Οπου και να...κοιτάξεις, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα βρεις τουλάχιστον ένα ασύρματο τοπικό δίκτυο. Με την αυτοκρατορία του Wi-Fi να επεκτείνεται από τη γη στους αιθέρες και πίσω στις ίδιες τις συσκευές, πού θα πρέπει να έχει το νου του ο επιχειρησιακός χρήστης; Γάλλος δημοσιογράφος-ταξιδευτής εξερευνά τις απάτητες ζούγκλες των συνόρων του Μεξικό με τη Γουατεμάλα, σε αναζήτηση του αρχηγού τοπικής φυλής των Μάγιας που ζει απομονωμένη από τον σύγχρονο πολιτισμό.

Αφού συναντήσει τα παιδιά που παίζουν ξυπόλυτα με το χώμα, αφού βρει τις γυναίκες που ψήνουν τορτίγιας από καλαμπόκι στην πέτρα, αφού παρακολουθήσει τον μάγο της φυλής να ψέλνει πάνω από κόκαλα και θυμιάματα, καταφέρνει να εντοπίσει και τον αρχηγό. Εκείνος, ενδεδυμένος το παραδοσιακό λευκό φόρεμα των Μάγιας, στέκει πίσω από το laptop του και σερφάρει στο Internet. «Μα πώς;!,» τον ρωτάει τόσο έκπληκτος, όσο και απογοητευμένος ο γάλλος δημοσιογράφος. «Με γουίφι!» του απαντάει χαμογελώντας ο αρχηγός της φυλής των Μάγιας…

Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η σκηνή, που θα μας ταίριαζε καλύτερα σαν σενάριο διαφήμισης, περιγράφει μια σύγχρονη πραγματικότητα: Το Wi-Fi -ή «γουίφι», στη γλώσσα των Μάγιας- είναι πλέον παντού.

Η ασύρματη αυτοκρατορία
Το κάστρο Κilkenny, ένα ιρλανδέζικο οχυρό του 12ου αιώνα, αποτελεί ένα από τα πολλά ιστορικά μνημεία ευρωπαϊκών πόλεων τα οποία λειτουργούν ταυτόχρονα σαν τουριστικά αξιοθέατα αλλά και έδρα δημοτικών διοικητικών υπηρεσιών. Κι ενώ από το προσωπικό του κάστρου απαιτείται να παρέχει εκσυγχρονισμένες υπηρεσίες, η πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω dial-up και η απαγόρευση εγκατάστασης ενσύρματου δικτύου θέτουν σαφείς περιορισμούς. Ο αρμόδιος του κάστρου για θέματα Πληροφορικής, Paul Smith, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η έλλειψη δικτύου σήμαινε ότι, όποιος ήθελε να προωθήσει οποιοδήποτε πληροφορία σε συνάδελφό του, έπρεπε να διασχίσει τον περίβολο του κάστρου με το σχετικό έγγραφο ανά χείρας. Οι τουρίστες δεν χάζευαν μόνο το ίδιο το κάστρο αλλά και μία επίδειξη «Επικοινωνίας του Μεσαίωνα».

Το δίκτυο Wi-Fi αποτέλεσε στην περίπτωση αυτή τη λύση που επιτρέπει την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών χωρίς να προσβάλει την ιστορικότητα του κτίσματος ή να υποβαθμίζει την εμπειρία των επισκεπτών. Σε περιπτώσεις όπως αυτή, όπου δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ξηλώσει την ταπισερί του 12ου αιώνα για να περάσει καλώδια, η εγκατάσταση δικτύου Wi-Fi αποτελεί μια λύση που, όχι μόνο δεν «πειράζει» τίποτα, αλλά και ολοκληρώνεται σε μικρό χρονικό διάστημα – 4 μέρες στην περίπτωση του  κάστρου Κilkenny. Επιπλέον, οι κόμβοι που μεταφέρουν τα δεδομένα από τη μια μεριά του κάστρου στην άλλη τοποθετήθηκαν στην κορυφή των πύργων και είναι -σχεδόν- αόρατοι στους επισκέπτες. Οσο για τη ζωή του προσωπικού, εννοείται ότι αυτή έγινε ευκολότερη αφού διαθέτουν πλέον γρήγορο Internet και ασύρματη πρόσβαση σε εκτυπωτές δικτύου και σε off-site server.

Από τη βασιλική αυλή, μέχρι τη σύγχρονη τέχνη
Το Wi-Fi κατέκτησε και τις Βερσαλλίες, όπου και καθιστά δυνατό ένα σύστημα αυτόνομης ξενάγησης. Οι επισκέπτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε το δικό τους κινητό (εφόσον έχει δυνατότητες Wi-Fi), ή να νοικιάσουν μια σχετική συσκευή στο κάστρο. Το «αόρατο» δίκτυο των πέντε κόμβων καλύπτει κυρίως τους εξωτερικούς χώρους ενώ απώτερος στόχος είναι η κάλυψη και του εσωτερικού των κτιρίων. Αλλο ένα παράπλευρο όφελος του δικτύου είναι η παροχή επιπρόσθετης πυρασφάλειας αφού το Wi-Fi παρακολουθεί τους ανιχνευτές καπνού ώστε να αυξάνεται η ταχύτητα με την οποία εντοπίζουν και επιλύουν δυνητικά προβλήματα.

Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoMA) δεν διαθέτει μόνο δίκτυο Wi-Fi, αλλά και ένα website φτιαγμένο ειδικά για συσκευές συμβατές με αυτό. Οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση σε αρχεία ηχητικής ξενάγησης μέσα από τις προσωπικές τους ηλεκτρονικές συσκευές (iPhone, iPodTouch κ.λπ.) ή από αντίστοιχη συσκευή που νοικιάζουν από το μουσείο. Το website -το οποίο είναι σχεδιασμένο με σημείο αναφοράς το iphone- επιτρέπει στους επισκέπτες ευελιξία ως προς τον εντοπισμό και την επιλογή των αρχείων ήχου που τους ενδιαφέρουν. Η αναζήτηση μπορεί να γίνει ανά όροφο, ανά ξενάγηση ή ανά αριθμό έργου. Το project του MoMA αποτελεί το πρώτο audiotour με βάση το Wi-Fi παγκοσμίως, το οποίο και καλύπτει ολόκληρο το μουσείο, περιλαμβανομένων των μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων αυτού.

The sky is the limit
Δεδομένης της εξάπλωσής του σε κάθε γωνία της γης, επόμενος σταθμός για το Wi-Fi είναι η κατάκτηση των αιθέρων. Η εγκατάσταση δικτύων Wi-Fi στα αεροπλάνα αποτελεί εδώ και χρόνια τον διακαή πόθο των επιβατών με αδυναμία στην τεχνολογία. Οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι η γενική καθιέρωση του Wi-Fi εν πτήσει αποτελεί απλά θέμα λίγων μηνών.

Η American Airlines και η US Airways είναι δύο από τις εταιρείες που ήδη παρέχουν πρόσβαση σε δίκτυο Wi-Fi σε κάποια από τα αεροσκάφη τους. Το παράδειγμά τους ακολουθεί και η Continental, η οποία και ανακοίνωσε την έναρξη της παροχής υπηρεσίας internet σε 21 αεροσκάφη της (τύπου Boeing 757-300) και σε δρομολόγια εσωτερικού το δεύτερο τρίμηνο του 2010. Η υπηρεσία θα στοιχίζει από 4,95 δολ., ενώ το συνολικό κόστος θα ορίζεται σε συνάρτηση με τη διάρκεια της πτήσης.

Αντιλαμβανόμενες το βαθμό και την ένταση του ενδιαφέροντος των χρηστών, η American Airlines και η US Airways  επιτρέπουν στους επιβάτες τους να δουν εκ των προτέρων εάν το αεροπλάνο με το οποίο θα ταξιδέψουν διαθέτει Wi-Fi. Στα blogs των παραπάνω εταιρειών, το κοινό επευφημεί την υπηρεσία που τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν το κινητό ή το PC τους για να δουν εάν το αεροπλάνο με το οποίο θα ταξιδέψουν θα έχει Wi-Fi και δηλώνουν ανυπομονησία για την εποχή που θα μπορούν να έχουν την πληροφορία αυτή στη διάθεσή τους όχι μόνο μία μέρα, αλλά τρεις μήνες πριν ταξιδέψουν.

Σε κεντρικό προβληματισμό αναδεικνύεται σαφώς το θέμα της κοστολόγησης των υπηρεσιών Internet. Η Southwest, η οποία και ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες ότι ξεκινά και αυτή την άμεση εγκατάσταση σχετικού εξοπλισμού, παραδέχεται ότι δεν έχει ακόμα καταλήξει σε μοντέλο τιμολόγησης αλλά δεσμεύεται για μια καλή τιμή.

Wi-Fi: Σας έχουμε περικυκλώσει, παραδοθείτε
Το Wi-Fi εντείνει την «πανταχού» παρουσία του με άλλον έναν τρόπο. Ξεφεύγοντας από την έννοια του ασύρματου δικτύου, στοχεύει και στην άμεση επικοινωνία της μίας ηλεκτρονικής συσκευής με την άλλη. Προς ολοκλήρωση βαίνει η σχετική πρωτοβουλία της «συμμαχίας» Wi-Fi Alliance βάσει της οποίας όλες οι συσκευές με συνδεσιμότητα Wi-Fi θα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς να μεσολαβεί δίκτυο ή συσκευή Bluetooth. Το Wi-Fi Alliance ( μέλη του οποίου είναι, μεταξύ άλλων, οι Cisco, Intel και Apple) εκτιμά ότι η πιστοποίηση της νέας αυτής δυνατότητας θα γίνει μέχρι τα μέσα του 2010 και ότι στο άμεσο μέλλον οι σχετικές ηλεκτρονικές συσκευές θα φέρουν τον τίτλο Wi-Fi Certified ή Wi-Fi Direct.

Τα νέα κινητά τηλέφωνα, φωτογραφικές μηχανές, εκτυπωτές, notebooks, πληκτρολόγια και ακουστικά θα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και με τις αντίστοιχες «legacy» συσκευές του παρελθόντος. Επιπλέον θα είναι δυνατή τόσο η σύνδεση σε επίπεδο ένα προς ένα, όσο και πολλαπλών συσκευών ταυτόχρονα.

Σύμφωνα με τον Edgar Figueroa, Διευθύνων Σύμβουλο του Wi-Fi Alliance, «To Wi-Fi Direct αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο άλμα για τον κλάδο. Οι χρήστες του Wi-Fi παγκοσμίως θα αρχίσουν να επωφελούνται από την ύπαρξη μίας και μόνο τεχνολογίας η οποία επιτρέπει τη μεταφορά περιεχομένου και τη γρήγορη και εύκολη διανομή εφαρμογών μεταξύ συσκευών, ακόμα και εκεί που δεν υπάρχει σημείο πρόσβασης σε δίκτυο Wi-Fi Σαν αποτέλεσμα, το Wi-Fi θα έχει ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση και θα είναι ακόμη πιο χρήσιμο σε εταιρικούς και οικιακούς χρήστες».

Οσον αφορά το επιχειρησιακό περιβάλλον, το Wi-Fi Direct περιλαμβάνει λειτουργικότητες management και ασφάλειας (WPA2). Οι συμβατές συσκευές θα έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν η μία την άλλη και να διαφημίζουν τις διαθέσιμες υπηρεσίες.

Για «ορθή» επιχειρησιακή χρήση
Οσον αφορά το Wi-Fi στις επιχειρήσεις, έρευνα της Aberdeen δείχνει ότι το 95% αυτών διαθέτουν ασύρματο δίκτυο στις εγκαταστάσεις τους. Τα σχετικά οφέλη μεγιστοποιούνται στην περίπτωση των εταιρειών που εκμεταλλεύονται το δίκτυο για να αυξήσουν την παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού τους αλλά και που απλουστεύουν την εγκατάσταση και συγκρατούν χαμηλά τα κόστη συντήρησης του δικτύου. Υπό τις προϋποθέσεις αυτές, είναι δυνατή η αύξηση της ευελιξίας και η βελτίωση της συνεργασίας του προσωπικού σε ποσοστό 27% και 26% αντίστοιχα.

Επίσης, κατά 29% αυξάνεται η ποιότητα των συσκέψεων οι συμμετέχοντες στις οποίες έχουν πρόσβαση σε WLAN. Η Aberdeen συνιστά την κεντρική διαχείριση των ασύρματων δικτύων, την ανάπτυξη πολιτικών ασφαλούς χρήσης του δικτύου από τους επισκέπτες και την επιτάχυνση του σχεδιασμού για ενσωμάτωση φωνής και άλλων εφαρμογών.

Εκπαιδεύστε τους επιχειρησιακούς σας χρήστες
Με περισσότερα από 150.000 Wi-Fi hotspots παγκοσμίως, οι επιχειρησιακοί χρήστες απολαμβάνουν την πολυτέλεια της εύκολης πρόσβασης στο εταιρικό δίκτυο όπου κι αν ταξιδεύουν. Οι Διευθυντές Πληροφορικής, από την πλευρά τους, πρέπει να διασφαλίσουν ότι η «πολυτέλεια» αυτή δεν θέτει σε κίνδυνο τα δεδομένα ή και το ίδιο το δίκτυο. Οι παρακάτω συμβουλές προς τους επιχειρησιακούς χρήστες που χρησιμοποιούν συχνά τα laptops τους εκτός γραφείου αποτελούν ένα καλό σημείο εκκίνησης.

1. Απενεργοποιήστε τη δυνατότητα αυτόματης σύνδεσης.
Σε περίπτωση που τα default settings του laptop του επιτρέπουν να αναζητά αυτόματα τα ασύρματα δίκτυα τριγύρω του, η ρύθμιση αυτή θα πρέπει να απενεργοποιηθεί. Ακόμα και αν τα πέντε κλικ της απαιτούμενης διαδικασίας (1. Wireless Network Connection, 2. change the settings of this connection, 3. Wireless Networks, 4. Advanced, 5. Access point (infrastructure) networks Only)  «κουράζουν» το χρήστη, κανείς δεν θέλει να μοιράζεται τα αρχεία του με ξένους στο αεροδρόμιο, στην Πλατεία Συντάγματος ή στα Starbucks.

Παράλληλα, θα πρέπει να απενεργοποιείται και η δυνατότητα του file sharing.
 
(1. Settings, 2. Network Connections, 3. εντοπίστε τη σύνδεση με το Internet και κάντε δεξί κλικ για να επιλέξετε τα Properties 4. στο General tab, αποεπιλέξτε το File and Printer Sharing for Microsoft Networks).

2. Αποκρύψτε κάθε φάκελο που περιέχει ευαίσθητα δεδομένα.
Η ασφάλεια των δεδομένων που βρίσκονται αποθηκευμένα σε μια συσκευή αποτελεί θέμα κάθε φορά που η συσκευή αυτή βγαίνει εκτός εταιρείας. Οι υπάλληλοι μπορεί να είναι απρόθυμοι να μπουν στη διαδικασία να αποκρύψουν τα «ευαίσθητα» δεδομένα που μεταφέρουν με το laptop τους, θεωρώντας ότι αυτό υπάρχει ανάγκη να γίνεται μόνο για οικονομικά στοιχεία. Θα πρέπει να τους εξηγήσετε ότι εξίσου «ευαίσθητα» είναι και στοιχεία σχετικά με πελάτες, projects ή τεχνογνωσία της εταιρείας -αλλά και το αρχείο Word στο οποίο αποθηκεύουν τα passwords τους. Η απόκρυψη ενός φακέλου δεν είναι άλλωστε κάτι το ιδιαίτερα δύσκολο.

Αρκεί 1. δεξί κλικ στον φάκελο προς απόκρυψη, 2. κλικ στο Advanced και 3. κλικ στο Encrypt contents to secure data. Οι επιχειρησιακοί χρήστες θα πρέπει ακόμα να σιγουρεύονται ότι δεν αποτελούν αντικείμενο κακόβουλης παρακολούθησης όσο χρησιμοποιούν το laptop τους σε hotspots. Ενας από τους απλούστερους τρόπους για την υποκλοπή κωδικού πρόσβασης είναι η παρακολούθηση του τι πληκτρολογεί το θύμα.

3. Χρησιμοποιήστε VPN.
Το virtual private network δημιουργεί ένα «τούνελ» μεταξύ του laptop του εργαζόμενου και του εταιρικού δικτύου. Κάθε εταιρεία θα πρέπει να έχει πολιτική η οποία απαιτεί τη χρήση λογισμικού VPN για την απομακρυσμένη πρόσβαση στον εταιρικό server ώστε να διασφαλίζει ότι κανείς δεν μπορεί να υποκλέψει ή να αναχαιτίσει ευαίσθητες πληροφορίες. Τα περισσότερα εμπορικά hotspots υποστηρίζουν τα VPNs. Βεβαιωθείτε ότι τα laptops που βγαίνουν εκτός γραφείου έχουν εγκατεστημένα VPN clients. Κανένα άλλο τηλεφώνημα προς το τμήμα Πληροφορικής δεν είναι τόσο «θυμωμένο» όσο εκείνο που αφορά VPN client που δε λειτουργεί.

4. Χρησιμοποιήστε firewall.
Σε ένα Wi-Fi hotspot, διάφοροι άγνωστοι μεταξύ τους χρήστες χρησιμοποιούν το ίδιο IP subnet. Κατά πάσα πιθανότητα, οι περισσότεροι από αυτούς δεν έχουν κακές προθέσεις. Μπορεί όμως οι υπολογιστές τους να φέρουν, εν αγνοία τους, κακόβουλο λογισμικό ή ιούς και να αποτελούν απειλή για τους γύρω τους. Η εγκατάσταση και η χρήση λογισμικού firewall προλαμβάνει τις επιθέσεις εντός και εκτός subnet. Το firewall θα πρέπει ακόμα να ενημερώνει τον χρήστη όταν εντοπίζει προσπάθειες τρίτων να συνδεθούν με τον υπολογιστή του.

5. Χρησιμοποιήστε antivirus.
Σε περίπτωση που κάποιος ιός καταφέρει και περάσει, το λογισμικό antivirus θα τον εντοπίσει και θα τον αντικρούσει -αρκεί το λογισμικό να αναγνωρίζει τον ιό. Δεδομένου ότι νέοι ιοί γεννιούνται σε καθημερινή βάση, η εγκατάσταση των σχετικών updates θα πρέπει να γίνεται, τουλάχιστον, κάθε εβδομάδα.

6. Διατηρήστε το laptop σας ενήμερο εγκαθιστώντας τα πιο πρόσφατα patches λειτουργικού συστήματος.
Πολλά από αυτά δεν αφορούν μόνο τη λειτουργία, αλλά και την ασφάλεια του υπολογιστή. Η διαδικασία είναι συνήθως τόσο απλή όσο το κλικ στο θαυμαστικό που εμφανίζεται στην κάτω-δεξιά γωνία της οθόνης, όποτε υπάρχει διαθέσιμο κάποιο νέο patch.

7. Βεβαιωθείτε ότι η συσκευή συνδέεται στο σωστό δίκτυο.
Οι εταιρικοί χρήστες που συνδέονται σε Wi-Fi hotspot θα πρέπει να σιγουρεύονται ότι η συσκευή τους συνδέεται με το συγκεκριμένο -και όχι κάποιο άλλο- δίκτυο Wi-Fi. Στις αστικές περιοχές, σχεδόν πάντα υπάρχουν πολλαπλά ασύρματα δίκτυα που καλύπτουν την ίδια ζώνη. Κάποια από αυτά είναι οικιακά δίκτυα χρηστών που αμελούν να τα «κλειδώσουν,» αλλά κάποια ενδέχεται να αποτελούν παγίδες στημένες για την υποκλοπή δεδομένων.

Ο χρήστης θα πρέπει να επιλέγει το σωστό SSID από τη λίστα των διαθέσιμων δικτύων, συμβουλευόμενος κάποιον υπάλληλο (ρεσεψιονίστα, μπάρμαν κλπ.) που γνωρίζει το όνομα του δικτύου. Το να μπαίνει κανείς απρόσκλητος σε ένα ξεκλείδωτο οικιακό δίκτυο μπορεί να είναι ευκολότερο από το να εγγραφεί στο κανονικό hotspot, αλλά δεν αξίζει το ρίσκο.

Αφού ο χρήστης συνδεθεί, τα περισσότερα εμπορικά hotspots τον μεταφέρουν αυτόματα σε ένα dedicated Web page για authentication και/ή χρέωση. Θα πρέπει να έχει το νου του στο «https…» της διεύθυνσης και να αναζητά το σύμβολο της χρυσής κλειδαριάς στην επάνω δεξιά γωνία του browser. Αυτό σημαίνει ότι ο browser χρησιμοποιεί SSL για το authentication και ότι είναι ασφαλής.

Εάν η πρόσβαση στο hotspot γίνεται με χρέωση, είναι προτιμότερο να καταχωρείτε τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας μόνο εφόσον το site χρησιμοποιεί SSL. Το ίδιο ισχύει για κάθε «ευαίσθητη» επιχειρησιακή συναλλαγή μέσω Web. Υπάρχει βέβαια πάντα και το ενδεχόμενο να παρεμβάλλεται κάποιο «διαβολικό δίδυμο» που προσποιείται ότι είναι το κανονικό δίκτυο. Οποιος ακολουθεί τους τρεις πρώτους κανόνες που αναφέρθηκαν, ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες να πέσει θύμα παραπλάνησης.

8. Σβήστε το radio όταν δεν το χρειάζεστε.
Η απενεργοποίηση του εντοπισμού δικτύων θα πρέπει να προλαμβάνει την αυτόματη σύνδεση με ασύρματα δίκτυα αδιακρίτως. Η απενεργοποίηση του
radio διασφαλίζει το παραπάνω. Για να απενεργοποιήσετε το radio κάντε δεξί κλικ στο εικονίδιο του ασύρματου δικτύου στα δεξιά της οθόνης και επιλέξτε το disable.