προσαρμογή σε ότι απαιτείται, από όγκο αιτημάτων / χρηστών κλπ…..
Γεωγραφική τοποθεσία: Να είμαστε σίγουροι ότι είναι αποδεκτό να τρέχουν τα συστήματα μας στο cloud στις γεωγραφικές τοποθεσίες που τρέχουν, έτσι ώστε να πληρούν τα απαραίτητα compliance standards και τα κανονιστικά πλαίσια.
Απόδοση και διαθεσιμότητα: Να ξέρουμε και να μπορούμε να στοιχειοθετήσουμε τις ανάγκες απόδοσης και ελαστικότητας των συστημάτων, ώστε να υπάρχει πλήρης αξιοποίηση, καθώς επίσης να ξέρουμε τι διαθεσιμότητα αναζητούμε και θέλουμε, επιλέγοντας το σωστό SLA.

Τhe Exit Plan check list
H λίστα δεν πρέπει να μείνει στο προς πρέπει να επιλέξουμε για να προχωρήσουμε στο cloud, αλλά κυρίως, αυτό που έχουμε εκτενέστατα συζητήσει και αναλύσει σε αυτή την σειρά άρθρων, το τι θα πρέπει να εξετάσουμε για να φύγουμε από το Cloud και να σταματήσουμε τις υπηρεσίες που λαμβάναμε.
• Backup plan και Exit Agreement: Θα πρέπει να έχουμε πλήρως στοιχειοθετήσει ένα Ολικό Πλάνο Εξόδου και να έχουμε και μια συμφωνία αποχώρησης στο SLA μας με τον πάροχο. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Πρέπει να προσδιορίσουμε ποιος κάνει τί και ποιος έχει την ευθύνη ενεργειών, το ποιος έχει την ιδιοκτησία των δεδομένων, και το τι κόστη θα υπάρξουν σε μια διαδικασία αποχώρησης
• Στρατηγική μεταφοράς δεδομένων: Να έχουμε μια σαφή στρατηγική μεταφοράς δεδομένων. Να έχουμε προσδιορίσει το ποια δεδομένα είναι ιδιοκτησία μας και ποια δεδομένα είναι ιδιοκτησίας του Cloud παρόχου. Σχεδιάστε εκ των προτέρων την μεταφορά των δεδομένων σε ένα άλλο τρίτο πάροχο ή σε μια άλλη εναλλακτική υποδομή. Επίσης πρέπει να είμαστε σίγουροι, ότι πάροχος μπορείς να μας παρέχει υπηρεσίες μεταφοράς δεδομένων σε προσδιορισμένο χρονικό παράθυρο και να ξέρουμε το κόστος αυτής της ενέργειας.
Εγγυητικές επιστολές: Αξιολογήστε το αν ο Cloud πάροχος, θα απαιτήσει χρηματικές εγγυήσεις για την ασφάλεια του. Πολλές εγγυήσεις μπορεί να δια κρατηθούν μέχρι την πλήρη ολοκλήρωση του συμβολαίου και την αποδέσμευση των υποχρεώσεων. Εάν οι εγγυήσεις αυτές είναι μέρος του SLA, να μην ξεχάσετε να τις πάρετε πίσω!
Εγκλωβισμός στον πάροχο: Αξιολογείστε εάν υπάρχει εγκλωβισμός σε ένα πάροχο, χωρίς δυνατότητα αυτόματης μεταφοράς δεδομένων, διαδικασιών και παραμετροποιήσεων, από πάροχο σε έναν άλλο. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, τότε θα πρέπει να αξιολογήσετε σενάρια ταυτόχρονα πολλαπλών παρόχων.
Νομοθετικά πλαίσια λειτουργίας και Compliance: Να είστε βέβαιοι ότι όλες οι εφαρμογές σας θα συνεχίσουν να πληρούν τα νομοθετικά πλαίσια και δεσμεύσεις compliance, όπως data privacy, data sovereignty και data protection αφού υπάρχει περίπτωση διαφορετικές νομοθεσίες να ισχύουν σε διαφορετικά κράτη και τοποθεσίες.
Ανθρώπινο δυναμικό και Διαδικασίες: Ετοιμάστε και εκπαιδεύστε προσωπικό που θα απαιτηθεί για κάθε ενέργεια στο cloud. Ετοιμάστε εκ των προτέρων όλες τις διαδικασίες που θα απαιτηθούν για κάθε ενέργεια που θα απαιτηθεί.
Προσομοιώσεις εξόδου: Σχεδιάστε προσομοιωτικές ασκήσεις και εκτελέστε τις. Πρέπει να είστε απόλυτα σίγουροι ότι όλα τα πλάνα σας για έξοδο, θα τρέξουν όπως έχουν σχεδιαστεί όταν αυτό απαιτηθεί χωρίς εκπτώσεις και δικαιολογίες. Πρέπει να μπορείτε αυτά τα σενάρια να τα υλοποιήσετε ανά πάσα στιγμή, χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία. Να είναι μέρος της κοινής λογικής σας

The Multi Cloud list
Τέλος για να μην αδικήσουμε και την επιλογή του Multi Cloud καλό είναι να έχουμε τις ακόλουθες ερωτήσεις και τις αντίστοιχες απαντήσεις, έτσι όχι μόνο η επιλογή να είναι σωστή, αλλά και για να μην ταλαιπωρηθούμε σε μια αποχώρηση….
Η επιλογή ενός multi cloud σεναρίου, μπορεί να έχει πολλά καλά, ΄σίγουρα όμως θα ανεβάσει κατά πολύ το συνολικό κόστος της όποιας λύσης. Επίσης, το ότι έχω multi cloud επιθυμία και επιλογή, δεν σημαίνει ότι όλα παίζουν χωρίς προβλήματα.

Διασφαλίστε λοιπόν….
• Την συμβατότητα, των εφαρμογών μεταξύ των παρόχων και της λειτουργίας αυτών
• Την διακίνηση των δεδομένων και τι κανόνες θα ισχύουν. Δηλαδή ποια θα είναι η όδευση τους, η ασφάλειά τους, και το πως θα το παρακολουθούμε όλο αυτό το σενάριο
• Governance. Δηλαδή το πως ορίσουμε τους ρόλους και τις αρμοδιότητες ανάμεσα στις διαφορετικές πλατφόρμες
• Διαχείριση κόστους. Ότι κόστος θα προκύψει από κάθε cloud πάροχο, για κάθε παρεχόμενη υπηρεσία η redundancy.
• H διαχείριση διαφορετικών πλατφορμών έχει αρκετά μεγάλη και υψηλή πολυπλοκότητα. Υποχρεωτικά πρέπει να έχουμε διαθέσιμα ότι resources απαιτούνται και φυσικά σε ότι expertise πρέπει να το έχουμε.

Συνεπώς όταν έρθει η ανάγκη εφαρμογής ενός Exit Strategy, καλό θα είναι να έχουμε τις απαραίτητες απαντήσεις στα παρακάτω θέματα
• Να έχετε επικαιροποιημένες συμφωνίες και συμβόλαια
• Διασφαλίστε ότι τα δεδομένα θα μετακινηθούν ασφαλές σε άλλες πλατφόρμες ή on prem
• Να έχετε αποφασίσει την διαχείριση των δικαιωμάτων των χρηστών πως θα ισχύσουν σε διαφορετικές πλατφόρμες
• Να έχετε έτοιμα τα σχέδια ενημέρωσης των χρηστών
• Να έχετε πάντα επικαιροποιημένα όλα τα configurations και κυρίως να είναι προσβάσιμα ανά πάσα στιγμή.

Να είστε σίγουροι ότι μεταξύ των παρόχων δεν υπάρχει χαμηλότερη απόδοση των συστημάτων στην κοινή λειτουργία και επικοινωνία αυτών. Νομίζω λοιπόν ότι πλέον έχουμε στα χέρια μας μια λίστα με ότι πρέπει να έχουμε μελετήσει και να έχουμε κατασταλάξει… Αναλόγως του εγχειρήματος, η λίστα αυτή μπορεί να μεγαλώσει κατά πολύ, σίγουρα όμως δεν ισχύει το αντίθετο. Μάλλον είναι η μικρότερη δυνατή λίστα που πρέπει να έχουμε εξετάσει και να έχουμε καταλήξει.

Happy Cloud λοιπόν. Θέλει προσοχή και σύνεση το Cloud. Τέλος το Cloud ήρθε για να μείνει. Απλά θέλει μελέτη και κατανόηση από όλους.