Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης μιλά αποκλειστικά στο netweek για τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των «μικρών τοπικών κυβερνήσεων», τις επόμενες δράσεις, αλλά και για το χρονοδιάγραμμα στο «φλέγον» θέμα του Κτηματολογίου.
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης μιλά αποκλειστικά στο netweek για τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των «μικρών τοπικών κυβερνήσεων», τις επόμενες δράσεις, αλλά και για το χρονοδιάγραμμα στο «φλέγον» θέμα του Κτηματολογίου.
Έξυπνος» δήμος δεν είναι μια καλοσχεδιασμένη ιστοσελίδα, ούτε μια σειρά από δράσεις χωρίς αντίκρισμα, με περιορισμένο εύρος χρήσης και χρόνο ζωής. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο – είναι ο δήμος που βάζει τον δημότη και τον κάτοικο στο επίκεντρο της λειτουργίας του, ο δήμος που αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες για να μπορέσει να παρέχει καλύτερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες». Μ’ αυτά τα λόγια ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Θοδωρής Λιβάνιος, είχε δώσει στη διάρκεια του προβεβλημένου ετήσιου Digital Economy Forum του ΣΕΠΕ, τον περασμένο Δεκέμβριο, το «στίγμα» του πολυ-αναμενόμενου ψηφιακού μετασχηματισμού των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος θεωρείται μια από τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, με ιδιαίτερη σημασία για το ψηφιακό μέλλον της χώρας, ιδιαίτερα μετά τις σαρωτικές αλλαγές στην καθημερινότητά μας που «πυροδότησε» η πανδημία.
Βεβαίως, ο 45χρονος απόφοιτος του τμήματος Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ, με μεταπτυχιακό τίτλο στη Διαχείριση & Τεχνολογία Ποιότητας και μακρά θητεία τόσο στην αγορά, όσο και στον κρατικό μηχανισμό (η αμέσως προηγούμενη θέση του ήταν υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για ΟΤΑ και εκλογές), είχε «ανοίξει τα χαρτιά του» ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μιλώντας, τότε, από το περίπτερο του υπουργείου στη ΔΕΘ, είχε τονίσει πως «οι smart cities είναι το στοίχημα και το μέλλον της αυτοδιοίκησης», εγκαινιάζοντας τον ουσιαστικό διάλογο με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, για πάταξη της γραφειοκρατίας και αναβάθμιση μέσω της τεχνολογίας των υπηρεσιών προς τους πολίτες, ο οποίος οδήγησε στην αναγγελία -λίγες εβδομάδες αργότερα, πάλι από τη Θεσσαλονίκη, μαζί με τον υπουργό Κυρ. Πιερρακάκη- της χρηματοδότησης των ΟΤΑ με 320 Μ€. Τελικός σκοπός ο εκσυγχρονισμός των «μικρών τοπικών κυβερνήσεων», που θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την προστασία του περιβάλλοντος.
Για αυτά κι ακόμα περισσότερα, καθώς στις αρμοδιότητες του κ. Λιβάνιου περιλαμβάνονται η εποπτεία σχεδόν του συνόλου των ενσύρματων και ασύρματων τηλεπικοινωνιών και η ανάπτυξη των σχετικών δικτύων, το Κτηματολόγιο (που, επίσης, συνδέεται στενά με τους ΟΤΑ), αλλά και το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, θεωρήσαμε ότι μια συζήτηση (έστω και εικονική, λόγω των ειδικών συνθηκών) μαζί του, μπορεί να φωτίσει τόσο το παρόν, όσο και το μέλλον σε πολλούς τομείς.
netweek: Είναι γνωστή η αγάπη σας για την τοπική αυτοδιοίκηση. Πού βρίσκονται σήμερα οι ΟΤΑ, όσον αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους (κατά μέσο όρο, φυσικά) και κυρίως την ποιότητα ζωής που προσφέρουν στους πολίτες τους;
Θοδωρής Λιβάνιος: Δεν μπορούμε να συζητάμε για ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, χωρίς αυτός να περιλαμβάνει την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα σε κάποιους δήμους και περιφέρειες, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Κάθε Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλει να παρέχει τις πληρέστερες δυνατές ψηφιακές υπηρεσίες στον κάτοικο και τον δημότη. Ωστόσο, είναι αυτονόητο πως, ούτε όλοι οι δήμοι βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο, ούτε οι ανάγκες τους είναι ίδιες. Ένας αστικός δήμος έχει εντελώς διαφορετικές ανάγκες από έναν νησιωτικό ή έναν ορεινό δήμο. Το βέβαιο είναι, όμως, ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΟΤΑ θα βελτιώσει σημαντικά την εξυπηρέτηση του πολίτη, αλλά και θα μειώσει το λειτουργικό τους κόστος, αφού οι υπάλληλοι θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν σε άλλες, πιο χρήσιμες και αποδοτικές –και για τους ίδιους- θέσεις εντός του δήμου. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει αποδείξει ο δήμος Τρικκαίων και ο δήμαρχός του, Δημήτρης Παπαστεργίου, υπάρχουν πολλά, ουσιαστικά, ρεαλιστικά και υλοποιήσιμα βήματα που μπορούν και πρέπει να γίνουν, για τον εκσυγχρονισμό των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στη Θεσσαλονίκη, πριν από μερικούς μήνες, εξαγγείλατε μαζί με τον κ. Πιερρακάκη κονδύλι 320 Μ€ για τον εκσυγχρονισμό των «μικρών τοπικών κυβερνήσεων» – πείτε μας περισσότερα για τον προγραμματισμό και την πορεία αυτής της ουσιαστικής επένδυσης. Ο «οδικός χάρτης» για τους digital ΟΤΑ σε ποιο στάδιο βρίσκεται;
Το πρόγραμμα που εξαγγέλθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των δήμων. Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, διασφαλίζουμε σε κάθε δήμο ένα συγκεκριμένο ποσό -ανάλογα με τον πληθυσμό του- ώστε να το διαθέσει επιλέγοντας δράσεις από μια “δεξαμενή” περίπου 30 προτάσεων. Η διαδικασία για τους 17 μεγαλύτερους πληθυσμιακά δήμους που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης ξεκίνησε ήδη. Παράλληλα, οι υπόλοιποι 315 δήμοι γνωρίζουν το ακριβές ποσό της χρηματοδότησης που δικαιούνται αλλά και τις προτεινόμενες δράσεις, ώστε να ξεκινήσουν την προετοιμασία τους για την υποβολή των Τεχνικών Δελτίων τον προσεχή Απρίλιο, όταν θα εκδοθεί η σχετική πρόσκληση. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τη δυνατότητα επιλογής έργων με άμεσο, ορατό και μετρήσιμο αποτέλεσμα: από τις έξυπνες διαβάσεις για ΑΜΕΑ, τη διαχείριση του συγκοινωνιακού φόρτου και τη δημιουργία τοπικών επιχειρηματικών οδηγών έως τα συστήματα ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων και τη μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος σε δημοτικά κτίρια και σχολεία.
Αιχμή του δόρατος αυτής της εμβληματικής δράσης είναι το 16+1, σωστά; Υπάρχουν, όμως, αντιδράσεις από ΟΤΑ που έμειναν «εκτός νυμφώνος». Πώς τις σχολιάζετε;
Κανένας δήμος δεν έχει μείνει «εκτός νυμφώνος». Όλοι οι δήμοι της χώρας χρηματοδοτούνται με σημαντικά ποσά και με βάση το πληθυσμιακό κριτήριο. Είναι στο χέρι τους να τα αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να πετύχουν το βέλτιστο αποτέλεσμα για τους κατοίκους τους.
Ποια είναι τα «στοιχήματα» που θεωρείτε κρίσιμα για τον χώρο σας, φέτος; Ποια θα ξεχωρίζατε από πλευράς προτεραιότητας;
Τα στοιχήματα, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, είναι πολλά και κρίσιμα. Το πρώτο και ουσιαστικό είναι η έγκαιρη δρομολόγηση όλων των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν ανατεθεί στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ήδη οι πρώτοι διαγωνισμοί έχουν προκηρυχθεί και συνεχίζουμε με εντατικούς ρυθμούς. Από εκεί και πέρα, η συνέχιση της δημιουργίας νέων ψηφιακών υπηρεσιών προς τον πολίτη και η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, παράλληλα με την πλήρη ψηφιοποίηση του κτηματολογίου, είναι στις πρώτες προτεραιότητες.
Στον χώρο των τηλεπικοινωνιών εξακολουθούμε να υστερούμε (όπως δείχνει και το -βασισμένο σε παλιότερα στοιχεία, είναι αλήθεια- DESI). Για το 5G, τα «μαντάτα» είναι εξαιρετικά – στα υπόλοιπα τι γίνεται; πώς προχωρεί η «αποχαλκοποίηση»;
Ενώ στον τομέα των κινητών επικοινωνιών και ειδικότερα της επέκτασης του δικτύου 5ης γενιάς είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο, υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν στο τομέα των σταθερών συνδέσεων. Κατ’ αρχήν, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ιδιώτες πάροχοι ανακοινώνουν πολύ σημαντικές επενδύσεις για τη δημιουργία δικτύων οπτικών ινών. Την ίδια στιγμή, ως στρατηγική επιλογή, επιλέγουμε και τη χρηματοδότηση δημιουργίας δικτύων οπτικών ινών σε περιοχές όπου, με βάση εμπορικά κριτήρια, η επένδυση δεν είναι βιώσιμη. Το έργο Ultra Fast Broadband έχει ήδη δημοπρατηθεί κι είναι θέμα λίγων εβδομάδων η υπογραφή των σχετικών συμβάσεων. Παράλληλα, χρηματοδοτούμε επιπλέον σημαντικά έργα υποδομής, όπως η διασύνδεση νησιών με υποθαλάσσια καλώδια και η χρηματοδότηση πολυκατοικιών, προκειμένου να δημιουργηθεί η υποδομή για την υποδοχή δικτύων υψηλών ταχυτήτων.
Γενικά στον χώρο των ΤΠΕ βλέπουμε από πέρυσι σημαντικές αφίξεις και ανακατατάξεις, που θα «ανακατέψουν την τράπουλα» στην αγορά. Πώς το σχολιάζετε; Ποιόν άλλον περιμένουμε;
Η αγορά της Πληροφορικής στη χώρα μας έχει μπροστά της μια μεγάλη πρόκληση προκειμένου να υλοποιηθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας. Είναι θετικό που ενισχύονται τόσο ο ανταγωνισμός, όσο και οι συμπράξεις μεταξύ των εταιριών Πληροφορικής. Εμάς, στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μας ενδιαφέρει να έρθει το καλύτερο αποτέλεσμα για το έργο που αναλαμβάνουν, με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Για τον χώρο του διαστήματος, που είναι επίσης στην ευθύνη σας, δεν πολυμιλάμε. Όμως, οι προοπτικές είναι σημαντικές, ακόμα και για εφαρμογές που έχουν σχέση με τις τηλεπικοινωνίες. Υπάρχει κάτι νεότερο προς αυτή την κατεύθυνση;
Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία του Επιτρόπου Μπρετόν για το Διάστημα. Ήδη, από τον Οκτώβριο, έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση για το πρόγραμμα των μικροδορυφόρων, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 200 Μ€, ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει έναν σημαντικό βραχίονα στη βελτίωση των τηλεπικοινωνίων. Το έργο, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, θα δημοπρατηθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσό θα επιστρέψει σε εγχώριες εξειδικευμένες εταιρείες Πληροφορικής, οι οποίες ήδη έχουν εξαιρετικά ανταγωνιστική τεχνογνωσία και σ’ αυτό το χώρο.
Να κλείσουμε με το Κτηματολόγιο; Τεράστιο, δύσκολο, αλλά και απαραίτητο έργο – πυλώνας για την ψηφιοποίηση του κράτους. Χρήματα υπάρχουν, αλλά φαίνεται πως τα προβλήματα και η αργοπορία οφείλονται περισσότερο στον ανθρώπινο παράγοντα, παρά στην τεχνολογία. Να ελπίζουμε ότι σε μια τριετία όλα αυτά θα αποτελούν παρελθόν;
Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο πρέπει να ολοκληρωθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κτηματολογίου. Ήδη ανοίγονται οι προσφορές για τον μεγάλο διαγωνισμό ψηφιοποίησης του συνόλου του αρχείου των υποθηκοφυλακείων της χώρας. Περίπου 600.000.000 σελίδες πρόκειται να ψηφιοποιηθούν και να είναι διαθέσιμες. Εντός του έτους, το σύνολο των υποθηκοφυλακείων της χώρας θα έχει ενταχθεί στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, ενώ εντός των προσεχών εβδομάδων αναμένεται η έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας νέων ψηφιακών υπηρεσιών. Ταυτόχρονα, ολοκληρώνεται σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία και την ΑΑΔΕ η ψηφιακή μεταβίβαση ακινήτου, ώστε για την μεγάλη πλειονότητα των μεταβιβάσεων να γίνεται ψηφιακά. Στόχος είναι σε τρία χρόνια από σήμερα το σύνολο των προσφερόμενων υπηρεσιών του κτηματολογίου να γίνεται ηλεκτρονικά.