Σε συνέχεια του μεγάλου και άκρως επιτυχημένου πανευρωπαϊκού συνεδρίου ΕΒΑΝ, στα τέλη Μαΐου στη Θεσσαλονίκη, το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας αρχίζει να τραβάει πλέον σαν ‘μαγνήτης’ επενδυτικούς αγγέλους και επενδυτές απ’ όλο τον κόσμο.
Η συνήθης «εσοδεία» στα ετήσια συνέδρια των Ευρωπαίων επιχειρηματικών αγγέλων δεν ξεπερνά τα 200 -300 άτομα. Αυτή ήταν και η πρόβλεψη του Jacopo Losso, επικεφαλής της Γραμματείας του European Business Angels Network (διεθνούς δικτύου που συνενώνει τις αντίστοιχες εθνικές κοινότητες), απαντώντας σε ερώτηση του γράφοντος (πόσους να περιμένουμε, λοιπόν;) περίπου ένα μήνα πριν από το πανευρωπαϊκό συνέδριο του ΕΒΑΝ, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Μαΐου, παράλληλα με τη φετινή BEYOND. Τελικά, ήρθαν περισσότεροι από 550, με αρκετούς να προέρχονται από χώρες εκτός Ευρώπης, ανάμεσά τους πολλά μεγάλα ονόματα. Όλοι έμειναν ενθουσιασμένοι μ’ όσα είδαν και άκουσαν, με τον Γραμματέα τους να δηλώνει εμφατικά στο netfax πως η Θεσσαλονίκη είναι «a really special kind of place», κι είναι πλέον φανερό ότι «πρόκειται για την έναρξη μιας νέας εποχής για την Ελλάδα».
Προσπαθώντας να εξηγήσει τι συνέβη εκείνες τις ημέρες και να κατανοήσει το μέγεθος της επιτυχίας, το netweek μίλησε με τον καθηγητή Πάνο Κετικίδη, ιδρυτή και πρόεδρο του Hellenic Business Angels Network, που μαζί με την Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων & Εξωτερικού Εμπορίου (τη γνωστή Enterprise Greece) ήταν οι τοπικοί συνδιοργανωτές, με την υποστήριξη φυσικά της BEYOND.
netweek: Ποιος ήταν ο στόχος μας για το συνέδριο του ΕΒΑΝ, στη Θεσσαλονίκη και σε ποιο βαθμό τον πετύχαμε, τελικά;
Παναγιώτης Κετικίδης: Ο στόχος μας, τον οποίο και πετύχαμε με το παραπάνω, ήταν να βάλουμε την Ελλάδα -και τη Θεσσαλονίκη, ειδικότερα- στον παγκόσμιο χάρτη των επενδυτών. Πάνω από 550 επενδυτικοί άγγελοι ήλθαν, είδαν το ελληνικό σύστημα καινοτομίας και απήλθαν ενθουσιασμένοι! Θέλαμε να γνωρίσουν τις ελληνικές νεοφυείς, να δουν τη δυναμική τους, με ό,τι σημαίνει αυτό από πλευράς τάσεων, ευκαιριών και προκλήσεων, να επενδύσουν σ΄ αυτές και να αναδείξουν το οικοσύστημά μας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πώς ήλθε αυτή η επιτυχία; Τι προηγήθηκε;
Καταφέραμε να έλθουν στην Ελλάδα τα μεγαλύτερα ονόματα από την Ευρώπη κι απ’ όλο τον κόσμο. Ξεκινώντας από τους Ευρωπαίους, ο ΕΒΑΝ -που περιλαμβάνει υπό τη σκέπη του τις εθνικές κοινότητες των early stage investors- συγκεντρώνει πάνω από 100 συνδέσμους – μέλη, σε περισσότερες από 50 χώρες, επενδύοντας περί τα 11,4 Β€ κάθε χρόνο και παίζοντας έναν ιδιαίτερο κρίσιμο ρόλο για το μέλλον της καινοτομίας στην ήπειρό μας. Χρηματοδοτεί νεοφυείς και ΜΜΕ, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ο κύριος όγκος των επισκεπτών μας προερχόταν από τον ΕΒΑΝ, με επικεφαλής τον πρόεδρο του Δικτύου, Φινλανδό Janne Jormalainen. Όμως, είχαμε και πολλούς εκπροσώπους από τον αμερικανικό Angel Capital Association, με επικεφαλής την πρόεδρο Marcia Danwood και τον αντιπρόεδρο Ronald Weissman. Τα μέλη αυτού του συνδέσμου -που θεωρείται ο μεγαλύτερος του είδους παγκοσμίως, με «δύναμη» που ξεπερνά τις 15000, κατανεμημένη σε 250 κοινότητες- επενδύουν κάθε χρόνο πάνω από 650 Μ$ σε 30.000 και πλέον επιχειρήσεις. Κι αν ήταν ευνόητο να έλθουν πρόεδροι και μέλη από ισχυρές επενδυτικές κοινότητες της Ευρώπης όπως αυτές της Γαλλίας, του Βελγίου, της Δανίας, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας και των γειτόνων μας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, με τους οποίους έχουμε αναπτύξει από καιρό καλές σχέσεις και περισσότερες συνέργειες, στη Θεσσαλονίκη κατέφτασαν επίσης επιχειρηματικοί «άγγελοι» από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ, την Αίγυπτο, την Αλγερία, την Τυνησία, τη Σαουδική Αραβία κλπ.
Ποια ήταν τα σχόλια των συνέδρων για τη διοργάνωση, τις ελληνικές startup που είδαν εκεί και, γενικότερα, για την πόλη;
Εντυπωσιάστηκαν με το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας και επεσήμαναν ότι τα λογικά επίπεδα μισθών στη χώρα μας σε συνάρτηση με την ποιότητα που είδαν στις ελληνικές νεοφυείς, αποτελούν μοναδική ευκαιρία, τονίζοντας ότι τώρα είναι η στιγμή για κάποιον από το εξωτερικό να επενδύσει σ’ αυτές. Καθημερινά λαμβάνουμε μηνύματα με ευχαριστίες… Μάλιστα, οι εταιρείες που τους παρουσιάσαμε (ΣΣ. οργανώθηκαν pitch competitions με αρκετές δεκάδες επιχειρήσεις, οι οποίες παρουσίασαν στα αμφιθέατρα της BEYOND τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους στους ενδιαφερόμενους επενδυτές) φάνηκε πως τους καλύπτουν, έχουν ήδη ό,τι αναζητούν – πολύ ώριμες και δυναμικές ομάδες, εντυπωσιακές ιδέες και ιδιαίτερα δυνατό στοιχείο τις λογικές αποτιμήσεις, σε σχέση με όσα συναντούν στη Φινλανδία ή στην Αμερική, κάτι που τους επιτρέπει είτε να διαθέσουν λιγότερα χρήματα για να πάρουν αυτό που θέλουν, είτε να αγοράσουν μεγαλύτερα μερίδια σ’ αυτές, ισχυροποιώντας τη θέση τους.
Οι καλές προθέσεις, λοιπόν, υπάρχουν – στην πράξη τι θα γίνει; Γνωρίζουμε κάτι για τις επόμενες κινήσεις τους;
Έχουμε μπει πλέον στη διαδικασία για cross-border syndicate investment, δηλαδή συν-επενδύσεις Ελλήνων «αγγέλων» με ξένους, κυρίως Βορειοευρωπαίους, που έδειξαν ενδιαφέρον να επενδύσουν σε ελληνικές εταιρείες. Πρώτες υποψήφιες είναι η πλατφόρμα Athletopia για διαχείριση αθλητικών δραστηριοτήτων, και η Terra Robotics, που προσφέρει λύσεις υψηλής τεχνολογίας στον αγροδιατροφικό τομέα. Ετοιμαζόμαστε, όμως, και για κύκλους συγκεκριμένων χωρών – πχ. να φέρουμε, φέτος κιόλας, εκπροσώπους από τα δίκτυα της Δανίας, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Πολωνίας κλπ. με στόχο να τους ‘συστήσουμε’ εταιρείες του δικού μας οικοσυστήματος.
Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα του ελληνικού δικτύου, του HeBAN; Πώς θα ενισχύσουμε συνέργειες και δράσεις στην περιφέρειά μας και όχι μόνο;
Το Ελληνικό Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων (HeBAN) ιδρύθηκε το 2015, έχει 71 ενεργά μέλη και είναι, προφανώς, το εθνικό μέλος του (EBAN) και Εθνικός Επικεφαλής Οργανισμός για την Ελλάδα στο Παγκόσμιο Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων (GBAN). Τα μέλη του ξεπερνούν τα 70, είναι διασκορπισμένα σε όλη τη χώρα, και στόχος τους είναι -σύμφωνα με το καταστατικό του- «να οδηγήσουν την επιτυχημένη και υπεύθυνη επένδυση ‘αγγέλου’, μέσω συνδέσεων δικτύου, κοινής χρήσης βέλτιστων πρακτικών, θέσπισης προτύπων δεοντολογίας και αντικτύπου, υποστηρίζοντας τις νεοφυείς επιχειρήσεις στην κλιμάκωσή τους, με την παροχή smart finance». (ΣΣ. δηλ. επιχειρηματική πείρα / εμπειρογνωμοσύνη, επαφές / δίκτυο ισχυρής επιρροής και, τέλος, χρηματοδότηση). Στη διάρκεια των δυο τελευταίων ετών, το HeBAN συντόνισε επενδύσεις των μελών του σε περισσότερες από 10 νεοφυείς επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας τες με συνολικά κεφάλαια που ξεπέρασαν το 1 Μ€. Προχωράμε, λοιπόν, δυναμικά…
Υπάρχουν συνέργειες με άλλους φορείς; Για παράδειγμα, με την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, όπου επίσης θητεύετε ως πρόεδρος;
Η Αλεξάνδρεια περιλαμβάνει στο στρατηγικό της πλάνο κάποιες δράσεις αυτής της μορφής – μάλιστα, στις προτεραιότητές της περιλαμβάνεται και Ακαδημία τόσο για επιχειρηματίες, όσο και επιχειρηματικούς αγγέλους, ώστε να μεταφερθεί στους ενδιαφερομένους η ανάλογη τεχνογνωσία, με την οργάνωση σεμιναρίων, workshops, αλλά και ειδικών επιμορφωτικών προγραμμάτων, πάντα παράλληλα με την ανάλογη δικτύωση, μεταξύ αυτών των δυο πόλων του ίδιου συστήματος, και συνεργειών με το ευρύτερο οικοσύστημα εκπαίδευσης, τεχνολογίας και καινοτομίας.